Czeski rynek ubezpieczeniowy rośnie rocznie o 15?20%

Wartość czeskiego sektora ubezpieczeniowego wzrosła w 2000 r. o 11%. Łączna wartośćskładek pobranych przez firmy działającena tamtejszym rynku wyniosła 1,8 mld USD,co stanowiło 3,4% PKB tego kraju w ub.r.Według prognoz, w ciągu najbliższych 10 latpowinien on rozwijać się nadal w tempieod 13 do 20% rocznie. Skłania to coraz więcej firm zagranicznych do starań o rozpoczęciedziałalności w tym kraju. Pod względemudziału w rynku niezachwianą pozycję nadalma Ceska Pojistovna.

Po upadku komunizmu, w pierwszej połowie lat 90., czeski sektor ubezpieczeniowy rozwijał się w bardzo szybkim tempie, 20% rocznie, druga połowa ostatniej dekady XX wieku zaś przyniosła spowolnienie wzrostu do ok. 10?15%, i podobne perspektywy ? według prognoz ? ma ta branża na najbliższe kilka lat. Wysokość wpływów ze składek firm ubezpieczeniowych działających na rynku czeskim sięgnęła w 2000 r. 1,8 mld USD, co stanowiło 3,4% tamtejszego PKB. Oznacza to, że mimo stabilnego wzrostu, Czesi muszą wciąż odrabiać dystans do krajów Unii Europejskiej, gdzie średnio wpływy ze składek stanowiły w ub.r. 7,3% PKB.Biorąc pod uwagę poszczególne segmenty sektora ubezpieczeniowego, najwyższe wpływy ze składek w 2000 r. pochodziły z ubezpieczeń innych niż życiowe. Sięgnęły one 1 mld USD i były o 9% wyższe niż rok wcześniej. Z kolei na branżę ubezpieczeń na życie przypadły wpływy ze składek w wysokości 844 mln USD, 11% wyższe niż w 1999 r.Korzystnareforma podatkowaBardzo korzystnie na sytuację w czeskiej branży ubezpieczeniowej wpłynęły nowe przepisy podatkowe, wprowadzone z dniem 1 stycznia 2001 r., które zezwalają na odliczanie od podatku opłat składkowych na życie dokonywanych zarówno przez klientów indywidualnych, jak i firmy. W tych okolicznościach przewiduje się, że rynek ubezpieczeń na życie może wzrosnąć w tym roku nawet o 30%. Zarówno bowiem coraz więcej Czechów decyduje się na wykup polis na życie, jak i w firmach bardzo popularne stało się grupowe ubezpieczenie pracowników. Tymczasem jeszcze w 1999 r. wpływy ze składek z ubezpieczeń na życie pochodzących z polis grupowych stanowiły tylko 3,4% wszystkich wpływów ze składek pochodzących z ubezpieczeń życiowych. W tym samym roku np. w Niemczech odsetek ten sięgał 10,6%, a w Wielkiej Brytanii aż 31,3%.Choć czeski rynek ubezpieczeniowy jest już zliberalizowany i bez przeszkód mogą tam prowadzić działalność najwięksi europejscy czy światowi potentaci branży, to dominującą pozycję nadal utrzymuje Ceska Pojistovna. Warto jednak zwrócić uwagę, że w wyniku liberalizacji czeskiego sektora ubezpieczeniowego, która miała miejsce przede wszystkim w 2000 r., tylko właśnie w tym roku udział Ceska Pojistovna spadł o 14 pkt. proc. Na czeskim rynku działa bowiem coraz aktywniej 11 innych towarzystw ubezpieczeniowych.Na drugim miejscu za Ceska Pojistovna plasuje się towarzystwo Kooperativa Pojistovna, należące do austriackiego koncernu ? Wiener Städtische Versicherung. Wiodącą rolę odgrywają też Winterthur Pojistovna, oddział czołowej szwajcarskiej firmy ubezpieczeniowej Winterthur, oraz IPB Pojistovna, należąca do grupy finansowej IPB, kontrolowanej przez japoński bank Nomura. W pierwszej piątce plasuje się też Allianz Pojistovna. Z kolei AIG Czech Republic, firma kontrolowana przez potężną amerykańską grupę finansową AIG, wprawdzie nie ma zbyt dużego udziału w rynku, jednak jest jedyną firmą ubezpieczeniową z Czech, która otrzymała najwyższy rating od Standard & Poor?s ? ?AAA?. Specjalistą od ubezpieczenia kredytów na rynku czeskim jest CESCOB, spółka joint venture stworzona przez Ceska Pojistovna i największą belgijską firmę specjalizującą się w tym konkretnym segmencie ? Euler Group. Aktywność w sektorze asekuracyjnym wykazują też największe u naszych południowych sąsiadów banki. W grupie finansowej banku Ceska Sporitelna działa towarzystwo ubezpieczeniowe CS-Zivnostenska Pojistovna, zaś jedną z firm, które działają na rynku od niedawna, lecz dynamicznie się rozwijają, jest Komercni Pojistovna, należąca do Komercni Banka (większościowy udział w tej instytucji w ostatnich dniach objął formalnie francuski bank ? Société Générale). Ponadto w Czechach działa też należąca do skarbu państwa grupa ubezpieczeniowa Exportni Garancni a Pojistovaci Spolecnost, która specjalizuje się w ubezpieczeniu ryzyka eksportowego, oraz Evropska