Jak o klimacie informują najlepsi

Nawet wśród największych spółek notowanych na największych giełdach nie ma ani jednej, która doskonale raportowałaby wszystkie zagadnienia dotyczące klimatu.

Jeśli ktoś zastanawia się jeszcze, jak najlepiej raportować kwestie dotyczące klimatu lub czego można dowiedzieć się z tych raportów, to może zakończyć swoje poszukiwania. Kilka dni temu opublikowany został raport „How to improve climate-related reporting. A summary of good practices from Europe and beyond". Miałem przyjemność uczestniczyć w pracach zespołu przy EFRAG (Europejskiej Grupie Doradczej ds. Sprawozdawczości Finansowej), która opracowała ten raport na zlecenie Komisji Europejskiej. Raport może znacząco ułatwić przygotowania spółkom, które dziś starają się sprostać zwiększonym w ubiegłym roku wymogom w zakresie ujawniania informacji niefinansowych.

Zaczynając dokładnie rok temu prace, zastanawialiśmy się, jakie informacje mogą być najbardziej przydatne dla spółek przygotowujących raporty i dla inwestorów oraz innych interesariuszy, którzy z raportów korzystają. Wówczas, w lutym 2019 r., wiadomo już było, że Komisja Europejska za kilka miesięcy w znacznym stopniu rozszerzy wymogi w zakresie raportowania zagadnień związanych ze zmianami klimatu. Tego w końcu oczekiwali od niej ubezpieczyciele, banki i inwestorzy. Zdecydowaliśmy, że najbardziej pomocny dla autorów i czytelników raportów dotyczących zagadnień klimatu będzie zestaw szczegółowo omówionych najlepszych praktyk wybranych spośród już istniejących sprawozdań spółek.

To pierwsze zestawienie przykładów z raportów, które uwzględnia obie perspektywy: nie tylko spółki, ale też osób, które raport później czytają i podejmują decyzje inwestycyjne na podstawie znalezionych w nim informacji i danych. Badaniu podlegało blisko 150 raportów precyzyjnie wybranych tak, by reprezentowały emitentów z różnych krajów, branż i sektorów oraz spółki duże, średnie i mniejsze.

Prace prowadziliśmy równocześnie w dwóch grupach roboczych. Jedna, w skład której wchodziłem, analizowała to, jak spółki odniosły się do 12 rekomendacji TCFD. To te rekomendacje stanowią podstawę nowych wytycznych Komisji Europejskiej. Druga grupa robocza zajmowała się najbardziej skomplikowanym elementem raportowania kwestii klimatu, czyli analizami scenariuszowymi.

Nawet wśród największych spółek notowanych na największych giełdach nie ma ani jednej, która doskonale raportowałaby wszystkie zagadnienia dotyczące klimatu. Nie widać też zależności, zgodnie z którą najlepsze praktyki raportowania byłyby widoczne tylko w raportach dużych spółek dysponujących większymi zasobami organizacyjnymi, ludzkimi i finansowymi. Wręcz przeciwnie, czasem to spółki mniejsze lub średnie potrafiły zaskoczyć wyjątkowo spójnym podejściem do opisu ryzyk i szans związanych z klimatem albo rzetelnym przedstawieniem zarządzania strategią klimatyczną. To dwa niezmiernie ważne wnioski, które wskazują, że dobre raportowanie nie zależy od tego, jakie ma się zasoby, lecz od tego, na ile poważnie podejdzie się do zagadnień strategicznie najważniejszych zarówno dla przyszłości spółki, jak i dla jej inwestorów i innych interesariuszy.

Wspólne cechy najlepszych ujawnień w zakresie klimatu sprowadzają się do kilku punktów. Po pierwsze, wyróżniają się raporty bogate w liczby. Spółka, która zgodnie ze standardami policzyła swoje emisje gazów cieplarnianych, skwantyfikowała wpływ poszczególnych ryzyk lub skalkulowała nakłady niezbędne do poniesienia w najbliższych latach, by sprostać nadchodzącym zmianom, zwykle potrafiła lepiej uzasadnić, że będzie w stanie nie tylko przetrwać, ale też rozwijać się w rzeczywistości gospodarczej, która nadchodzi.

Po drugie, pozytywnie wyróżniały się spółki, które nie traktowały raportowania kwestii klimatu jako ćwiczenia compliance, które ktoś kazał im odrobić, lecz podeszły do zadania od strony głębokiej analizy tego, co jest naprawdę istotne we wzajemnym wpływie biznesu, prowadzonych operacji i otoczenia. Wnioski z solidnie przeprowadzonego badania istotności pomagały nadać spójność całej equity story i mocno uzasadniały podjęte decyzje strategiczne i ich oczekiwane skutki.

Po trzecie, bogate komentarze do prezentowanych danych i wyjaśnienia obserwowanych trendów nadawały wiarygodności raportowi. Dzięki temu można było odczuć, że zarząd faktycznie wykorzystuje prezentowane wskaźniki efektywności do podejmowania decyzji i sterowania działalnością spółki. Wyraźnym negatywnym kontrastem były z kolei te raporty, których spółki próbowały używać do chwalenia się pozornymi osiągnięciami, podkreślać mało znaczące, choć pozornie spektakularne „akcje" i „projekty", lub w których wprost uprawiały greenwashing.

Po czwarte, solidne raporty w zakresie zagadnień klimatu cechowała daleko posunięta szczerość. Otwartość spółki w oświadczaniu, że jakieś dane nie zostały jeszcze policzone lub że jakiś fragment analizy ryzyk dopiero będzie przeprowadzony w kolejnym roku, pozwalała zbudować spójny obraz stanu, w którym spółka znajduje się dziś i jaką drogę obrała, by lepiej przygotować się do zmian.

Jestem przekonany, że raport – dostępny pod adresem www.efrag.org/Lab1 – będzie przydatny dla blisko 150 notowanych na warszawskiej giełdzie spółek, które w tym roku, przygotowując raporty za rok 2019, po raz pierwszy będą starały się sprostać wymogom informacyjnym inwestorów, tak szczegółowo opisanym w nowych wytycznych KE.