Wymagają od spółki sporo pracy, konsekwencji i szybkiej reakcji na zapytania akcjonariuszy, ale pozwalają uzyskać lepszą wycenę

Giełdowe firmy prowadzące dobre relacje inwestorskie wkładają w to dużo pracy i wysiłku oraz – oczywiście – pieniędzy. Czy jednak efekt końcowy jest wart zachodu?

– Dobre relacje inwestorskie zdecydowanie pozytywnie wpływają na wycenę spółki. Większa przejrzystość powoduje, że rynek może dokładniej ocenić kondycję i perspektywy firmy – ocenia Michał Sobolewski, analityk DM BOŚ. Specjaliści zgadzają się, że spółki prowadzące dobry IR, otwarte na rynek, są dzięki temu transparentne i dobrze rozumiane. Zmniejsza to ryzyko inwestycyjne, dlatego inwestorzy chętniej kupują akcje takich firm.

Lepszy IR to większa przewidywalność

– Na przykład notowane na GPW banki mają obecnie podobne relacje inwestorskie, tzn. ci gorsze nadrobiły zaległości i dogoniły lepszych. Dzięki temu rynek dokładniej prognozuje wyniki. Natomiast jeszcze parę lat temu, kiedy relacje inwestorskie w niektórych bankach były gorsze, pojawiały się większe rozbieżności – mówi Sobolewski.

Efekt relacji inwestorskich i ich wpływ na wycenę widać w polskich spółkach z sektora dystrybucji leków. Jedna z trzech największych firm w tej branży bardzo słabo komunikuje się z rynkiem i systematycznie od lat wyceniana jest z dyskontem do dwóch pozostałych, które prowadzą dobry IR. Podobnie jest w branżach windykacyjnej i budowlanej. Warto jednak pamiętać, że dokładne zmierzenie wpływu IR jest trudne, ponieważ konieczne do tego byłoby porównanie dwóch takich samych spółek o identycznych parametrach, takich jak wielkość, rentowność, perspektywy, ale mających różny IR.

Przez ostatnie lata inwestorzy z uznaniem wypowiadali się o wysokiej jakości relacji inwestorskich prowadzonych przez takie spółki, jak odzieżowe LPP, obuwnicze CCC czy zajmujący się dystrybucją części samochodowych InterCars. Firmy te łączy jedna wspólna cecha – główną osobą odpowiadającą za kontakty z inwestorami jest jednocześnie dyrektor finansowy. Wyróżnienia w rankingach zdobywały też takie firmy, jak PKN Orlen, oraz banki: ING BSK, Pekao, mBank, BZ WBK.

Dobre relacje w parze z dobrymi wynikami

– Inwestorzy i analitycy lubią, kiedy spółka prowadzi dobre relacje inwestorskie, ale trzeba pamiętać, że nawet największe wysiłki w tym obszarze nie przekonają inwestorów do słabej fundamentalnie firmy – mówi Marek Straszak, analityk i doradca inwestycyjny w DM BPS. Jednak jego zdaniem, jeśli spółka nie prowadzi dobrego IR, jest zamknięta na inwestorów i niechętnie się komunikuje, ale ma dobre fundamenty, wyniki i ciekawe perspektywy, to inwestorzy mimo wszystko będą chcieli ulokować pieniądze w jej akcjach.

– Moim zdaniem nie jest regułą, że spółki ze słabym IR notowane są z niższymi wskaźnikami niż ich konkurenci, co widać było w przypadku niektórych firm budowlanych. Jeśli spółka ma dobre wyniki i perspektywy, słaby kontakt z inwestorami zwykle nie zniechęca ich od zainwestowania. Z pewnością jest to pewna przeszkoda i czynnik zwiększający ryzyko, ale nie wpływa diametralnie na poziom kursu akcji – uważa Straszak.

