Rubel: z piekła do nieba

W 2014 roku rubel był najsłabszą, obok ukraińskiej hrywny, walutą na świecie (zniżkował o niemal 50 proc. wobec dolara). Ten rok różni się jednak diametralnie od poprzedniego. Rubel jest zdecydowanie najsilniejszą światową walutą i zyskuje wobec dolara ponad 20 proc.

Napływ kapitału zagranicznego sprzyja rublowi

W grudniu doszło do interwencyjnego podniesienia stóp procentowych przez Centralny Bank Rosji do 17 proc. Od tamtego czasu dokonano już trzech obniżek. W styczniu stopy procentowe w Rosji zostały obniżone o 200 pb, w marcu o 100 pb a w kwietniu o kolejne 150 pb. Oznacza to ich spadek z 17 proc. do 12,5 proc. Co ciekawe obniżki kosztu pieniądza nie wpływają negatywnie na rubla. Wręcz przeciwnie decyzje te wywołują napływ kapitału zagranicznego na rosyjski rynek obligacji. Kolejne posiedzenie Centralnego Banku Rosji odbędzie się 15 czewca. Spodziewamy się na nim kolejnej obniżki stóp procentowych o 100-150 pb. Ponadto odbicie cen ropy  sprzyja notowaniom rosyjskiej waluty. Odmiana brent odbiła już od dołka o około 45 proc. Zmniejszyło się także ryzyko geopolityczne związane z konfliktem na Ukrainie. Dziś wśród zagranicznych inwestorów nikt już o nim nie pamięta.

Wzrost gospodarczy ważniejszy od stabilnych cen

Problemem pozostają jednak wzrost gospodarczy, a także tempo wzrostu cen. Konsensus rynkowy zakłada 4 proc. spadek dynamiki PKB w 2015 roku, a także ponad 15 proc. wzrost inflacji CPI. Te dwa czynniki z pewnością nie sprzyjają wzrostowi wartości rubla, ale z drugiej strony to właśnie jego zeszłoroczna deprecjacja jest jedną z głównych przyczyn takiego stanu rzeczy.

Rosjanie wyraźnie przedkładają wzrost gospodarczy nad stabilność cen. Wynika to z upolitycznienia banku centralnego. Obniżanie stóp procentowych ma na celu ograniczenie umocnienia rubla, by ratować jedyny z pozytywów dla gospodarki w tym roku, czyli konkurencyjny cenowo eksport. Ma to także wpłynąć na ograniczenie tzw. carry tradingu, który polega na zapożyczaniu się w walucie nisko oprocentowanej oraz inwestowaniu w aktywa w kraju z wysokimi stopa procentowymi. W świecie spowitym przez niskie, w wielu krajach zerowe, a nawet ujemne stopy procentowe, rosyjskie aktywa są bardzo atrakcyjne. Powoduje to napływ kapitału do Rosji, a co za tym idzie umocnienie rubla.

Inflacja co prawda spadła w kwietniu do 16,4 proc w ujęciu rocznym wobec 16,9 proc. r/r w marcu, jednak nadal są to bardzo wysokie wartości. Nieco optymizmem napawać mogą oczekiwania inflacyjnego, które znajdują się na najniższym od 3 lat poziomie. Według CBR cel inflacyjny w wysokości 4 proc. ma zostać osiągnięty w 2017 roku.

Według Banku Światowego gospodarka rosyjska skurczy się w 2015 roku o 3,8 proc. (przy średniej cenie baryłki ropy na poziomie 53 dolarów), choć jeszcze w grudniu zakładano, że PKB spadnie o 0,7 proc. Według rządu Federacji Rosyjskiej PKB ma spaść o 3 proc. Naszym zdaniem możliwa jest realizacja pozytywnego scenariusza Banku Światowego, który zbliżony jest do rządowego. Gospodarka rosyjska może skurczyć się w 2015 roku o 3 proc.

Sankcje nakładane na Rosję przez zachodnie państwa uderzają w jej gospodarkę na trzech frontach:

Rosja nie może zaciągać pożyczek zagranicznych

Zmienność rubla jest zwiększona

Nastroje inwestorów są słabe

Popyt konsumpcyjny był w ostatnich latach jednym z motorów napędowych rosyjskiej gospodarki, jednak w obliczu deprecjacji rubla i gwałtownego spadku dochodu do dyspozycji będzie on w najbliższych miesiącach bardzo słaby. Spadek aktywności inwestycyjnej także będzie miał negatywny wpływ na gospodarkę.

Nastroje w przemyśle wciąż słabe

Indeks PMI (obrazuje on nastroje menadżerów logistyki) dla sektora przemysłowego za kwiecień w Rosji, co prawda odnotował wzrost w stosunku do marca (z 48,1 pkt. do 48,9 pkt.), jednak jego struktura nie jest zbyt obiecująca. Szczególnie martwi spadek subindkesu nowych zamówień do najniższego poziomu od 2009 roku. Ponadto był to już 5 z rzędu miesiąc wskazujący na kurczenie się (odczyt poniżej 50 pkt. wskazuje na kurczenie się sektora, a powyżej, na rozwój) tego ważnego dla rosyjskiej gospodarki sektora.

Rubel może pozostać silny

Naszym zdaniem w najbliższym czasie należy spodziewać się stabilizacji rubla z lekką tendencją umacniająca, która wynikać będzie z napływu kapitału na rynek długu, jednak w długim terminie czynnikiem powstrzymującym wzrost wartości rosyjskiej waluty powinny być szalejąca (biorąc pod uwagę świat zmagający się z deflacją) inflacja, a także spodziewana recesja. Centralny Bank Rosji jest gotowy do dalszego luzowania monetarnego, a obniżanie stóp procentowych może ograniczyć carry trading. Kurs USD/RUB powinien stabilizować się na obecnym poziomie, czyli w okolicach 50,00 z potencjałem spadkowym ograniczonym przez poziom 45,00.

Sporządził:

Błażej Kiermasz

Dom Maklerski TMS Brokers S.A.