– Wszystko wskazuje na to, że w 2019 r. polska gospodarka pobije kolejny niechlubny rekord – oceniają analitycy Eulera Hermesa, firmy zajmującej się m.in. ubezpieczeniami należności. Jak przewidują, w tym roku niewypłacalność – czyli niezdolność do regulowania zobowiązań wobec dostawców, skutkującą upadłością bądź którąś z form postępowania restrukturyzacyjnego – ogłosi 1040 firm. Jeśli ta prognoza się sprawdzi, liczba przypadków niewypłacalności zwiększy się o 5 proc., po wzroście o 10 proc. w 2018 r., 12 proc. w 2017 r. i 8 proc. w 2016 r.
Do wzrostu liczby niewypłacalności przyczyniać się mogą coraz większe obciążenia podatkowe firm oraz zjawiska cykliczne: widoczny ostatnio spadek dynamiki eksportu, coraz bardziej dotkliwy niedobór pracowników oraz szybki wzrost kosztów pracy. Jednocześnie jednak, jak wskazują eksperci EH, przedsiębiorcy mogli w ostatnich latach liczyć na bardzo szybki wzrost popytu. Dlatego ich zdaniem nasilające się konsekwentnie od trzech lat problemy firm z wypłacalnością w niewielkim stopniu da się wyjaśnić koniunkturą w gospodarce.
– Decydujący jest model działalności wielu polskich firm, mający swoje korzenie w latach 90. XX w. Polega on na walce o udział w rosnącym stale rynku, a nie o rentowność prowadzonego biznesu. Z tym wiąże się często niska wartość dodana oferowanych produktów i usług, bazowanie na niskich kosztach pracy i usług – tłumaczy Tomasz Starus, członek zarządu Euler Hermes.
Jak zauważa, wiele polskich firm przespało dobry moment na zmianę modelu biznesowego. Należało to robić w czasie, gdy dotychczasowy model zapewniał jeszcze wysoką rentowność, a skala działalności i w efekcie zobowiązań była stosunkowo mała. – Gwałtownie rosnące koszty pracy uzasadniają większą automatyzację, a nawet robotyzację pewnych procesów, ale inwestycje te są trudne w sytuacji załamującej się rentowności – podkreśla.
W 2018 r. do największego wzrostu (o 47 proc.) liczby niewypłacalności doszło w branży transportowej. W ujęciu nominalnym najwięcej przypadków niewypłacalności odnotowano w przemyśle wytwórczym i usługach.