Cestovni Pojistovna, prowadząca turystyczne usługi ubezpieczeniowe.PPF ? inwestorem strategicznymPoczątek działalności obecnej firmy Ceska Pojistovna przypada na 1827 r. Wówczas to powstała pierwsza w Czechach firma specjalizująca się w ubezpieczeniach ? Prvni Ceska Vzajmena Pojistovna, która pod tą nazwą działała do końca II wojny światowej. W 1945 r. czeskie firmy tej branży zostały znacjonalizowane i przez 3 lata działało 5 instytucji. W 1948 r. zostały one zrzeszone w jedną firmę działającą pod szyldem ? Ceskoslovenska Pojistovna, by w 1953 r. zmienić nazwę na Statni Pojistovna. W 1969 r. podzielono ją znów na dwie instytucje ? Ceska Statni Pojistovna i Slovenska Statni Pojistovna. Po upadku systemu komunistycznego w 1992 r. już w samych tylko Czechach Ceska Pojistovna została częściowo sprywatyzowana i 15% akcji zostało zaoferowane obywatelom czeskim w ramach tzw. prywatyzacji kuponowej (kuponówki), 54% walorów znalazło się w posiadaniu największych banków ? Komercni Banka, Ceska Sporitelna, Interbanka, Investicni Banka i CSOB, 5% papierów rozdzielono między pracowników firmy, a pozostałe 26% zachował skarb państwa.Obecnie największym udziałowcem czeskiego ubezpieczyciela stało się znów państwo (30,25% akcji), PPF ma 20,1% walorów, Cespo Holdings i CESPO mają łącznie ponad 30% akcji, a Komercni Banka 10%. Niebawem dojdzie jednak znów do dużych przetasowań, ponieważ skarb państwa zgodził się w końcu września na sprzedanie za 105 mln USD 30% akcji firmy grupie PPF, która tym samym zapewni sobie praktycznie kontrolę nad tą instytucją.Ceska Pojistowna to największa firma ubezpieczeniowa w Czechach, o największej kapitalizacji ? 9,9 mld CZK (270 mln USD). Choć jej udział w rynku systematycznie spadał w ostatniej dekadzie, to na koniec grudnia 2000 r., biorąc pod uwagę wpływy ze składek z każdego rodzaju ubezpieczeń, wynosił 38,9%. Uwzględniając tylko ubezpieczenia na życie był jeszcze wyższy, bo 41,2-proc., zaś w przypadku pozostałych ubezpieczeń 37,7-proc. Firma specjalizuje się we wszelkiego rodzaju usługach ubezpieczeniowych, oferując je poprzez sieć 700 placówek działających na terenie całego kraju.W 2000 r. Ceska Pojistovna odnotowała zysk w wysokości 4,3 mld CZK (116 mln USD). W 1999 r. zarobiła 1,1 mld CZK, jednak dane te trudno porównać, ponieważ w ub.r. po raz pierwszy zastosowano inne metody rachunkowości. Gdyby z nich nie korzystano, wówczas zysk firmy w 2000 r. wyniósłby 1,5 mld CZK.eBank jednymz ważniejszychaktywówW ramach całej grupy ? Ceska Pojistovna działa wiele firm specjalizujących się w poszczególnych segmentach rynku ubezpieczeniowego i finansowego. Ubezpieczenia na życie oferuje ? Ceska Zivotni, zdrowotne ? Ceska Pojistovna Zdravi, CESCOB zajmuje się ubezpieczeniem kredytów. Na rynku słowackim wciąż aktywny jest Ceska Pojistovna Slovensko, oferujący różne usługi asekuracyjne. Wpływy ze składek tej jednostki zwiększyły się w 2000 r. o 8% i sięgnęły 766 mln SKK (16 mld USD). Firma jest też właścicielem największego w Czechach funduszu emerytalnego ? Penzijni Fond Ceske Pojistovny, którego aktywa na koniec 2000 r. przekraczały 4 mld koron. Ponadto specjalizuje się ona też w działalności leasingowej.Jednym z najważniejszych aktywów w ramach całej grupy jest eBanka (czyli dawna Expandia). W sierpniu 2000 r. koncern kupił prawie 100% akcji instytucji finansowej Expandia, by stać się właścicielem stworzonego już w 1998 r. banku internetowego ? eBank, pierwszej tego rodzaju instytucji u naszych południowych sąsiadów. W 2000 r. bank ten zdołał aż o 100% zwiększyć liczbę klientów, do 40 tys. osób. Bieżący rok nie jest udany dla całej światowej branży internetowej, jednak ? jak podkreśla Ladislav Bartonicek, prezes zarządu Ceska Pojistovna ? firma jest zdecydowana na dalsze pokaźne inwestycje w to przedsięwzięcie, będąc pewna powrotu dobrej koniunktury w branży internetowej. Choć obecnie liczba osób korzystających z usług eBanka spadła do 30 tys., to zarząd Ceska Pojistovna liczy, że do końca 2003 r. pozyska przynajmniej 70 tys. klientów i pokona na rynku najważniejszych konkurentów. W marcu 1999 r. bankowe usługi on-line wprowadził też bank Investicni a Postovni Banka (IPB), kontrolowany przez Ceskoslovenska Obchodni Banka (CSOB), zaś w kwietniu tego roku na podobny krok zdecydował się Zivnostenska Banka kontrolowany przez Bankgesselschaft Berlin.

ŁUKASZ KORYCKI