Rosja podzieli los Wenezueli? Scenariusze bankructwa. Okazja dla Pekinu

Analitycy banku inwestycyjnego Morgan Stanley prognozują, że najwcześniejszą możliwą datą technicznego bankructwa Federacji Rosyjskiej może być 15 kwietnia.

– Postrzegamy bankructwo Rosji jako najbardziej prawdopodobny scenariusz. Jeśli do niego dojdzie, to jest mało prawdopodobnym, by była to normalna niewypłacalność. Najbliższym porównaniem może być Wenezuela – twierdzi Simon Weaver, szef działu strategii kredytowej rynków wschodzących w banku Morgan Stanley.

Porównanie sytuacji Rosji z Wenezuelą jest jego zdaniem o tyle uzasadnione, że oba kraje dysponują wielkimi złożami ropy, ale jednocześnie mierzą się z sankcjami, które mocno utrudniają im spłatę długów wierzycielom zagranicznym. Wenezuela i jej koncern naftowy PDVSA zbankrutowały ponad cztery lata temu na długu wartym 60 mld USD.

Centy za dolara

Według wyliczeń agencji Bloomberga rosyjski państwowy dług denominowany w dolarach stracił od początku roku 81 proc. wartości. Gorzej od niego wypadł jedynie dolarowy dług białoruski, który zniżkował aż o 93 proc. Za rosyjskie obligacje zapadające w 2023 r. płacono we wtorek 29 centów za każdego 1 USD ich nominalnej wartości. Jeszcze w lutym inwestorzy byli gotowi płacić nieco ponad dolara za 1 USD nominalnej wartości. – Rzadko się zdarza, by państwowy dług staniał do pojedynczych centów za 1 USD, ale rosyjskie obligacje są tego bliskie – uważa Weaver.

Koszt CDS, czyli instrumentów ubezpieczających przed bankructwem dłużnika, w przypadku rosyjskich obligacji pięcioletnich sięgał we wtorek 3250 pkt baz. To poziom zdecydowanie wyższy niż w przypadku Argentyny (1777 pkt baz.) czy Etiopii (1612 pkt baz.). Im jest on wyższy, tym zwykle jest większe prawdopodobieństwo bankructwa. Analitycy Morgana Stanleya twierdzą, że techniczne bankructwo Rosji mogłoby nastąpić już nawet 15 kwietnia. Wówczas kończą się 30-dniowe okresy karencji w spłacie dolarowych obligacji rządowych zapadających w 2023 i w 2043 r.

Problemy ze spłatą zadłużenia zagranicznego może mieć też wiele rosyjskich spółek. We wtorek agencja S&P obcięła 52 firmom z Rosji ratingi do głęboko „śmieciowego" poziomu CCC-. Taki sam rating ma w tej agencji Rosja, jest niższy, niż ma np. Kongo.

W odpowiedzi na sankcje w Rosji wprowadzono regulacje umożliwiające spółkom spłatę wierzycieli z państw „nieprzyjaznych" bezpośrednio w rublach. Mimo to według Bloomberga Gazprom w pełni spłacił zagranicznych posiadaczy jego obligacji dolarowych wartych 1,3 mld USD.

Kurs rosyjskiej waluty był w ostatnich dniach pod dużą presją. W poniedziałek wieczorem notowania chwilowo sięgnęły rekordowych 177 rubli za 1 USD. We wtorek rano doszło do umocnienia do 111 rubli, ale później kurs wrócił w okolice 140 rubli za 1 USD. Handel rublami odbywał się wyłącznie na rynkach offshore, gdyż rynek moskiewski był we wtorek nadal zamknięty.

– Nie ma zbyt wielu transakcji. Rubel wszedł w tryb kryzysowy, więc zachowuje się odmiennie od normalnych walut. Ruchy o dziesiątki punktów procentowych nie powinny więc dziwić – wskazuje Christian Maggio, strateg TD Securities.

Okazja dla Pekinu

Kryzys w Rosji mogą wykorzystać Chiny. Agencja Bloomberga donosi, że rząd Państwa Środka zwrócił się do grupy państwowych koncernów, by szukały potencjalnych okazji do zakupów rosyjskich aktywów. W grę wchodziłoby kupowanie udziałów firm energetycznych i surowcowych, takich jak Gazprom czy Rusal. Dyskusje o tym są we wczesnym stadium.