Doradcy podatkowi, którzy wiodą prym na giełdzie. Ranking „Parkietu” 2022

Co roku sprawdzamy, które kancelarie podatkowe obsługują największą liczbę giełdowych spółek. Wnioski? Czołowi doradcy utrzymali wysokie pozycje. Branża zgodnie twierdzi, że popyt na jej usługi systematycznie rośnie.

Obecnie na rynku głównym GPW są notowane 422 spółki, a ich łączna wartość rynkowa wynosi 1,1 bln zł. Które kancelarie podatkowe mają najwięcej giełdowych klientów? Czołówka się nie zmieniła, natomiast na dalszych miejscach są przetasowania.

parkiet.com

Pozycję lidera utrzymało PwC, które obsługiwało w 2021 r. 119 spółek notowanych na rynku głównym GPW. Na drugiej pozycji, podobnie jak rok temu, uplasowało się KPMG ze 103 spółkami. Na trzecie miejsce, z czwartego, awansowało teraz Deloitte, które mocno zwiększyło grono giełdowych klientów. Wysokie pozycje, w pierwszej dziesiątce zestawienia, przypadły też firmom: Paczuski Taudul, EY, MDDP, Crido, GWW, Rymarz, Zdort oraz Mariański Group.

Bez doradcy ani rusz

Spółki giełdowe to elita gospodarki. W tym segmencie korzystanie z usług profesjonalnych doradców od dawna jest standardem.

– Myślenie o podatkach w kategoriach szukania oszczędności i dozwolonego prawem zmniejszenia zobowiązań w tym segmencie rynku było zawsze obecne – potwierdza Michał Lesiuk, partner w dziale doradztwa podatkowego EY Polska. Dodaje, że przede wszystkim wynika to ze szczególnie wyostrzonego przy spółkach publicznych nastawienia na wyniki i tworzenie wartości dla udziałowców. Bieżące i nadchodzące wyzwania makroekonomiczne, związane w szczególności ze wzrostem kosztów, zapewne to myślenie jedynie pogłębią. Druga kwestia charakteryzująca szczególnie spółki giełdowe to duża waga tzw. compliance.

Przeczytaj też dodatek „Ranking firm doradztwo podatkowego 2022” dołączony do „Rzeczpospolitej”. Kliknij w poniższą okładkę, aby otworzyć plik pdf

Rzeczpospolita

W ślad za rosnącą liczbą obowiązków w zakresie raportowania kwestii podatkowych pogłębia się również myślenie o podatkach w kategoriach społecznej odpowiedzialności biznesu. – Nikt nie chce sobie pozwolić na uzyskanie wizerunku korporacji niepłacącej podatków, gdyż może to mieć wymierny negatywny skutek dla notowań danej spółki – podsumowuje przedstawiciel EY Polska.

Transparentność wynikająca ze statusu spółki giełdowej sprawia, że o istotnych i nawet drażliwych kwestiach podmioty te muszą informować publicznie.

– To nakłada dodatkową, choć moim zdaniem pozytywną, presję na jakość i staranność obsługi wobec podmiotów publicznych – podkreśla Jakub Żak, partner i lider w zespole doradztwa podatkowego dla instytucji finansowych Deloitte.

Doradcy wskazują, że spółki giełdowe zainteresowane są głównie usługami polegającymi na ograniczeniu ryzyka podatkowego poprzez weryfikację prawidłowości rozliczeń i tworzenie procedur dotyczących raportowania schematów podatkowych lub podatku u źródła.

– Rzetelność i najwyższa jakość takich procedur może mieć pozytywny wpływ na finanse spółek, np. ograniczając konieczność tworzenia rezerw na spory z organami podatkowymi – wskazuje Artur Cmoch, partner zarządzający w kancelarii GWW.

Pojawienie się na giełdzie wymusza też konieczność uporządkowania wielu procesów.

– To idealnie koresponduje z toczącymi się procesami o charakterze bardziej globalnym i związanymi na gruncie podatkowym z tzw. tax governance – mówi Roman Namysłowski, partner zarządzający zespołem podatkowym w Crido.

