ZBP: niezły rok, niższy wynik banków
Zdaniem Andrzeja Szukalskiego, prezesa Związku Banków Polskich, ubiegły rok, choć nieco gorszy od poprzedniego, był dla polskich banków zupełnie dobry. Ich aktywa wzrosły o 27% - niemal 71 mld zł. Negatywnym zjawiskiem był spadek realnych dochodów netto o 35%, przy wzroście kosztów działalności. W rezultacie wynik finansowy brutto za 1998 r. wyniósł 5,424 mld zł i był o ok. 1,4 mld zł niższy niż na koniec 1997 r. - wynika z obliczeń ZBP. Wynik finansowy netto - 3,062 mld zł - był niższy o 1,7 mld zł.Najważniejszym obecnie problemem polskich banków jest - w związku z rosnącymi kosztami - obniżka rezerw obowiązkowych. Zdaniem ZBP, ich stopy należy obniżyć do poziomu 2% - takiego, jaki obowiązuje w krajach Europejskiej Unii Walutowej. Zdaniem A. Szukalskiego, umożliwi to skuteczne konkurowanie z bankami Unii Europejskiej.Stopa rezerw obowiązkowych wynosi obecnie w Polsce średnio 12%: 20% od wartości złotowych depozytów a vista, 11% od lokat terminowych i 5% wszystkich depozytów walutowych. Minister finansów podjął już najprawdopodobniej decyzję o tzw. sekurytyzacji - zamianie ok. 14 mld zł rządowego zadłużenia w NBP na papiery wartościowe. Za część przeznaczanych na rezerwy środków banki mogłyby kupić te papiery - w rezultacie średni poziom rezerw spadłby do 5%. Niepokój bankowców wywołuje jednak propozycja, by walory te były oprocentowane znacznie poniżej przewidywanego poziomu inflacji. Dodatkowym postulatem jest zrekompensowanie bankom kosztów tworzenia rezerw.Rozpoczynające się w czwartek Walne Zgromadzenie ZBP zdominuje niewątpliwie kwestia rezerw, która jednak - jak powiedział we wtorek A. Szukalski - powinna zostać rozwiązana do końca czerwca br. Andrzej Topiński, prezes PKO BP i członek zarządu ZBP, uważa, że zwiększy to konkurencyjność polskich banków, które właśnie z tego powodu udzielają droższych niż banki zagraniczne kredytów. Na jej zwiększenie miałoby wpływ również zniesienie instytucji hipoteki ustawowej, zmiana zasad określających kolejność zaspokajania wierzycieli w postępowaniu egzekucyjnym oraz przyjęcie zasady, że tajemnica bankowa może być ujawniona jedynie za zgodą sądu.Prezes Szukalski prognozuje w tym roku stabilizację sektora bankowego, ze zwiększającymi się kosztami usług i próbami zwiększenia zainteresowania małych i średnich przedsiębiorstw kredytami. Jego zdaniem, klienci banków będą musieli przyzwyczaić się do wyższych cen, podczas gdy banki - uczyć się działać coraz bardziej efektywnie. Jednak już wolniejszy ubiegłoroczny wzrost gospodarczy miał wpływ na gorszy wynik banków - i sytuacja może się powtórzyć w tym roku. Jego zmniejszenie spowodują również koszty wprowadzania nowych technologii, związanych z problemem Millennium, rosnąca konkurencja oraz limity rządowych gwarancji na inwestycje, finansowane przez kapitał zagraniczny.
Przemysław Szubański