Węglowe moce coraz bardziej ciążą energetyce

Producenci energii muszą ograniczać produkcję w elektrowniach węglowych. Z powodu nadmiaru mocy w sieci z opóźnieniem wystartuje nowy blok w Jaworznie.

Szacunkowe dane finansowe Polskiej Grupy Energetycznej i Energi za 2019 r. pokazały, jak mocnym obciążeniem są dla nich elektrownie węglowe. Obie spółki zanotowały istotny spadek produkcji czarnej energii, która jest „wypychana" z sieci przez prąd pochodzący z odnawialnych źródeł i z importu. Spółki muszą przestawić swój arsenał wytwórczy, ale w dalszej perspektywie mogą mieć coraz większy problem z pozyskiwaniem funduszy na zielone inwestycje.

Transformacja już trwa

PGE w 2019 r. wypracowała 1,9 mld zł zysku netto przypisanego akcjonariuszom jednostki dominującej. To o 24 proc. więcej niż w roku 2018. Szacunkowy wynik EBITDA grupy (wynik operacyjny powiększony o amortyzację) sięgnął 7,1 mld zł, co oznacza wzrost o 12 proc. Był to jednak efekt przyznanych dodatkowych uprawnień do emisji CO2 o wartości 1,4 mld zł. Powtarzalna EBITDA spadła natomiast o 1 proc., do 6,6 mld zł. Spółka tłumaczy, że pomimo wyższej średniej ceny energii zrealizowanej przez elektrownie konwencjonalne (o 69 zł/MWh) oraz wyższej marży na energii elektrycznej wyprodukowanej w segmencie ciepłownictwa (o 90 zł/MWh) wyższe koszty oraz mniejsza produkcja w elektrowniach węglowych wpłynęły na obniżenie wyniku. Siłownie PGE opalane węglem kamiennym wytworzyły o 8 proc. prądu mniej niż przed rokiem, a brunatnym – o 17 proc. mniej. Koszty emisji CO2 wzrosły w 2019 r. o około 1,64 mld zł.

– Energetyka konwencjonalna w Polsce znajduje się pod silną presją zarówno w wymiarze rynkowym, jak i regulacyjnym. Naszą odpowiedzią są jednak bardzo konkretne projekty na transformację w kierunku niskoemisyjnym – skomentował Henryk Baranowski, prezes PGE. Jako przykład podał Elektrownię Dolna Odra, gdzie bloki węglowe zastąpione zostaną blokami gazowymi, a w dalszej kolejności powstanie tam także farma słoneczna. Zielone moce PGE postawi też w elektrowni na węgiel brunatny w Bełchatowie.

Foto: PARKIET

Energa z kolei w minionym roku wypracowała 2 mld zł EBITDA, co oznacza wzrost o 9 proc. w porównaniu z 2018 r. W samym IV kw. wynik ten sięgnął 300 mln zł, a DM BDM ocenił go jako rozczarowujący.

– Powodem rozczarowania jest segment wytwarzanie, gdzie mimo sprzyjających warunków wietrznych i wodnych EBITDA wyniosła tylko 41 mln zł (-57 proc. r./r.), co oznaczałoby dużą stratę w Elektrowni Ostrołęka – podkreślają analitycy DM BDM.

Spółki energetyczne wciąż jednak inwestują w nowe moce węglowe. Mają one zapewnić dostawy energii do sieci w momencie, gdy za kilka lat lawinowo wyłączane będą wysłużone bloki. To może utrudnić im pozyskiwanie funduszy na transformację, bo instytucje finansowe coraz śmielej deklarują, że nie chcą finansować firm, które mają węglowe aktywa. A przecież sama tylko PGE na rozwój energetyki gazowej, farm wiatrowych na morzu i fotowoltaiki planuje wydać aż 13 mld euro.

Nadmiar mocy?

We wtorek pod znakiem zapytania stanął termin oddania do użytku nowego bloku węglowego w Jaworznie przez Tauron. Rafako, które realizuje inwestycję, poinformowało bowiem o poślizgu w zakończeniu prac.

– Przedłużenie terminu związane jest z nadmiarem mocy w krajowej sieci energetycznej, w efekcie którego na polecenie Okręgowej Dyspozycji Mocy ograniczono oraz wyłączono dostęp dla bloku do sieci – napisało Rafako w komunikacie. Firma dodała, że spowodowało to „znaczące zaburzenie" harmonogramu oddania bloku do eksploatacji.

W odpowiedzi na nasze pytania Tauron zapewnia, że nowa jednostka jest na końcowym etapie ruchu próbnego, podczas którego sprawdzane są m.in. parametry mocowe, sprawnościowe oraz emisyjne bloku. – Po uwzględnieniu dotychczasowego przebiegu testów technicznych i ruchu próbnego bloku oceniono, że oddanie bloku do eksploatacji powinno nastąpić do 15 lutego 2020 r. – poinformował nas Łukasz Zimnoch, rzecznik Tauronu. Do końca tego wydania gazety nie odpowiedział natomiast na nasze pytanie o kwestię dostępu do sieci w związku z komunikowanym wcześniej „nadmiarem mocy" w krajowym systemie.