Spread zamiast prowizji

Jedną z najważniejszych różnic między giełdą papierów wartościowych a foreksem (światowym rynkiem walutowym) są koszty ponoszone przez inwestora - zarówno pod względem ich formy, jak i wysokości. Zazwyczaj gracze walutowi nie płacą żadnych prowizji, a koszty transakcji wyrażone są w postaci tzw. spreadu. Jest to zatem jedno z kluczowych pojęć dla osiąganych wyników inwestycyjnych.

Publikacja: 28.01.2004 09:21

Kursy walut standardowo podaje się w postaci kursu kupna (bid) oraz kursu sprzedaży (ask). Przykładowo, kwotowanie EUR/USD 1,2515/1,2519 oznacza, że kwotujący zgłasza gotowość zakupu euro po 1,2515 dolara, oraz jednocześnie chęć sprzedaży euro po 1,2519 dolara. Różnica ("widełki") między kursem kupna i sprzedaży to właśnie spread. Jest to faktyczny koszt, jaki ponosi inwestor. W momencie kupna waluty gracz ma automatycznie "papierową" stratę w wysokości właśnie spreadu. Aby inwestor wyszedł na zero, kurs musi zmienić się o szerokość widełek.

Różne waluty, różne spready

Od czego zależy wielkość spreadu? Widełki między kursem kupna i sprzedaży poszczególnych par walutowych istotnie się różnią. Podczas gdy dla kursu EUR/USD spread wynosi często 3-4 pipsy (czyli 0,0003-0,0004), to już w przypadku kursu złotego do dolara (USD/PLN) jest on znacznie wyższy i sięga kilkudziesięciu pipsów.

Wielkość spreadów dla konkretnej pary walut zależy bezpośrednio od wielkości i płynności rynku. Najważniejsze światowe waluty (dolar, euro, jen) są niezwykle płynne - obracają nimi inwestorzy na całym świecie, począwszy od drobnych graczy po wielkie instytucje finansowe. Nie ma więc problemu z zawarciem nawet bardzo dużych transakcji. Zdecydowanie mniej płynne są waluty lokalne, takie właśnie jak złoty. Na rynkach mniej znaczących walut działa z natury rzeczy mniej inwestorów, dysponujących nieporównywalnie mniejszymi kapitałami.

Najczęściej spread jest jedynym kosztem dla inwestora na foreksie, choć niektóre platformy pobierają dodatkowe prowizje. Przykładowo SFXM inkasuje 1,25 USD od rozliczonego kontraktu (otwarcia i zamknięcia pozycji). Zamieszczona obok tabela przedstawia wysokość kosztów u wybranych pośredników.

Koszty transakcji

W przypadku najważniejszych światowych par walut spread wielkości 3-4 pipsy, to zaledwie ok. 0,02-0,03% kursu wymiany. O tyle musi zmienić się kurs, by pokryć koszty. Faktyczne koszty transakcji na foreksie są znacznie mniejsze niż w przypadku chociażby akcji. Nawet internetowe biura maklerskie pobierają prowizję w wysokości przynajmniej 0,25%. Niskie koszty transakcji walutowych sprawiają, że inwestorzy "szybciej" zarabiają na zmianach cen. To z kolei stwarza lepsze możliwości spekulacji dla daytraderów dokonujących wielu transakcji w ciągu dnia.

W praktyce spread przekłada się na wynik netto inwestora w bardziej skomplikowany sposób. Przypomnijmy, że na foreksie handluje się wystandaryzowanymi kontraktami (lotami), zazwyczaj opiewającymi na 50-100 tys. USD. Inwestor nie musi jednak posiadać na rachunku całej kwoty kontraktu, a jedynie stosunkowo niewielki depozyt zabezpieczający (nawet 1% wartości lotu). Przykładowo: Gracz kupuje lot o wartości 100 tys. USD po kursie USD/CHF równym 1,2505. Jednocześnie kurs, po jakim inwestor może w tej samej chwili odsprzedać walutę, to 1,2500. Depozyt zabezpieczający wynosi 1%, czyli 1000 USD. Gdyby gracz od razu sprzedał zakupione waluty, straciłby 5 pipsów (1,2500-1,2505). 1 pips ma wartość 100 000 * 0,0001 = 10 CHF, co w dolarach stanowi 10/1,2505 = 8 USD. Spread, czyli w tym przypadku 5 pipsów, jest zatem wart 40 USD. Kwota ta odpowiada z kolei 4% depozytu zabezpieczającego, choć sam spread to zaledwie 0,04% kursu. Obie te wielkości byłyby równe tylko wtedy, gdyby depozyt zabezpieczający był równy wielkości kontraktu. Warto pamiętać, w jaki sposób spread przekłada się - za sprawą dźwigni finansowej - na ostateczne kwoty kosztów.

