RekomendacjeBudownictwo jest sektorem naj-liczniej reprezentowanym na giełdzie, gdyż liczy 36 spółek. W gronie spółek monitorowanych przez biura maklerskie znajduje się jednak tylko sześć firm, które cechuje najwyższy stopień płynności oraz duża kapitalizacja. Najkorzystniejsze rekomendacje w ostatnich trzech miesiącach otrzymały Mostostal Export oraz Mitex. Nie może to być zaskoczeniem, gdyż obie spółki rzeczywiście wyróżniają się na tle konkurentów. Z tego powodu analitycy zgodnie wystawiali im wyłącznie zalecenia kupna. Wśród spółek, w stosunku do których analitycy byli bardziej sceptyczni, znalazły się Mostostal Warszawa, Budimex i Exbud. Sierpniowy raport Schroder Salomon Smith Barney (SSSB) nie pozostawia suchej nitki na większości przedsiębiorstw budowlanych. Efektem opracowania jest obniżenie oceny całego sektora. Analitycy SSSB zauważyli, że ostatnie lata były okresem pozyskiwania przez spółki z tej branży inwestorów strategicznych. Było to następstwem nieudolnych prób konsolidacji sektora w oparciu o kapitał krajowy. W wielu przypadkach strumienie inwestycji płynęły z zagranicy (hiszpańskie Acciona, Ferrovial, szwedzka Skanska). Los Mostostalu Zabrze spoczywa w rękach Banku Handlowego, który może odsprzedać posiadany przez siebie pakiet akcji inwestorowi branżowemu. Przejęcie polskich korporacji budowlanych wiąże się z zaostrzeniem konkurencji rynkowej. Spółki skupiły swoje wysiłki na rywalizacji o udział rynkowy. Wynikiem tych działań jest drastyczne obniżenie marż na sprzedaży. W opinii SSSB marża na działalności operacyjnej obniżyła się z 12% do 8%. Działanie w charakterze generalnego wykonawcy powoduje zwiększenie zapotrzebowania na środki obrotowe. W dużej mierze pochodzą one z kredytów, co dodatkowo generuje koszty finansowe, obniżając finalnie wynik netto.PrognozyPrognozy EPS przedstawione przez biura maklerskie zakładają zwiększanie tej wielkości finansowej w 2000 roku w stopniu wyraźnie przewyższającym stopę inflacji. Największym optymizmem darzą przy tym analitycy czołową korporację budowlaną na naszym rynku ? Budimex. Średnia czterech prognoz, zaprezentowanych w ostatnim kwartale daleko odbiega od bieżącego zysku na jedną akcję tej spółki. EPS na koniec II kwartału br. wynosił 0,75 zł, co stanowi ledwie 1/5 estymacji analityków. Nie powinny mieć kłopotów z osiągnięciem prognozowanych wyników Mostostal Export oraz Mitex. Ich dotychczasowe osiągnięcia przewyższają bowiem szacunki biur maklerskich.Wyniki finansowe w II kwartaleSytuacja branży budowlanej w ostatnim czasie uległa pogorszeniu. Lipcowa produkcja budowlano-montażowa spadła o 3% w stosunku do roku poprzedniego. Głównym powodem tej tendencji było zmniejszenie poziomu robót remontowo-konserwacyjnych o 11%. Nieznaczną poprawę odnotowano w przypadku robót inwestycyjno-modernizacyjnych (+0,3%). W perspektywie styczeń-lipiec 2000 najlepiej radzą sobie przedsiębiorstwa przygotowujące teren pod budowę (wzrost produkcji o 37,1%) oraz budownictwa realizowanego na sprzedaż lub wynajem (+53,3%).Pogorszenie koniunktury w bu-downictwie w lipcu znajduje swoje odzwierciedlenie w wynikach finansowych spółek publicznych. Spośród 36 spółek z sektora notowanych na giełdzie 19 zwiększyło wielkość przychodów w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego. Prawie 3/4 firm prowadzi działalność rentowną. Presję na marże uzyskiwane z działalności budowlanej zaobserwować można w przypadku pozostałych dwóch danych. Dla 10 spółek zysk operacyjny w II kwartale był wyższy niż w roku 1999. Podobnie zachowywał się wskaźnik rentowności sprzedaży. Poprawę ROS zanotowało jedynie 11 przedsiębiorstw.Do udanych ostatni kwartał mogą zaliczyć Mostostal