Puszczają blokady, czyli to nie koniec transakcji ABB na warszawskiej giełdzie

Fundusz private equity CVC sprzedał giełdowym inwestorom akcje Żabki za ponad 2 mld zł korzystając z formuły ABB. Eksperci oczekują kolejnych takich transakcji jeszcze w tym roku. O jakie firmy może chodzić?

Z tego artykułu dowiesz się:

• Jakie znaczenie dla warszawskiej giełdy mają transakcje ABB?
• Dlaczego czwarty kwartał może być istotny dla inwestorów giełdowych?
• W jaki sposób koniunktura wpływa na częstotliwość ofert ABB?
• Jakie firmy mogą być wkrótce zaangażowane w transakcje ABB?
• Jakie ryzyko wiąże się z inwestowaniem w transakcje ABB?

W latach 2009-2025 transakcje ABB (ang. accelerated book building) na warszawskiej giełdzie miały wartość minimum 88 mld zł – wynika z analizy „Parkietu” na podstawie danych firmy doradczej Baker Tilly IPA i Domu Maklerskiego Navigator. Średnio daje to co roku 5,5 mld zł. Za największymi transakcjami stało państwo i fundusze private equity. Zdaniem specjalistów po słabszym pod względem liczby tego typu operacji trzecim kwartale czeka nas ponownie przyspieszenie.

O tym, że po Żabce przed inwestorami giełdowymi kolejne transakcje ABB (ang. accelerated book building) przekonuje Dariusz Tenderenda, partner w Navigator Capital, grupy, do której należy Dom Maklerski Navigator.

Podaż akcji w ABB zależy od koniunktury na giełdzie

– Im silniej indeksy będą pięły się do góry, tym więcej będzie transakcji – mówił Dariusz Tenderenda podczas prezentacji raportu IPO Index Poland, podsumowującego najważniejsze wydarzenia na rynku kapitałowym w Warszawie w trzecim kwartale. Transakcje ABB to jeden z elementów raportu.

– W trzecim kwartale mieliśmy dwie klasyczne transakcje ABB, czyli wyjścia z inwestycji wiodących akcjonariuszy. Chodzi o spółki AB i bank BNP Paribas Polska – wyliczał Tenderenda.

W tych transakcjach inwestorzy odkupili od głównych akcjonariuszy walory za nieco ponad pół miliarda złotych. – Sądzimy, że rynek ABB nie powiedział jeszcze ostatniego słowa. Czwarty kwartał zapewne będzie aktywniejszy. Właśnie zakończyło się duże ABB Żabki po nieco ponad rocznym pobycie na warszawskiej giełdzie tego emitenta. Wydaje się, że takich ofert w formie ABB będziemy w kolejnych tygodniach, miesiącach obserwować coraz więcej – uważa Dariusz Tenderenda.

Już po tej wypowiedzi zaanonsowane zostały dwa ABB. Pierwsze to ABB  Cognor Holding, w ramach którego wehikuł PS Holdco należący do prezesa Przemysława Sztuczkowskiego ma sprzedać pakiet akcji wyceniany na GPW na około 280 mln zł, aby objąć walory nowej emisji i dokapitalizować giełdową firmę. Drugie ABB dotyczy akcji Mennicy Skarbowej. Fundacja Rodzinna AMO ogłosiła zamiar sprzedaży do 200 tys. walorów (prawie 20 proc. kapitału spółki warte było we wtorek około 14,2 mln zł). 

Foto: GG Parkiet

Michał Poddębniak z Navigator DM zwraca uwagę, że pod koniec października WIG odnotował kolejny rekord w historii warszawskiego rynku. Maksimum wypadło na poziomie ponad 114 tys. punktów, po czym indeks osłabł o 2-3 proc.  W środę zaczął sesję na lekkim plusie i gdy powstawał ten tekst dążył do 110 tys.

– Od początku roku nasz parkiet radzi sobie bardzo dobrze. WIG zyskał ponad 30 proc. i na tle niemieckiego DAX-a wygląda to naprawdę bardzo dobrze. Rynki rozwijające się zaczynają odrabiać wcześniejszą słabość i w ich stronę zapewne będą zwrócone oczy inwestorów – uważa specjalista.

Aby pozyskać kapitał na podwyższenie kapitału

Tenderenda zaznacza, że do analizy rynku ABB trzeba podchodzić wnikliwie, ponieważ w tej formule organizuje się także transakcje podwyższenia kapitału. Najpierw akcjonariusze danej spółki sprzedają walory w ABB, a następnie biorą udział w emisji. Navigator zalicza takie transakcje do ofert wtórnych, a nie klasycznych ABB.

Przykładem takich operacji jest tegoroczna emisja informatycznej grupy Cyber_folks, a także dużo mniejszego podmiotu – People Can Fly.

– Takich transakcji jest coraz więcej i oby było ich coraz więcej. Pozwalają one spółkom na dość sprawne pozyskanie kapitału – uważa Dariusz Tenderenda.

W takiej formule kapitał chciała pozyskać spółka Tarczyński, ale ostatecznie odstąpiła od transakcji.

