Mocne spadki w produkcji sprzętów kuchennych w Polsce

Branża latami była wzorem rozwoju potencjału eksportowego, teraz mocno odczuwa pogorszenie koniunktury konsumenckiej w całej Europie. W efekcie sprzedaż rok do roku spadła o kilkanaście procent, a mało kto spodziewa się znaczącej zmiany sytuacji w końcówce roku. Pomimo tego, że tradycyjnie jest to dobry okres sprzedażowy.

W samym sierpniu produkcja dużego sprzętu AGD w Polsce spadła o 14 proc., zaś pod początku roku narastająco jest o 16 proc. niższa niż w analogicznym okresie 2022 r. – wynika z najnowszych danych branżowej organizacji producentów APPLiA Polska. Spadki nie ominęły wszystkich kategorii, w sierpniu najmniej, bo 1 proc., spadła produkcja zmywarek, zaś najmocniej – suszarek do ubrań, była niższa o ponad 30 proc. niż przed rokiem.

Z kolei w całym roku najmocniej tracą także suszarki, aż 37 proc. To o tyle jeszcze gorsza wiadomość, że Polska jest liderem, jeśli chodzi o produkcję tej kategorii i jej eksport, nie tylko w Europie, ale także na świecie. Z kolei najlepsza sytuacja jest w przypadku sprzętu chłodniczego – produkcja lodówek i zamrażarek jest nawet 7 proc. wyższa niż rok temu.

Kiepskie nastroje

Oczywiście branża ma nadzieję na wyniki czwartego kwartału, który tradycyjnie w naszym sektorze generował dobre wyniki. Jak będzie w tym roku, czas pokaże. Póki co powinno to być na poziomie produkcji już widoczne, ponieważ sklepy powinny teraz składać zamówienia – mówi Wojciech Konecki, prezes APPLiA Polska, branżowej organizacji producentów AGD. – Niestety, niekorzystna sytuacja, jeśli chodzi o popyt konsumencki, utrzymuje się nie tylko w Polsce, ale także na pozostałych znaczących rynkach europejskich, z niemieckim na czele – dodaje.

Konsumenci złapali się mocno za kieszenie i w pierwszym rzędzie ograniczają wydatki na kategorie nieuznawane za te pierwszej potrzeby. – Tym można tłumaczyć bardzo duże spadki, jeśli chodzi o produkcję suszarek do ubrań. Z drugiej strony wyniki sprzedaży sprzętu chłodniczego pokazują, na co są zorientowani w ostatnich miesiącach konsumenci – dodaje Wojciech Konecki.

Wszystko to mocno wpływa na wyniki firm i podnosi poziom niepewności. – Ilościowe spadki w zależności od rynku wynoszą 15–20 proc., w efekcie takiego nastawienia konsumentów w tym roku nie planujemy podwyżek cen sprzętu – mówi Michał Rakowski, wiceprezes Grupy Amica ds. finansowych i HR. – Kiedyś średnio produkowaliśmy 1,5 mln sztuk sprzętu kuchennego rocznie, taka liczba jest w obecnych realiach wystarczająca. A czy wzrost popytu szybko ma nastąpić? Trudno powiedzieć, liczymy, że dojdzie do tego w najbliższych kwartałach – dodaje. Amica podkreśla, że w latach poprzednich wyniki trzeciego i czwartego kwartału były zazwyczaj lepsze. – Jeśli chodzi o cały rok to można oczekiwać 10–15 proc. spadków, zobaczymy w zależności od rynku, jak to będzie ostatecznie wyglądało – dodaje Michał Rakowski.

Producent podkreśla, że wolumen produkcji AGD w Polsce jest wypadkową w głównej mierze popytu w Europie oraz strategii poszczególnych koncernów. W Grupie Amica, dla której Polska jest rynkiem macierzystym, priorytet to rozwój sprzedaży, która wprost przekłada się na wielkość produkcji. – Inwestujemy w efektywność i atrakcyjność użytkową, w wartość dla użytkownika. Obecnie rynek AGD w Europie znajduje się w dekoniunkturze, ale jest to ze swej natury rynek cykliczny, więc jesteśmy optymistycznie nastawieni co do przyszłej sprzedaży i naszych wolumenów produkcji w Polsce – podkreśla spółka.

Są jednak inwestycje

Nie oznacza to, że spółki wstrzymały inwestycje, choć w zakresie samej produkcji faktycznie widać mniej nowych projektów. Niemniej na innych polach jest już lepiej.

Spółka BSH, produkująca w Polsce sprzęt AGD pod markami Bosch i Siemens, ma umowę na budowę nowej siedziby dla Centrum Badań i Rozwoju małego AGD w Rzeszowie. – Badania i rozwój są niezwykle ważne. Dlatego nawet teraz, w okresie wielu gospodarczych wyzwań, nie zwalniamy tempa inwestycji, również w tej dziedzinie. Jestem przekonany, że nowa siedziba dla naszego R&D w Rzeszowie stanie się sercem innowacyjności dla małego sprzętu AGD – mówi Konrad Pokutycki, prezes BSH w Polsce.