Export, Echo In-vestment, Mitex i GPRD. Mostostal Export od miesięcy konsekwentnie restrukturyzuje swoją działalność. W powszechnej opinii wycena aktywów spółki zasadniczo odbiega od ich potencjalnej wartości. Powodem tej opinii była niska transparentność portfela grupy kapitałowej. Poprawie postrzegania holdingu przez inwestorów, a tym samym aprecjacji kursu służyć ma wydzielenie działalności, nie związanej z budownictwem, która została wniesiona aportem do Delii. Ma to na celu przygotowanie części niebudowlanej do sprzedaży, co może nastąpić przed końcem 2001 roku. Celem tych zamierzeń jest skoncentrowanie się na działalności budowlanej. Ogłoszona niedawno przez zarząd grupy strategia zakłada położenie głównego nacisku na działalność developerską (budownictwo mieszkań i apartamentów). Obserwatorzy rynku wskazują ponadto, że Mostostal Export należy do nielicznej grupy dużych firm budowlanych, które nie mają inwestora strategicznego. Duże rozproszenie struktury akcjonariatu powoduje, że przejęcie kontroli nad spółką będzie wiązać się z wezwaniem na giełdzie.Passa największego krajowego developera ? Echo Investment ? w dalszym ciągu trwa. Trzycyfrowy wzrost przychodów ze sprzedaży netto oraz wyniku na działalności operacyjnej w II kwartale br. najlepiej świadczą, że management spółki w dalszym ciągu ma pomysły na działalność. Po półroczu prognoza przedstawiona przez zarząd spółki jest zrealizowana w 49%. Martwić może jedynie zdecydowane obniżenie rentowności sprzedaży. W porównaniu z II kwartałem ubiegłego roku obniżyła się ona przeszło o połowę.O wiele liczniejsza jest jednak grupa spółek budowlanych, które nie mogą uznać ostatniego kwartału za udany. Słabo wypadły Mostostale (Gdańsk, Kraków, Płock, Warszawa, Zabrze). Obok nich słabe wyniki ogłosiły Beton Stal, Budimex, EBI, Elektrobudowa, Energoaparatura, Naftobudowa i Prochem.Wyraźnemu pogorszeniu uległy wyniki finansowe Beton Stalu. Prawie 7-milionowa strata netto zanotowana przez spółkę w ostatnim kwartale potwierdza obawy inwestorów o jej przyszłość. Niektóre biura maklerskie umieściły akcje spółki na liście papierów wartościowych, których nie można nabyć na odroczony termin zapłaty. Obawy biur maklerskich podzielają wierzyciele. Słabe wyniki finansowe zwiększają znacznie ryzyko spłaty zobowiązań mocno zadłużonego Beton Stalu. Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego na koniec czerwca wynosił prawie 4 jednostki. 4/5 zobowiązań miało charakter wymagalny poniżej 1 roku. W powiązaniu z generowaniem ujemnych strumieni z działalności podstawowej stwarza to niebezpieczeństwo utraty płynności. Zagrożenie to dostrzegają banki. Przed kilkoma dniami BISE i LG Petrobank postawiły w stan wymagalności zobowiązania kredytowe i z tytułu emisji commercial papers. Działania podjęte przez banki powodują, że trudno liczyć na to, aby Beton Stal został zasilony kapitałem zewnętrznym. Receptą na krótkoterminową poprawę płynności jest wyprzedaż majątku spółki. W szczególności dysponuje ona wartościowym finansowym majątkiem trwałym (m.in. EC Będzin, Orbis). Doświadczenia koreańskich czeboli wskazują jednak, że w sytuacjach nagłej konieczności wyprzedaży aktywów ceny uzyskiwane z takich operacji daleko odbiegają od ich potencjalnej wartości. Sanacja spółki z pewnością będzie długo trwać. Wyjściem z sytuacji byłoby wszczęcie postępowania układowego, lecz wówczas spółka utraci na długi czas wiarygodność w obrocie. Inna sprawa, czy wierzyciele zgodzą się na propozycje układowe. Przypadek Espebepe pokazuje, że wyjście z uliczki pełnej nierentownych kontraktów, chybionych inwestycji i pętli zadłużenia odsetkowego jest niezmiernie trudne.
Marcin T. [email protected]