Zyski firm w Polsce zaczęły mocno spadać. Najsłabszy trzeci kwartał

Wyniki ekonomiczno-finansowe biznesu w Polsce pogorszyły się – wynika z badań GUS. Główna przyczyna – to koszty rosnące szybkiej niż przychody i gorsza rentowność niż przed rokiem.

Przedsiębiorstwa niefinansowe zarobiły w okresie I-III kwartał 2023 r. łącznie 185 mld zł. To o 3,8 proc. mniej niż przed rokiem – podał GUS w czwartkowej informacji. Zła passa trwa od początku roku, ale najgorzej było w samym trzecim kwartale. Jak wynika z naszych szacunków, łączny zysk w III kw. wyniósł 51 mld zł, czyli aż o 13,4 proc. mniej niż w III kw. 2022 r.

Koszty prowadzenia działalności szybko rosną

Główną przyczyną pogorszenia może być wysoki wzrost kosztów działalności. Przychody ogółem były w okresie I-III kwartał wyższe o 7,1 proc. od osiągniętych rok wcześniej, a koszty ich uzyskania wzrosły o 7,8 proc. W efekcie pogorszył się wskaźnik poziomu kosztów z 93,7 proc. przed rokiem do 94,3 proc.

W strukturze rodzajowej kosztów ogółem zwiększył się udział wynagrodzeń (o 1,1 p. proc.), podatków i opłat (o 0,9 p. proc.), usług obcych (o 0,8 p. proc.), zużycia energii (o 0,4 p. proc.), ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń oraz pozostałych kosztów rodzajowych (po 0,3 p. proc.). Zmniejszył się udział zużycia materiałów (o 3,8 p. proc.).

Największy spadek rentowności w górnictwie

Coraz mniejsza jest też rentowność przedsiębiorstw niefinansowych.  Wskaźnik rentowności obrotu netto spadł do 4,7 proc. obecnie z 5,3 proc. przed rokiem. Największe spadki odnotowano w górnictwie i wydobywaniu - do 9 proc. z 17,1 proc. Ale niższe marże widać też w działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (spadek o 2,3 pkt. proc.), informacji i komunikacji ( o 2,4 pkt. proc.), gospodarce komunalnej (o 1,3 pkt.), przetwórstwie przemysłowym (o 0,9 pkt. proc.) oraz energetyce (o 0,6 pkt. proc.).

W niektórych branżach widać poprawę wskaźnika rentowności obrotu netto. To m.in. obsługa rynku nieruchomości (wzrost z 5,5 proc. do 9,4 proc.) i budownictwie (z 6,1 proc. do 7,3 proc.). Nieco mniejszą, ale wciąż poprawę zanotowano też w działalności usługowej, administrowaniu i działalności wspierającej, transporcie i gospodarce magazynowej, zakwaterowaniu i gastronomii oraz w handlu.

Pogorszenie podstawowych relacji ekonomiczno-finansowych odnotowano także w grupie firm-eksporterów. Poziom przychodów ze sprzedaży na eksport wzrósł tylko o 2,7 proc. rok do roku, a udział tych przychodów w przychodach netto ze sprzedaży ogółu badanych podmiotów zmniejszył się z 25,5 proc. do 24,5 proc. Spośród jednostek eksportujących, zysk netto wykazało 77,8 proc. przedsiębiorstw wobec 81,9 proc. przed rokiem.

Większe inwestycje w większości branż

Na tle słabnących wskaźników finansowych, relatywnie dobrze wyglądają inwestycje. Nakłady inwestycyjne badanych przedsiębiorstw w okresie trzech kwartałów br. wyniosły 148,1 mld zł i były realnie (w cenach stałych) o 11,5 proc. wyższe niż przed rokiem (wobec wzrostu o 5 proc. w analogicznym okresie ub. roku) – podaje GUS.

Zwiększyły się nakłady na budynki i budowle – o 2,8 proc., na zakupy – o 17 proc., w tym na środki transportu – o 20,2 proc. oraz na maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia – o 15,9 proc.

Wzrost nakładów inwestycyjnych odnotowano w większości branż, ale liderami pod tym względem okazują się: górnictwo i wydobycie – wzrost w cenach bieżących o 56,5 proc., budownictwo -  o 49,9 proc. oraz energetyka - o 46 proc. rok do roku.