O czym informują nas wstęgi Bollingera?

Uczestnik SIGG przysłał do nas pytanie dotyczące tytułowego wskaźnika. Chciał się dowiedzieć, jakich parametrów należy używać przy tym indykatorze i jak interpretować jego zachowanie.

 

Zacznijmy od tego, że wstęgi Bollingera składają się z trzech linii: prostej średniej kroczącej oraz dwóch biegnących wzdłuż niej linii, oddalonych od średniej o krotność odchylenia standardowego (miara zmienności). Twórca wskaźnika John Bollinger zalecał, by stosować 20-okresową średnią i dwukrotność odchylenia. Jego zdaniem tak rozstawione linie powinny pomieścić znaczną większość danych (według reguł statystycznych w tzw. rozkładzie normalnym obszar o szerokości dwóch odchyleń standardowych obejmuje 95 proc. wszystkich obserwacji). Warto jednak zaznaczyć, że różne parametry wskaźnika będą różnie „współpracować" z danym wykresem, dlatego należy przetestować kilka różnych wariantów dla danego instrumentu, zanim wybierzemy ten właściwy. Można to zrobić przy użyciu modułu testującego, który znajduje się w programach do analizy technicznej, np. w AmiBrokerze.

Jeśli chodzi o interpretację, to szerokość wstęg można traktować jako miernik ryzyka. Jeśli wstęgi rozszerzają się, jest to sygnał rosnącej zmienności i zwiększonego ryzyka. W takiej sytuacji należy rozważyć zmniejszenie zaangażowania kapitałowego na danym rynku. Z kolei zwężające się wstęgi to oznaka spadającej zmienności, a co za tym idzie – mniejszego ryzyka. Z czysto technicznego punktu widzenia wąska wstęga to oznaka konsolidacji, a jej rozszerzanie się to sygnał nabierania siły przez trend wzrostowy lub spadkowy.

Warto przy tym pamiętać, że konsolidacje są zazwyczaj okresem przejściowym przed wejściem w fazę silnego trendu. Dlatego wstęgi położone blisko siebie można traktować jako zapowiedź nowego, silnego ruchu. Im bardziej ciasne ułożenie linii, tym silniejszego wybicia należy się spodziewać.

Jeśli chodzi o zachowanie kursu względem wstęg, to należy je rozpatrywać w kategoriach technicznych barier. I tak, górna wstęga to ruchoma linia oporu, a dolna stanowi wsparcie. Przebicie jednego z poziomów to potencjalny sygnał rozpoczęcia nowego trendu o kierunku zgodnym z kierunkiem wybicia. Z kolei odbicie od wsparcia/oporu stanowi zapowiedź ruchu powrotnego. PZ

Uczestnicy Szkolnej Internetowej Gry Giełdowej mogą wysyłać pytania na adres [email protected]

Opinia eksperta Fundacji im. Lesława A. Pagi: Marek Porzeżyński

Przełomowe technologie w służbie innowacyjności

Jedną z głównych statystyk świadczących o poziomie innowacyjności w poszczególnych państwach jest ilość zgłoszeń patentowych. Z raportu wydanego przez Światową Organizację Własności Intelektualnej, dotyczącego przełomowych innowacji i rozwoju gospodarczego, wskazano, że zdecydowanie najwięcej wniosków patentowych zostało złożonych w obszarze druku 3D, nanotechnologii i robotyki. Liderami wśród wskazanych dziedzin są USA (druk 3D i nanotechnologia) i Japonia (robotyka). W pierwszej piątce znajdują się również Chiny, Korea i Niemcy. Spółkami odpowiadającymi za największą ilość zgłoszeń w obszarze robotyki są głównie spółki japońskie – Toyota, Honda, Nissan, Denso, Hitachi, Panasonic, Yaskawa i Sony. W zakresie nanotechnologii spółkami składającymi największą ilość zgłoszeń patentowych są Nippon Steel, Toshiba, Canon, Hitachi, Panasonic i TDK z Japonii. W dziedzinie druku 3D najwięcej znalazło się spółek z USA – 3D Systems, Stratasys, General Electric, United Technologies.

Wskazane obszary technologiczne nie powinny stanowić dla nikogo zaskoczenia ze względu na ich szerokie rozpropagowanie w ostatnim czasie. Jedynie druk 3D wydawał się przeżyć efekt nowości i powoli odchodzić w zapomnienie. Statystyki pokazują jednak, że jest zupełnie inaczej, a rozwój w obszarze druku przestrzennego ma się świetnie. PZ