WTO: Chiny łamią prawo

Chiny złamały prawo międzynarodowe ograniczając eksport surowców — orzekła WTO. Werdykt ucieszył Unię i USA, a oburzył chińskie media.

Grupa rozjemcza (panel) WTO uznała, że chińskie cła eksportowe są sprzeczne z zobowiązaniami, jakie Chiny podjęły w protokole przystąpienia do tej organizacji. Panel ustalił także, że limity eksportowe wprowadzone przez Chiny wobec pewnych surowców są sprzeczne z regułami WTO.

Precedensowy werdykt organizacji z Genewy oznacza sukces Unii Europejskiej, USA i Meksyku, które zaskarżyły Chiny w WTO w 2009 r. twierdząc, że ograniczenia w eksporcie surowców, np. węgla koksującego, boksytu i magnezu dyskryminują zagranicznych producentów i zapewniają niezasłużoną przewagę krajowym.

WTO ogłosiła swój werdykt w czasie, gdy decydentów politycznych i rynki niepokoi coraz bardziej tendencja w krajach surowcowych ograniczania ich eksportu w sytuacji rosnącego popytu. WTO ogłosiła w czerwcu niezwykle ostre ostrzeżenie co do takiej polityki eksportowej i stwierdziła, że może doprowadzić do poważnych niedoborów.

Werdykt z Genewy ma szczególne znaczenie dla Unii, bo kupno surowców stanowi 10 proc. jej globalnego importu, a surowce służą do produkcji i przetwarzania, dając pracę 30 milionom ludzi.

[srodtytul]Reakcje[/srodtytul]

Unia przyjęła więc orzeczenie z oczywistym zadowoleniem, podobnie jak pozostali partnerzy. — To jednoznaczny werdykt na rzecz otwartego handlu i uczciwego dostępu do surowców — stwierdził komisarz ds. handlu Karel De Gucht. — Jest silnym sygnałem do powstrzymywania się przed nieuczciwymi restrykcjami w handlu i przybliża nas o krok do równej płaszczyzny korzystania z surowców — dodał.

Przedstawiciel USA ds. handlu, Ron Kirk podkreślił, że decyzja panelu jest znaczącym zwycięstwem dla producentów i pracowników w USA oaz dla reszty świata. Chińska polityka spowodowała ogromie wypaczeni i szkodliwe zakłócenia w światowych łańcuchach podaży i dlatego trzeba było działać dla utrzymania płynnego handlu i zapewnienie niedyskryminacyjnego dostępu do surowców.

Stosowanie przez Chiny szerokich ograniczeń eksportowych dla uzyskania korzyści ekonomicznych jest głęboko niepokojące. Chińska polityka zapewnia znaczną przewagę w konkurencji chińskim producentom kosztem innych użytkowników tych surowców — dodał Kirk.

Chińskie media zaatakowały jako bezprawne orzeczenie WTO i uprzedziły, że następną grupą towarową będą metale ziem rzadkich. Jest ich 17.

„Dziennik Informacji Gospodarczych” zarzucił Unii i Stanom, że chcą dostępu do tanich chińskich bogactw naturalnych dla zaspokojenia potrzeb ich przemysłu, zwłaszcza potrzeb rozwojowych branż wysokiej technologii. Dziennik będący własnością agencjo Xinhua dodał, że Chiny będą czujne, bo pewne kraje kierują się własnym interesem i chcą wykorzystać reguły WTO do walki o swe prawa i interesy.

[srodtytul]Argumenty Pekinu[/srodtytul]

Chiny twierdziły, że limity i cła eksportowe były konieczne dla rozwiązania problemów ochrony środowiska i zapobieżenia krajowym niedoborom boksytu, węgla koksującego, fluorytu, magnezu, manganu, węgliku krzemu (karbidu), krzemu, żółtego fosforu i cynku.

Surowców te występujących po części tylko w Chinach używa się do produkcji wszystkiego, od leków po elektronikę.

- Nie chodziło tylko o środowisko, bo tak naprawdę jest to polityka mająca chronić rodzimy przemysł — uważa przedstawiciel Unii. Chiny stosują ograniczenia w eksporcie także innych produktów, ich zakres rozszerzyły w ostatniej dekadzie.

Chiny mają teraz 2 miesiące na odwołanie się od orzeczenia WTO. Jeśli tego nie zrobią, to będą musiały zastosować się do niego w pewnym czasie, zwykle po 12 miesiącach. Jeśli nie zrobią tego, to Unia, USA i Meksyk mogą wystąpić do WTO o zgodę na wprowadzenie posunięć retorsyjnych w handlu.

Komisarz De Gucht ma jednak nadzieję, że Chiny dostosują swój system eksportu do reguł międzynarodowych.

Chiny zapowiedziały reformę eksportu metali ziem rzadkich. Wiceminister handlu Zhong Shan ogłosił na konferencji poświęconej tym metalom w Baotou, w największym ośrodku przemysłowym ziem rzadkich Wewnętrznej Mongolii, że jego resort zbada i następnie podejmie działania w sprawie zarządzania eksportem metali ziem rzadkich zgodnie od odpowiednimi ustawami i przepisami WTO.

- Ziemie rzadkie są surowcami nieodnawialnymi i mają duże znaczenie strategiczne. Umocnienie i udoskonalenie ich eksportu jet także istotne dla ochrony środowiska zasobów naturalnych i dla promowania restrukturyzacji w tej branży — dodał. Jego resort będzie synchronizować eksport z krajową produkcją i zapotrzebowaniem.

Chiny dostarczają 97 proc. światowej podaży 17 metali ziem rzadkich używanych w elektronice, przemyśle zbrojeniowym i w energetyce. W półroczu Pekin zmniejszył ten eksport o 35 proc., po poprzednich redukcjach, co wywołało poważne braki na rynku, skok cen i oburzenie parterów handlowych Chin.

[ramka][srodtytul]O jakie surowce chodzi:[/srodtytul]

[li]boksyt — najważniejsza ruda aluminium[/li]

[li]węgiel koksujący, koks — główny składnik w produkcji stali[/li]

[li]fluoryt — składnik produkcji aluminium, benzyny, pianek izolacyjnych, płynów chłodniczych, stali, paliwa uranowego[/li]

[li]mangan — ważny składnik w wytopie żelaza i stali, bo wiąże siarkę, zapobiega utlenianiu i ułatwia produkcję stopów[/li]

[li]magnez — lekki metal używany do produkcji stopów aluminiowych, usuwania siarki przy wytopie żelaza i stali[/li]

[li]krzem — ogromne zastosowanie w elektronice, medycynie (implanty) a piasek do produkcji z szkła. Metal ma zastosowanie wy produkcji stali specjalistycznej, żeliwa, stopów aluminiowych, szkła, materiałów ogniotrwałych, ściernych, ceramiki, kosmetyków, lęków, papieru, środków owadobójczych i tkanin[/li]

[li]fluoryt - do produkcji szkła, tworzyw sztucznych, emalii, ceramiki, soczewek, jest topnikiem przy wyrobie aluminium[/li]

[li]żółty fosfor — gaśnice, materiały wybuchowe, pestycydy, detergenty, pasze dla zwierząt, proszek do pieczenia[/li]

[li]cynk — do pokrywania ochronnego żelaza i stali; stop z miedzią daje mosiądz[/li][/ramka]