Oddala się wspólny bank hipoteczny

Na razie nie zanosi się, aby mniejsze i średnie instytucje finansowe powołały wspólny bank hipoteczny i razem emitowały listy zastawne.

Z informacji „Parkietu" wynika, że oddala się stworzenie przez kilku mniejszych kredytodawców wspólnego banku hipotecznego. Powodów spowolnienia prac jest kilka.

Rozmowy ugrzęzły

Powstanie banku hipotecznego umożliwiłoby mniejszym kredytodawcom emitowanie listów zastawnych przez jedną instytucję (mogą to robić tylko banki hipoteczne). Zmniejszyłoby to koszty plasowania emisji, ale przede wszystkim budowy samego banku hipotecznego. Nie służy on rozwojowi biznesu, ale jest konieczny do emisji listów zastawnych, czyli względnie taniego, ale przede wszystkim długotermiowego finansowania (to bolączka polskiego sektora bankowego finansującego wieloletnie kredyty mieszkaniowe krótkoterminowymi depozytami).

Dla małych graczy, szczególnie po wprowadzeniu podatku od aktywów, samodzielne tworzenie banku hipotecznego byłoby kosztowne. Koszt utworzenia banku hipotecznego to 30–50 mln zł (rozłożony na dwa lata). Do tego konieczny jest kapitał. Dla małych i mniej rentownych banków może być to bariera nie do pokonania. Poza tym mały bank z emisją rzędu nawet kilkuset milionów złotych nie przyciągnie inwestorów zagranicznych i nie osiągnie niskich cen długu, a za granicą benchmarkowa emisja to min. 500 mln euro.

PARKIET

O planie budowy wspólnego banku hipotecznego, który można określić mianem „apeksowy" (czyli zajmującego się tylko spełnianiem wymogów regulacyjnych), pisaliśmy pod koniec czerwca. Wtedy projekt rozważały takie banki jak BGŻ BNP Paribas, Millennium, Alior, Raiffeisen Polbank, Credit Agricole i Eurobank. Zainteresowany mógłby być też Getin Noble Bank, który ma w grupie licencję bankową i chce ją przekształcić w licencję banku hipotecznego, problem w tym, że być może nie będzie w stanie zrobić tego samodzielnie ze względu na własne problemy z rentownością i kapitałami. Zainteresowany miał być również Deutsche Bank Polska, ale jego udział w projekcie wstrzymała ogłoszona zmiana właścicielska (przejmuje go BZ WBK).

I to jest jeden z powodów wyhamowania prac nad wspólnym bankiem hipotecznym. Kolejny bank z tej grupy, który również może zmienić właściciela, to Raiffeisen Polbank. Poza tym bankom się nie śpieszy, bo mają na tyle dobrą płynność, że były w stanie obniżać oprocentowanie lokat, a w dodatku pomagała im struktura depozytów (przybywało tych bieżących), dzięki czemu obniżały koszty finansowania. To jednak krótkowzroczne podejście, bo w najbliższych latach wejdą w życie regulacje, podnosząc wymogi dotyczące stabilnego finansowania (tzw. NSFR, net stable funding ratio), co wymusi na bankach zwiększenie udziału długoterminowego finansowania. Droższego, ale listy zastawne są na to najlepszym obecnie sposobem. Jest ryzyko, że w momencie kumulacji nowych wymogów (pamiętajmy też o MREL, czyli tzw. kwalifikowanych zobowiązań, które będą obowiązywać od 2023 r.) i ewentualnego pogorszenia sytuacji na rynku finansowym bankom będzie trudniej (zapłacą za to więcej niż mogłyby teraz) pozyskać długoterminowe finansowanie.

Kolejny powód hamujący projekt wynika z tego, że instytucje mające już swoje banki hipoteczne (PKO BP, Pekao, mBank, dołączą też do nich BZ WBK i ING BSK) wskazują, że mogą emitować listy zastawne za opłatą, w imieniu i w oparciu o aktywa instytucji niemających banków hipotecznych.

Hipoteczne bez podatku?

KNF nie opowiedziała się jednoznacznie za pomysłem banków. – Kolejnym czynnikiem powstrzymującym kredytodawców przed założeniem wspólnego banku hipotecznego, jest brak faktycznych zachęt w tym celu – mówi jeden z bankowców. Przedstawiciele sektora od dawna apelują, aby wyłączyć z podatku bankowego aktywa oparte na listach zastawnych (czyli najbardziej bezpieczne kredyty). To byłoby realną zachętą do założenia banków hipotecznych, emitowania listów zastawnych i pozyskiwania długoterminowego finansowania, co zwiększyłoby bezpieczeństwo sektora.

[email protected]