Polski Ład...

Zmiany otoczenia prawno-podatkowego, jakie obserwujemy w ostatnim czasie w polskiej rzeczywistości, to rollercoaster dla biznesu, również dla spółek notowanych na giełdzie, będących pod lupą akcjonariuszy i szerokiego grona pozostałych interesariuszy.

– Zmiana reguł gry w trakcie roku jest niezwykle destabilizująca. Zmniejsza atrakcyjność Polski jako potencjalnego obszaru do inwestycji, a firmy już istniejące zmuszane są do rewizji procedur pod kątem ich optymalizowania pod nowe wymogi. Bez fachowego wsparcia, przy obecnych regulacjach, to misja samobójcza – ocenia Monika Błońska, partner w Mariański Group. Wtóruje jej Patrycja Lutak, partner w Kancelarii Paczuski Taudul.

– W ostatnim roku, a zwłaszcza w jego końcówce, utrzymał się rosnący trend zainteresowania usługami doradztwa podatkowego. Niewątpliwie bohaterem końcówki 2021 i początku 2022 r. był Polski Ład – mówi. Dodaje, że niestety i tym razem utrzymana została niepokojąca w ostatnich latach prawidłowość wprowadzania zmian przepisów podatkowych o takiej jakości i w takim tempie, które nie pozwoliły na przygotowanie się do nich w sposób, który dawałby podatnikom poczucie komfortu.

– Nawet te podmioty, które podjęły szereg wysiłków, by zadbać o prawidłowe wdrożenie zmian, zostały zaskoczone ich korektą już w pierwszych dniach stycznia, co dodatkowo zintensyfikowało kontakty z doradcami podatkowymi w tym okresie – podkreśla przedstawicielka Kancelarii Paczuski Taudul. Wskazuje, że w związku z przygotowaniami do Polskiego Ładu zainteresowaniem cieszyły się np. kalkulatory wynagrodzeń, pomocne w trakcie sporządzania budżetu na 2022 r., oraz doradztwo w formie warsztatów omawiających wpływ zmian przepisów na działalność danego podmiotu.

...i inne czynniki

Polski Ład z uwagi na swoją skalę i zakres wprowadzanych zmian jest jaskrawym przykładem bylejakości, niestety, już od lat dość charakterystycznej dla tworzenia prawa podatkowego w Polsce.

– Miejmy nadzieję, że to doświadczenie pozwoli na zmianę tego procesu w przyszłości. Natomiast główne przyczyny zwiększającego się nieustannie zainteresowania doradztwem podatkowym wynikają przede wszystkim z powodów gospodarczych – podkreśla Tomasz Michalik, doradca podatkowy i partner w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy. Dodaje, że jest to związane m.in. z poszerzaniem obszarów działalności przez firmy, operacjami prowadzonymi z zagranicznymi kontrahentami lub na rynkach międzynarodowych i cyfryzacją prowadzonej dotychczas przez podatników działalności. To często przekłada się na zupełnie nowe konsekwencje w sferze obowiązków podatkowych. Nie zawsze oznacza konieczność zapłaty podatku, natomiast zazwyczaj pojawiają się nowe, nierzadko skomplikowane obowiązki w zakresie sprawozdawczości. Z kolei w przypadku firm rodzinnych coraz częściej dochodzi do sukcesji.

– Mówiąc krótko: w gruncie rzeczy to nie chaos zmian prawa, ale dynamiczne otoczenie gospodarcze jest na szczęście głównym czynnikiem rosnącego pobytu na usługi doradcze – podsumowuje Michalik.

Firmy giełdowe to często spółki dominujące w dużych grupach kapitałowych, które stale dostosowują swoje struktury i modele działania do wymagań biznesowych.