Czy spready są stałe

Porównując oferty brokerów walutowych, warto zwrócić uwagę nie tylko na wielkość spreadu, ale także na jego zmienność. Tylko część platform foreksowych oferuje stałe, gwarantowane spready. Oznacza to, że różnica między kursem kupna i sprzedaży zmienia się rzadko, dopiero po oficjalnym powiadomieniu inwestorów. Stałe spready nie są jednak regułą. Bardzo często szerokość widełek w danej chwili zależy od dwóch czynników: płynności rynku oraz jego zmienności.Niektóre platformy (np. CMS) zastrzegają sobie możliwość rozszerzenia spreadu tylko w wyjątkowych, skrajnych sytuacjach (np. zamach terrorystyczny), które wywołują gwałtowne zmiany kursów. Często bywa też tak, że podawane oficjalnie spready są jedynie orientacyjne. Choć np. na platformie TMS spread dla pary USD/PLN wynosi "docelowo" 60 pipsów, to jednak jest zwiększany np. w nocy, kiedy spada liczba uczestników rynku, a co za tym idzie - także jego płynność. Szczególny przypadek stanowi platforma Oanda, która umożliwia handel walutami także w czasie weekendu, co jest rzadkością. W tym czasie spread np. dla pary EUR/USD sięga 10 pipsów - znacznie więcej niż w ciągu tygodnia (2-3 pipsy). Generalnie rzecz biorąc, o wiele prościej jest brokerom utrzymywać stałe, niskie spready w przypadku najpłynniejszych walut, czyli dolara, euro i jena. Widełki są tu nie tylko najwęższe, ale także zazwyczaj najbardziej stabilne.

SŁOWNICZEK RYNKU FOREX

Ask - kurs sprzedaży; cena, po której w danym momencie można dokonać transakcji kupna waluty

Bid - kurs kupna; cena, po której w danym momencie można dokonać transakcji sprzedaży waluty

CFTC - skrót od Commodity Futures Trading Commission, niezależna komisja w USA, której celem jest nadzór nad rynkiem transakcji terminowych, opcji i walut.

Cross Rates - kursy krzyżowe, kursy walut bez udziału USD

Lot - podstawowa, minimalna jednostka transakcyjna (np. 50 tys. USD), od której naliczany jest depozyt (margin)

Margin - depozyt zabezpieczający, kwota niezbędna do otwarcia pozycji na rynku walutowym

Margin Call - wezwanie do uzupełnienia depozytu zabezpieczającego

NFA - skrót od National Futures Association, organizacja samorządowa w USA, w której muszą być zarejestrowane firmy zajmujące się świadczeniem usług na rzecz uczestników rynku transakcji terminowych i walut

Pips - minimalna wartość, o którą może zmienić się cena waluty, dla większości walut oznacza czwarte miejsce po przecinku i stanowi 1/100 procenta

Spread - widełki cenowe, różnica pomiędzy cenami kupna i sprzedaży

Źródło: EFIX Polska

Koszty transakcji u wybranych brokerów

Broker Koszty

CMS EUR/USD, USD/JPY - 3 pipsy, GBP/USD - 4, USD/CHF - 5

Efix 3-5 pipsów dla głównych walut

Oanda 2-3 pipsy dla najważniejszych walut

SFXM stały spread 3 pipsy + prowizja 1,25 USD

TMS USD/PLN - docelowo 60; EUR/USD, EUR/GBP,

USD/JPY - 4 pipsy, inne - 5-6

WFB główne waluty - 3-5 pipsów, PLN - docelowo 20 pipsów

X-Trade 4-5 pipsów dla głównych walut; PLN - docelowo 50 pipsów

Gospodarka
Piotr Bielski, Santander BM: Mocny złoty przybliża nas do obniżek stóp
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Gospodarka
Donald Tusk o umowie z Mercosurem: Sprzeciwiamy się. UE reaguje
Gospodarka
Embarga i sankcje w osiąganiu celów politycznych
Gospodarka
Polska-Austria: Biało-Czerwoni grają o pierwsze punkty na Euro 2024
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku
Gospodarka
Duże obroty na GPW podczas gwałtownych spadków dowodzą dojrzałości rynku
Gospodarka
Sztuczna inteligencja nie ma dziś potencjału rewolucyjnego