Analitycy podkreślają, że oceniając wpływ dobrego IR na notowania, warto wziąć pod uwagę kolejny czynnik – to, czy spółka potrafi się umiejętnie zaprezentować inwestorom i pokazać mocne strony, nie ukrywając jednocześnie istotnych mankamentów, które mogą wpływać na wycenę. – Ważne jest, aby zarząd jasno zaprezentował strategię rozwoju na kilka następnych lat i udostępniał dane, dzięki którym inwestorzy i analitycy mogą lepiej prognozować wyniki. Przekłada się to na większą transparentność i ogranicza niepewność, dzięki czemu spółka postrzegana jest jako atrakcyjniejsza inwestycja – mówi analityk DM BPS.

Eksperci podkreślają, że absolutną podstawą wszystkich relacji z inwestorami jest konsekwencja i prawdomówność – jeśli zarząd spółki chociaż raz wprowadzi inwestorów w błąd, może już nigdy nie odzyskać ich zaufania, co prawdopodobnie będzie miało negatywny wpływ na jej wycenę.

Wiele miar skuteczności

Jak więc same spółki radzą sobie z mierzeniem skuteczności relacji inwestorskich? PZU informuje, że aktywnie zabiega o informacje zwrotne od analityków i inwestorów w zakresie postrzegania spółki oraz prowadzonych przez nią działań w obszarze IR. – Na bieżąco analizujemy wydane rekomendacje oraz jakość informacji w raportach analityków, monitorujemy rozbieżność między średnią prognoz a wynikami okresowymi PZU oraz historyczne wartości odchyleń ustalonych przez analityków cen docelowych od realnego kursu akcji. Wysoka jakość informacji w raportach analityków biur maklerskich świadczy o bardzo dobrym rozumieniu PZU, aktywnie wspieranym przez działania spółki – wyjaśnia Piotr Wiśniewski, szef zespołu relacji inwestorskich PZU.

Największy polski ubezpieczyciel analizuje również zmiany poszczególnych grup inwestorów w swoim akcjonariacie (np. pod względem profilu inwestorów oraz ich lokalizacji geograficznej) w celu optymalizacji, dywersyfikacji i oceny swojej efektywności oraz aktywności na konferencjach inwestorskich.

Informacje w cenie akcji

Co o skuteczności IR mogą powiedzieć same notowania spółki? Anegdota głosi, że prezes jednej z największych polskich spółek giełdowych wysłał swojego specjalistę od IR na zagraniczne spotkania z inwestorami, co oczywiście generuje pewne koszty. Czy dla spółki było to opłacalne? Zdaniem prezesa tak, jeżeli po powrocie IR-owca z zagranicznego tournée kurs akcji spółki rósł. Jeśli tak się nie działo, specjalista od relacji inwestorskich musiał się obejść bez premii. W rzeczywistości sprawa jest nieco bardziej złożona.

– Analizujemy kurs akcji PZU w odniesieniu do informacji pojawiających się na temat spółki. Zgodne z oczekiwaniami zachowanie kursu może świadczyć o dobrej znajomości spółki przez inwestorów oraz o właściwym odbiorze naszego przekazu przez rynek kapitałowy. Ponadto analizujemy obroty (wartościowo i ilościowo) w kontekście ogólnych zmian trendów statystycznych oraz wszystkich istotnych wydarzeń korporacyjnych, co pozwala nam m.in. na zwiększenie aktywności komunikacyjnej w najbardziej wrażliwych dla nas obszarach – wskazuje Wiśniewski.

W ocenie działań IR ważne jest także monitorowanie liczby akcjonariuszy uczestniczących w walnych zgromadzeniach, bezpośrednich kontaktów z dotychczasowymi inwestorami i akcjonariuszami oraz liczby nowo pozyskanych inwestorów. – W tym zakresie istotnym dla nas działaniem jest optymalizacja czasu zarządu przeznaczonego na działania w ramach IR w celu dotarcia do odpowiednich inwestorów oraz rosnąca jakość spotkań inwestorskich. Zwracamy również uwagę na zmiany stricte liczbowe, takie jak liczba odsłon serwisu IR, liczba uczestników czatów z zarządem oraz uczestników webcastów, a także historyczna liczba pobrań sprawozdań, prezentacji, zapisów audio-wideo z wydarzeń korporacyjnych itd. – wylicza Wiśniewski. Przyznaje, że kolejną miarą skuteczności działań IR są rankingi relacji inwestorskich oraz nagrody i wyróżnienia w tej dziedzinie.