– Mamy w nich często do czynienia z przekształceniami, połączeniami, transferami całych biznesów lub poszczególnych procesów biznesowych. Każde takie działanie powinno być sprawdzone i zaplanowane pod kątem skutków podatkowych – mówi Tomasz Gałka, doradca podatkowy i partner w Olesiński & Wspólnicy. Dodaje, że plany te często są tworzone w perspektywie wielomiesięcznej lub nawet wieloletniej. Nieustające zmiany w przepisach podatkowych powodują konieczność ich ponownej oceny i rewizji.

Różne strategie

Spółki giełdowe na częste zmiany podatkowe reagują na różne sposoby.

– Niektóre z firm próbują zapewnić zgodność z przepisami jak najmniejszym kosztem. Inne traktują zmiany podatkowe jako bodziec do uporządkowania kwestii podatkowej oraz element budowania marki i pozytywnego wizerunku – mówi Daniel Banach, partner w dziale doradztwa podatkowego Alto Tax. Dodaje, że widać to szczególnie na przykładzie podejścia do nowego obowiązku publikacji informacji o zrealizowanej strategii podatkowej oraz reakcji na zmiany w opodatkowaniu osób fizycznych w ramach Polskiego Ładu.

– Firmy, które podeszły do tych tematów odpowiedzialnie i zadbały o odpowiednią komunikację do interesariuszy zewnętrznych (jak w przypadku strategii podatkowej) i wewnętrznych (np. oferując pomoc dla pracowników i współpracowników w wyborze najbardziej korzystnej formy opodatkowania po wejściu w życie Polskiego Ładu), teraz zbierają z tego tytułu profity, np. w postaci wzmocnienia marki czy zwiększonej lojalności i retencji pracowników i współpracowników – podsumowuje Banach.

 

Komentarz Partnera: Jeszcze nigdy doradca podatkowy nie był tak blisko biznesu i zarządów firm jak teraz

JAN WACŁAWEK, partner zarządzający działem podatkowo-prawnym PwC Polska

Zawód doradcy podatkowego ewoluuje od przeszło dwóch dekad, jednak w ostatnich latach obserwujemy znaczne przyspieszenie tego procesu. Jeszcze nigdy doradca podatkowy nie był tak blisko biznesu i zarządów firm jak teraz. To pokazuje, jak daleką drogę przebyliśmy od pisania opinii podatkowych do sprawozdawczości i rzetelnego raportowania, ale także wykorzystania technologii i nowoczesnych rozwiązań cyfrowych wspomagających nie tylko regulatora, ale i podatnika, jak np. JPK, e-sprawozdania czy schematy podatkowe i ich zgłaszanie, a wkrótce obowiązkowe e-faktury. Nie tylko musimy wiedzieć, jak właściwie odczytać nierzadko skomplikowane przepisy, ale też odpowiednio raportować i wykazywać w księgach podatkowych działania, które podejmowało konkretne przedsiębiorstwo.

Coraz powszechniejsze jest przekonanie, że efektywny doradca podatkowy jest nieodłącznym elementem sukcesu firmy. Zapotrzebowanie na usługi doradcze systematycznie wzrasta, zwłaszcza w obszarze compliance. Bezpieczeństwo podatkowe ma dziś wysoki priorytet. I to nie tylko dla zarządów, ale i dla inwestorów, akcjonariuszy. Dodatkowo częste wprowadzanie skomplikowanych przepisów podatkowych w trakcie trwania roku podatkowego i bez odpowiedniego okresu vacatio legis zdecydowanie zwiększa poziom niepewności wśród podatników. Przedsiębiorcy od dawna wskazują, że nieprecyzyjne przepisy i często zmieniające się ich interpretacje są poważnym problemem.

W tym wszystkim musimy pamiętać, że spółki giełdowe są wyjątkowo wrażliwe na taką legislacyjną niepewność, dlatego tym bardziej warto korzystać z outsourcingu funkcji podatkowej. Skutkuje ona tym, że firmy, takie jak PwC, przejmują na siebie odpowiedzialność dotyczącą sprawozdawczości podatkowej. A dana spółka może skupić się na rozwoju usług lub produkcji oraz oszczędzić czas i środki. Wyspecjalizowany doradca nie tylko przejmuje procesy podatkowe, ale także zdejmuje część odpowiedzialności z członków zarządów.

