Dzisiaj odbyło się posiedzenie Komitetu Stabilności Finansowej dotyczące nadzoru makroostrożnościowego (składają się na niego KNF, NBP, MF i BFG). KSF zapoznał się z przygotowywanym przez NBP specjalnym „Raportem o stabilności systemu finansowego" (w normalnym trybie ukazuje się w grudniu i czerwcu i dotyczy stanu na koniec poprzedniego półrocza). Dotyczy on skutków pandemii COVID-19. W raporcie tym oceniono, że polski system finansowy wszedł w okres pandemii w dobrej kondycji, odporny na szoki i bez znaczących nierównowag. „Siła i charakter szoku związanego z pandemią sprawiają jednak, że istotnie wzrosło ryzyko kredytowe we wszystkich kategoriach kredytów i pojawiło się ryzyko nadmiernego ograniczenia podaży kredytu (credit crunch). Zjawiska te mogą mieć niekorzystny wpływ na sferę realną gospodarki i w konsekwencji także na system finansowy" – napisano.
Przykręcenie kurka z kredytami, szczególnie dla firm, to jedna z pierwszych obaw dotyczących sektora bankowego i jego wpływu na gospodarkę po pojawieniu się pandemii. Niekorzystne dla banków zmiany regulacyjne (mocne cięcie stóp procentowych niemal do zera) spowodowało duży uszczerbek w ich przychodach, co w połączeniu z oczekiwanym skokowym wzrostem odpisów kredytowych może wpędzić sektor straty w tym roku a w najlepszym scenariuszu zyski będą symboliczne. Większe ryzyko i mniejsza dochodowość w obliczu pandemii i niepewności gospodarczej oznaczają, że banki będą bardziej dbały o kapitał i ostrożniej udzielały kredytów. Bankowcy wprost przyznawali, że zacieśniają polityki kredytowe zmniejszając np. wartość udzielanych kredytów, wymagając większych zabezpieczeń czy nie finansując niektórych branż (najbardziej narażonych na skutki pandemii i kryzysu). Jednocześnie nie wprowadzono żadnych istotnych rozwiązań wspierających rentowność banków, co mogłoby je zachęcić do bardziej aktywnego kredytowania (ulżono sektorowi w zakresie wymogów kapitału i płynności). Utrzymano na przykład podatek bankowy na niezmienionym poziomie (liczony jest od aktywów, więc ich wzrost inny niż obligacje skarbowe wyłączone z tej daniny tylko zwiększają podstawę opodatkowania i kwotę podatku).
"Biorąc pod uwagę szeroki zakres instrumentów pomocowych uruchamianych przez instytucje publiczne na rzecz systemu bankowego, Komitet oczekuje od banków utrzymania odpowiedzialnego kredytowania gospodarki i zwiększenia zaangażowania w działania wspierające kredytobiorców" - dodano. W komunikacie podano, że KSF-M będzie monitorował wpływ pandemii na rozwój sytuacji w systemie finansowym oraz analizował skuteczność całokształtu działań antykryzysowych i ich wpływ na stabilność finansową w krótkim i dłuższym horyzoncie.
Na posiedzeniu omówiono dotychczasowy przebieg tzw. wakacji kredytowych oferowanych przez krajowe banki. Komitet zgodził się z wnioskiem Przewodniczącego KNF w sprawie odroczenia do 30 czerwca 2021 r. terminu wdrożenia przez banki komercyjne i oddziały instytucji kredytowych postanowień znowelizowanej Rekomendacji S Komisji Nadzoru Finansowego dotyczącej dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie.
Komitet zapoznał się z Zaleceniami ERRS: w sprawie monitorowania i wymiany informacji dotyczących instrumentów fiskalnych podejmowanych w związku z COVID-19; ws. powstrzymania się od wypłat (dywidend, wykupu akcji własnych oraz wypłat zmiennych składników wynagrodzenia na rzecz pracowników, których działania zawodowe mają istotny wpływ na profil ryzyka instytucji finansowej).