Gra w klasy budynkowe na półmetku

Za nami połowa dwuletniego okresu na implementację nowelizacji dyrektywy EPBD. Prace nad krajowym planem renowacji budynków są w konsultacjach, rozporządzenie w sprawie klas energetycznych budynków – przed.

28 maja minie rok od wejścia w życie nowelizacji unijnej dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD). Kraje członkowskie dostały dwa lata na jej transponowanie. Pierwszy projekt Krajowego Planu Renowacji Budynków (KPRB) należy przedstawić Komisji Europejskiej do końca 2025 r.

Wiele wątków…

Jak podało biuro prasowe Ministerstwa Rozwoju i Technologii, działania mające na celu transpozycję dyrektywy EPBD są wielotorowe, wymagają zmian na poziomie ustaw i opracowania nowych lub nowelizacji istniejących aktów wykonawczych. Trwają też prace nad przygotowaniem KPRB.

Projekt ustawy o charakterystyce energetycznej budynków jest na początkowym etapie procesu legislacyjnego, czyli przed przekazaniem wniosku o wpis do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Po uzyskaniu wpisu projekt ustawy, ocena skutków regulacji i uzasadnienie będą podlegały konsultacjom publicznym, uzgodnieniom i opiniowaniu. Druga kwestia to przygotowanie wkładu przez MRiT do projektu ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, będącego w kompetencjach resortu klimatu, implementującego artykuł 14 dyrektywy EPBD, czyli rozwój infrastruktury na potrzeby zrównoważonej mobilności.

Termin na zgłaszanie uwag upłynął w listopadzie 2024 r. i na stronie MRiT zostały zebrane uwagi z prekonsultacji wraz z odniesieniem.

Trwają również prace nad projektem rozporządzenia MRiT w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej. Budynki zostaną podzielone na klasy od A (najlepsza efektywność) do G (tzw. wampiry energetyczne). Trwają też prace nad projektem rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie w zakresie wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej, stosowania systemów automatyki i sterowania oraz wykorzystania energii słonecznej.

„Nowe wersje projektów tych rozporządzeń będą przedmiotem uzgodnień międzyresortowych, opiniowania i konsultacji publicznych. Informacja o rozpoczęciu tego etapu oraz aktualne brzmienie projektu opublikowane zostanie na stronie Rządowego Centrum Legislacji” – podało biuro prasowe MRiT.

Do konsultacji został też przekazany projekt KPRB. Termin na zgłaszanie uwag upłynął w styczniu.

…mało czasu

– Polska podejmuje działania, które mają na celu dostosowanie przepisów, rozwój narzędzi wspierających modernizację budynków oraz przygotowanie administracji i rynku budowlanego do realizacji celów klimatycznych, jednak tempo tych prac wydaje się zbyt wolne – ocenia Dorota Bartosz, dyrektorka ds. zrównoważonego budownictwa w Polskim Stowarzyszeniu Budownictwa Ekologicznego PLGBC. – Pełne wdrożenie dyrektywy wymaga dostosowania legislacyjnego, odpowiednich instrumentów i narzędzi wsparcia oraz działań edukacyjnych i informacyjnych – dodaje.

Ekspertka przyznaje, że niektóre zapisy dyrektywy już znajdują odzwierciedlenie w polskich regulacjach – np. w ramach odejścia od kotłów na paliwa kopalne od 1 stycznia 2025 r. nie są przyznawane dotacje na instalację samodzielnych kotłów opalanych paliwami kopalnymi.

– Ważnym elementem jest przygotowanie Krajowego Planu Renowacji Budynków, który ma na celu przekształcenie krajowego zasobu budowlanego w wysoko energooszczędny i zeroemisyjny do 2050 r. Zawarta w dokumencie ocena stanu istniejącego zasobów budowlanych, zakres koniecznych działań i mierników oceny procesu modernizacji budynków przeszedł już pierwsze konsultacje i według zapowiedzi resortu rozwoju jest szansa, aby plan ten został opublikowany do końca roku – mówi Bartosz. – W przyszłym roku planowane jest długo oczekiwane rozporządzenie wprowadzające skalę ocen energetycznych w postaci klas od A do G oraz minimalne standardy efektywności renowacji budynków, które będą powiązane z nową metodologią wyznaczania charakterystyki energetycznej budynków oraz świadectw charakterystyki energetycznej – dodaje.

Ekspertka wskazuje, że jest też wiele oddolnych inicjatyw organizacji pozarządowych oraz sieci eksperckich, które wspierają wdrażanie dyrektywy EPBD. Ich działania koncentrują się na edukacji, doradztwie technicznym, orzecznictwie oraz budowaniu lokalnych koalicji na rzecz efektywności energetycznej.

Samo PLGBC realizuje m.in. projekt PERCEE: w jego ramach zbierane są dobre praktyki oraz opracowywane rekomendacje dotyczące renowacji budynków i procesu ich dekarbonizacji, które mają pomóc decydentom w krajach Grupy Wyszehradzkiej w efektywnym wdrażaniu dyrektywy.