W skutecznym przeprowadzaniu wspomnianych procesów pomaga oczywiście technologia. Już teraz widzimy, że wśród doradców podatkowych jest mniej prawników, a coraz więcej analityków, ekspertów od big data i smart data czy ludzi z doświadczeniem i wiedzą IT. Współczesne doradztwo podatkowe to nie tylko przygotowywanie zeznań podatkowych, ale także zarządzanie olbrzymimi bazami danych, które trzeba umieć interpretować. Wymaga to kompleksowej wiedzy i zrozumienia cyfrowego środowiska. Rozwój technologiczny z roku na rok przyspiesza. Jeszcze nie wiemy, jakie będą kolejne etapy rozwoju e-technologii, pewne jest jednak, że przedsiębiorcy na tym zyskują. Automatyzacja i digitalizacja skutkuje zmniejszeniem liczby kontroli skarbowych, które już teraz coraz częściej służą raczej potwierdzaniu wniosków wynikających z analizy danych niż żmudnym wertowaniu papierowej dokumentacji. I takich pozytywnych zmian, za które możemy podziękować technologicznemu rozwojowi, będzie przybywać.

 

Komentarz Partnera: Compliance nie dotyczy już tylko prostych rozliczeń podatkowych, zakres usług jest coraz szerszy

PAWEŁ BARAŃSKI, partner, szef działu doradztwa podatkowego i prawnego, KPMG w Polsce

Przez długie lata głównym powodem zlecania usług typu compliance był rachunek ekonomiczny – często taniej było kupić taką usługę od zewnętrznej firmy, niż budować cały zespół w ramach własnego przedsiębiorstwa. Zwłaszcza w sytuacji, gdy obecność organizacji na danym rynku ograniczała się do działania w formie przedstawicielstwa czy zakładu. Zakres czynności wykonywanych w ramach tych usług był relatywnie prosty i sprowadzał się do kalkulacji VAT lub CIT na podstawie niewielkiej liczby dokumentów.

W najbliższych latach należy spodziewać się zwiększonego popytu na usługi compliance oraz większego zapotrzebowania na zaawansowane narzędzia informatyczne ułatwiające podatnikom prowadzenie rozliczeń z urzędem skarbowym.

Warto podkreślić, że compliance nie dotyczy już tylko prostych rozliczeń podatkowych. Obecnie w jego zakres coraz częściej wchodzi tematyka cen transferowych, podatku u źródła czy raportowania schematów podatkowych. Powodem tak znacznego rozszerzenia zakresu usług są coraz częstsze i coraz bardziej skomplikowane zmiany przepisów (jak choćby Polski Ład) i coraz bardziej rygorystyczne weryfikowanie przez władze skarbowe dochowania należytej staranności w zakresie rozliczeń podatkowych przez osoby bezpośrednio za to odpowiedzialne w spółkach. To wszystko, w połączeniu z obejmującymi coraz większy zakres działalności obowiązkami raportowymi i sprawozdawczymi, zapewne wpłynie na zwiększenie zainteresowania usługami compliance w kolejnych latach.

Jednocześnie coraz trudniej wywiązać się z obowiązków podatkowych i dokumentacyjnych bez korzystania z narzędzi informatycznych. Poprawna kalkulacja podatku, identyfikacja schematu podatkowego czy weryfikacja beneficjenta rzeczywistego wymagają skoordynowania wielu czynności wykonywanych często przez różne osoby czy nawet różne działy w organizacji. Korzystanie ze stworzonych przez ekspertów KPMG narzędzi, takich jak MDR Secure czy Haven Protocol, przenosi dany proces w jedno miejsce, zapewnia spójne podejście do realizacji obowiązku i daje osobom odpowiedzialnym możliwość bieżącej kontroli jego wypełnienia.

Działanie przy wykorzystaniu takich narzędzi wypełnia jednocześnie obowiązek dochowania należytej staranności i wymiernie zmniejsza ryzyko odpowiedzialności karnej skarbowej.