Wygasające lock-upy mogą zaowocować transakcjami

Choć eksperci Navigatora tego nie mówią, to wśród firm, których akcje mogą trafić wkrótce na rynek są takie jak Benefit Systems, operator programów wynagrodzeń pozapłacowych, takich jak karta Multisport oraz Santander Bank Polska. Nadal istnieje też ryzyko podaży akcji Allegro, czy XTB.

Pod koniec listopada kończy się blokada (lock-up) na akcjach Benefitu należących do podmiotów związanych z Jamesem van Berghiem. Do jej przestrzegania van Bergh i Fundacja Drzewo i Jutro, którą założył z żoną, zobowiązali się po ABB przeprowadzonym w maju. Wówczas van Bergh sprzedał akcje za 1,35 mld zł (3000 zł za walor) informując, że robi to, aby móc zadbać o rodzinne interesy. Drzewo i Jutro ma pakiet warty obecnie około 620 mln zł.

Dużo większych pieniędzy wymagać może inna transakcja. Według Bloomberga, Banco Santander, właściciel Santander Bank Polska, mający sprzedać 49 proc. akcji na rzecz Erste (na razie ma nadal 62,2 proc.), już zatrudnił banki inwestycyjne Citigroup i Goldman Sachs, aby pomogły mu w sprzedaży resztówki akcji polskiej instytucji. Banco Santander po finalizacji transakcji z Erste  będzie miał ok. 13 proc. akcji Santander Bank Polska. Według rozmówców agencji Hiszpanie  mogą wystawić na sprzedaż całą tę pulę w kilku etapach w nadchodzących miesiącach. Agencja zaznacza, że decyzja w tej sprawie jeszcze nie zapadła, ale w maksymalnym wariancie w grę mogą wchodzić transakcje o wartości 6,8 mld zł. Tyle jest wart obecnie ten pakiet.

Regularnie akcje wysypuje z portfela główny akcjonariusz domu maklerskiego XTB – XX ZW Investment Group kojarzony z Jakubem Zabłockim. W tym wypadku 180-dniowy lock-up kończy się trochę wcześniej niż w przypadku Benefit Systems.

Zyski niegwarantowane, czyli Wittchen i inni

Transakcje ABB potrafią budzić emocje. Te negatywne pojawiają się wtedy, gdy do sprzedaży akcji dochodzi w krótkim czasie po giełdowym debiucie i/lub gdy ABB są podstawową ścieżką wyjścia inwestorów z akcjonariatu. Tak wydaje się być w wypadku Allegro.eu, największego krajowego internetowego marketplace’u. Według naszych wyliczeń, fundusze private equity, które wprowadziły platformę na giełdę w ABB sprzedały już akcje za ponad 12 mld zł, a w IPO – za ponad 7 mld zł. Ponieważ inwestorzy od kilku lat trwają w niepewności, jak długo potrwa fala ABB w wypadku tej firmy kurs akcji tkwi w trendzie bocznym i oscyluje w widełkach 30-40 zł. Z drugiej strony obecność Allegro w WIG20 powoduje, że za każdym razem, gdy organizowane jest ABB (zwykle po wynikach kwartalnych) znajdują się chętni na akcje. Podobnie może być z Żabką.

Transakcje ABB budzą emocje także wtedy, gdy inwestycja z punktu widzenia kupujących okazuje się nieudana, czyli nie daje zarobku w horyzoncie inwestycyjnym danego inwestora.

Dla przykładu założyciele Wittchenu sprzedali pod koniec maja 2023 r. w ABB pakiet akcji odpowiadający 15,3 proc. kapitału spółki za 98 mln zł (35 zł za walor). Kurs nie osiągnął tego poziomu od tamtej pory, a główni akcjonariusze za uzyskaną wtedy sumę mogliby odkupić od inwestorów dwukrotnie większy pakiet (ponad 30 proc. spółki).

Po wartym 107 mln zł ABB Auto Partner w 2023 r. uplasowanym przy cenie 25,5 zł notowania poszły przejściowo w górę (do ponad 29 zł), ale obecnie walor kosztuje 16,7 zł (dane na 19 listopada). Dwa lata temu walory sprzedawali Turzyńska Fundacja Rodzinna i Andrzej Manowski. Ich lock-up wygasł po 540 dniach, które przypadły w połowie tego roku.

Papier Grupy Pracuj w ABB jesienią 2023 r. kosztował 60 zł. Inwestorzy, którzy go wtedy nabyli, mieli okazję spieniężyć inwestycję z zyskiem, ale jeśli trzymają go do dziś – są na minusie. Akcja spółki kosztuje obecnie około 53 zł.

Notowania Vercomu od marcowego ABB (po 110 zł za walor) mocno się wahały. Papier kosztował zarówno poniżej 105 zł, jak i powyżej 130 zł.

Akcja Murapolu, którego walory sprzedały się w majowym ABB po 38 zł, kosztuje obecnie niewiele więcej, ale przejściowo płacono za walor około 42 zł.

Założyciele AB otrzymali 87 zł za walor we wrześniu. Obecnie papier kosztuje około 97 zł.