KGHM zmieni dostawcę technologii?

KGHM dementuje doniesienia o wypowiedzeniu umowy ws. małego atomu przez firmę NuScale. Kontynuuje rozwój SMR, ale dystansuje się od technologii amerykańskiej spółki.

Według naszych informacji amerykański NuScale miał wypowiedzieć umowę o rozwoju małych reaktorów jądrowych (SMR) polskiemu KGHM. Wypowiedzenie umowy miało nastąpić dzień po tym, jak Amerykanie wstrzymali pierwszy projekt SMR w Utah. KGHM zaprzeczył tym informacjom. – Amerykańska firma nie wypowiedziała umowy. KGHM kontynuuje realizację planów związanych z SMR – informuje.

Pytania bez odpowiedzi

Zapytaliśmy o stanowisko KGHM po tym, jak w USA został wstrzymany projekt, który miał być wzorcowym dla inwestycji w Polsce. Spółka miała odpowiedzieć na nasze pytania 10 listopada. Zapytaliśmy nie tylko o kontynuację współpracy z NuScale, ale także czy liczy się ze wzrostem kosztów, opóźnieniem inwestycji, a także czy podpisana umowa z NuScale zawiera zobowiązania finansowane, kary za ew. odstąpienie od projektu. Zapytaliśmy także, czy w związku z faktem, że projekt w Utah miał być wzorcowym dla projektu KGHM, to czy decyzje administracyjne nie będą wymagać aktualizacji. Odpowiedzi na nasze pytania nie uzyskaliśmy, a na ostatnie odpowiedziało Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ), które także zapytaliśmy. – Opisywana sytuacja (w Utah – red.) nie ma żadnego wpływu na decyzję zasadniczą wydaną dla KGHM. KGHM we wniosku o wydanie decyzji zasadniczej wskazał pięć rozważanych technologii – tłumaczy resort, podkreślając, że decyzja zasadnicza wydana dla KGHM zachowuje ważność. Zapytaliśmy także firmę NuScale. Jak dotychczas nie odpowiedziała na nasze pytania.

53 proc.

o tyle wzrosły prognozowane koszty energii elektrycznej z projektu SMR w Stanach Zjednoczonych od momentu rozpoczęcia prac nad technologią

77 MW

– tyle miała wynosić moc jednego małego reaktora, które razem z NuScale chciało postawić KGHM. Takich reaktorów miało być 12. Pierwsza elektrownia miała zacząć pracę w 2029 r.

Zmiana technologii?

Co może stać za klęską projektu NuScale w USA? Rosnące koszty. Docelowa cena energii z elektrowni wyniesie 89 USD za MWh, co stanowi znaczny wzrost w porównaniu z poprzednimi szacunkami wynoszącymi 58 USD. Jak mówi dr inż. Paweł Gajda z Wydziału Energetyki i Paliw AGH w Krakowie, wzrost kosztów na wczesnym etapie projektu nie jest zjawiskiem rzadkim nie tylko w projektach jądrowych. Dotyczy on w zasadzie wszystkich koncepcji małych reaktorów, choć oczywiście w różnym stopniu. –Trwa proces licencjonowania, przygotowania projektów wykonawczych, tworzenia całego łańcucha dostaw do tych projektów. Wstępne założenia są stopniowo zastępowane coraz konkretniejszymi wyliczeniami i jeśli te pierwsze były zbyt optymistyczne, to podlegają weryfikacji. Czasami znaczącej – wskazuje. Ten wzrost kosztów nie ułatwiał zachęcania kolejnych inwestorów do wejścia w projekt i ostatecznie doprowadził do jego porzucenia. – Pokazuje to, że realizacja pierwszych projektów zawsze bywa trudna i obarczona jest największym ryzykiem – mówi Gajda. Jednak zdaniem naszego rozmówcy brak realizacji projektu w USA nie musi oznaczać końca projektu KGHM. – Z komunikatów firmy i MKiŚ związanych z decyzją zasadniczą wydaną dla tego projektu wynika, że NuScale był traktowany jako preferowana technologia, ale niejedyna możliwa. Wynikałoby z tego, że zmiana technologii jest możliwa bez konieczności wydania nowej decyzji zasadniczej. Zatem, o ile realizacja projektu z NuScale stoi pod dużym znakiem zapytania, podobnie jak analogiczny projekt w Rumunii, to KGHM zostawił sobie furtkę – mówi Gajda. KGHM wskazał na ew. alternatywne technolo­gie: Rolls-Royce SMR (UK SMR), NUWARD SMR-160, BWRX-300.

Czy SMR będą akceptowane przez nowy rząd? Były wiceminister środowiska, senator KO Stanisław Gawłowski, podkreśla, że ambitne pomysły realizacji małych reaktorów jądrowych zderzają się z rzeczywistością. – Trwają prace badawcze, a żaden z tych projektów jeszcze nie powstał. Nie ma jeszcze oficjalnej decyzji o dopuszczeniu takich projektów do eksploatacji. Projekty te powinny być realizowane, ale plany inwestycyjne powinny się pojawić, dopiero gdy takie elektrownie zostaną dopuszczone do eksploatacji. Do tego czasu nie można tych technologii uwzględniać w strategii energetycznej - kończy.