W nowym dwupiętrowym budynku znajdą się pomieszczenia do testów i pomiarów, prototypownia, a także przestrzeń biurowa, sale konferencyjne i pokoje spotkań. W części do testów firma odwzoruje m.in. rzeczywiste warunki domowe.

– Będziemy tu rozwijali najnowocześniejsze technologie i urządzenia małego AGD. Misją naszej firmy jest poprawianie jakości życia w domach milionów ludzi na całym świecie, a Rzeszów ma w jej realizacji coraz większy udział – powiedział Richard Dalacker, dyrektor Oddziału BSH w Rzeszowie.

Nowa siedziba R&D będzie miejscem pracy dla około 100 osób. Wartość projektu to prawie 24 mln zł. Część budowlana zostanie zrealizowana przez Strabag. Przenosiny R&D do nowego budynku są zaplanowane na 2025 r.

Firmy szukają też nowych sposobów na zwiększenie sprzedaży. Po wdrożeniu w sklepach stacjonarnych PKO Leasing i Media Expert rozszerzają współpracę o kanał e-commerce. Z leasingu online w Media Expert mogą korzystać klienci firmowi, m.in. mikroprzedsiębiorcy.

Ta forma finansowania jest opłacalna podatkowo i umożliwia korzystanie ze sprzętu bez konieczności zaciągania kredytu lub inwestowania pełnej kwoty przy zakupie.

– Od listopada 2022 r. oferujemy leasing sprzętu RTV, AGD i ICT w ponad 550 punktach, które należą do stacjonarnej sieci naszego partnera. Następnym krokiem i naturalną konsekwencją jest rozszerzenie działań o kanał online – mówi Anna Wiśniewska, dyrektor departamentu produktów i procesów w PKO Leasing.

– Dajemy klientom możliwość sfinansowania urządzeń o wartości min. 500 zł w ramach szybkiego, dostępnego całodobowo i zdigitalizowanego procesu leasingowego. Analiza efektów po miesiącu od wejścia leasingu online do kanału e-commerce naszego partnera potwierdza, że klienci oczekują cyfrowego dostępu do tej formy finansowania – dodaje.

– Objęcie usługą leasingową kanału e-commerce to ważny element procesu umacniania naszej roli partnera pierwszego wyboru na rynku RTV, AGD i elektroniki użytkowej dla polskich mikrofirm oraz małych i średnich przedsiębiorstw – mówi Michał Mystkowski, rzecznik Media Expert.

Polska zagłębiem AGD

Z rocznego podsumowania funkcjonowania branży AGD APPLiA Polska widać, że mimo mocnego spowolnienia sektor nadal się rozwija.

2022 r. też był trudny, ale mimo wielu wyzwań producenci zainwestowali 2 mld zł, co jest wynikiem najwyższym w ostatnim latach, nawet porównując z czasem sprzed pandemii.

Spowolnienie w wydatkach konsumenckich jest faktem, tak na rynkach eksportowych, jak i w kraju. APPLiA Polska podaje, że w 2022 r. konsumenci wydali na duże i małe AGD 17,7 mld zł, o 10 proc. więcej niż przed rokiem, co jest jednak głównie efektem cen podwyższanych w całym roku kilkukrotnie. W ujęciu ilościowym sprzedano 7,2 mln szt. urządzeń, czyli o 4 proc. mniej niż w 2021 r.

Polska jest wciąż największym producentem AGD w Europie, ale największym konkurentem są dla nas już nie inne kraje Unii Europejskiej, ale Turcja czy Chiny.

Eksport chińskiego sprzętu AGD na rynki unijne rośnie od lat i jest już dużo wyższy niż nasza produkcja. Z danych branży wynika, że w I półroczu 2023 r. na rynki unijne trafiło z tego kraju 21,7 mln sztuk sprzętu. W tym samym czasie z polskich zakładów było to 6,3 mln, zatem już można mówić o istnej przepaści. Dodatkowo więcej niż nasze zakłady na unijne rynki sprzedały firmy tureckie – było to 8,3 mln sztuk.

W przypadku wszystkich firm są to wyniki gorsze niż w tym samym okresie rok temu, ale związane jest to z ogólnym spadkiem koniunktury, co przekłada się na ograniczanie zakupów i cięcia w zwłaszcza poważniejszych pozycjach w planowanych wydatkach. W przypadku eksportu z Chin mowa o spadku o niemal 10 proc., turecki spadł o 6,4 proc., ale polski – aż ponad 19 proc.

Nieoficjalnie firmy przyznają, że sytuacja się zmienia. – Nie jest sekretem, że firmy nawet z dużą bazą produkcyjną w Europie zlecają produkcję do innych państw. Głównie właśnie do Turcji i Chin, co jest oczywistym wyborem z uwagi na niższe koszty produkcji – przyznaje jeden z producentów, wskazując jako powód choćby duże podwyżki płacy minimalnej.

W przypadku producentów AGD widać trendy, które w innych sektorach zaobserwowano już dawno. Wcześniej chińskie firmy zagarnęły sektory i wyroby łatwiejsze w transporcie, teraz wchodzą na kolejny poziom.