Brak półprzewodników uszczupli produkcję aut na całym świecie o kilka milionów sztuk i pochłonie miliardy USD przychodów spółek. Koncerny samochodowe notowane na giełdzie widzą lekką poprawę, ale o zażegnaniu kryzysu nie ma jeszcze mowy. Jak sytuację oceniają analitycy?

Popyt jest, ale brakuje podaży

Według ostatniej prognozy firmy konsultingowej AlixPartners niedobór chipów ma kosztować światowy przemysł motoryzacyjny 210 mld USD utraconych przychodów w 2021 roku. AlixPartners prognozuje, że w tym roku brak półprzewodników zmniejszy produkcję o 7,7 mln pojazdów. Spółki motoryzacyjne cierpią, bowiem popyt dopisuje, jednak problemy z podażą powodują, że koncerny nie są w stanie sprostać zamówieniom. Wiele firm musiało tymczasowo wstrzymać produkcję w swoich fabrykach, a kłopoty mają spółki ze wszystkich kontynentów.

Pojawiły się jednak pierwsze oznaki poprawy sytuacji. Amerykański koncern Ford odnotował w III kwartale wyższe wyniki od prognoz. Zysk na akcję wyniósł 0,51 USD wobec szacowanych przez Wall Street 0,27 USD. Przychody wyniosły 33,21 mld USD wobec oczekiwanych 32,54 mld USD. Przychody były o 4 proc. niższe niż rok wcześniej, na co wpłynęły problemy w łańcuchu dostaw. Firma stwierdziła, że chociaż dostępność chipów komputerowych pozostaje wyzwaniem, sytuacja znacznie się poprawiła od drugiego kwartału, napędzając 32-proc. wzrost dostaw Forda do dilerów w porównaniu z okresem od kwietnia do czerwca.

Również po zakończeniu III kwartału widać poprawę. Ford poinformował o sprzedaży ponad 175,9 tys. nowych pojazdów w październiku, o 4 proc. mniej niż rok temu, ale strata jest znacznie mniejsza niż w poprzednich miesiącach. Wynik ten oznacza najlepszą sprzedaż Forda pod względem wolumenu od kwietnia i po raz pierwszy od maja firma nie odnotowała dwucyfrowej miesięcznej straty w porównaniu z poprzednim rokiem.

Foto: GG Parkiet

– Ciągły wzrost zapasów i nowych produktów sprawił, że Ford drugi miesiąc z rzędu stał się najlepiej sprzedającym się producentem samochodów w Ameryce, co ostatnio osiągnięto 23 lata temu – powiedział Andrew Frick, wiceprezes Forda ds. sprzedaży w USA i Kanadzie.

Ford odmówił podania prognoz finansowych na 2022 r., ale John Lawler, dyrektor finansowy spółki, powiedział, że spodziewa się, że niedobór chipów utrzyma się w przyszłym roku i w znacznie mniejszym stopniu w 2023 r.

Ford jest jednym z nielicznych producentów samochodów, którzy zgłaszają comiesięczną sprzedaż pojazdów. Jego konkurent, General Motors, już wcześniej ostrzegał inwestorów, że sprzedaż w Ameryce Północnej spadnie o około 200 tys. sztuk w drugiej połowie 2021 r. w porównaniu z pierwszą połową, z powodu problemów z chipami.

General Motors w III kwartale odnotował 26,78 mld USD przychodów w porównaniu z szacunkami 26,51 mld USD oraz 1,52 USD zysku na akcję wobec prognozowanych 0,96 USD. Zarówno przychody, jak i zysk spadły w tempie dwucyfrowym rok do roku.

– Kwartał był trudny ze względu na ciągłą presję dotyczącą półprzewodników – powiedziała Mary T. Barra, prezes General Motors.

Stosunkowo dobrze z kryzysem w branży poradziła sobie jednak Tesla. W III kwartale producent elektrycznych aut wypracował 1,62 mld USD zysku netto wobec 331 mln USD przed rokiem.

– Różne wyzwania, w tym niedobory półprzewodników, zatory w portach i ciągłe przerwy w dostawie prądu, wpłynęły na naszą zdolność do utrzymania fabryk na pełnych obrotach – informowała Tesla. Mimo to spółka podtrzymuje swoje prognozy, spodziewając się osiągnięcia 50-proc. średniego rocznego wzrostu dostaw pojazdów w długiej perspektywie.

Stary Kontynent pod lupą

Również europejscy producenci odczuwają skutki niskiej podaży półprzewodników. To ważne szczególnie dlatego, że sektor motoryzacyjny jest jednym z kluczowych dla gospodarki Unii Europejskiej, a pracę w nim ma bezpośrednio i pośrednio 13,8 mln Europejczyków.

Problemy odczuwa największy europejski producent grupa Volkswagen. W III kwartale dostawy grupy spadły o 24 proc. rok do roku, do 1,97 mln sztuk, ponieważ niedobór półprzewodników zmusił marki VW, Skoda, Audi i Seat do tymczasowego wstrzymania niektórych linii produkcyjnych. Zysk operacyjny spadł o 12 proc., do 2,8 mld euro.

– Po rekordowym wyniku w pierwszej połowie roku, wąskie gardła w zakresie półprzewodników w trzecim kwartale wyraźnie nam uświadomiły, że nie jesteśmy jeszcze wystarczająco odporni na wahania w wykorzystaniu mocy produkcyjnych – powiedział Arno Antlitz, dyrektor finansowy Volkswagena.

Najnowsze dane pokazują, że sprzedaż samochodów w Niemczech gwałtownie spadła w październiku, czwarty miesiąc z rzędu.

– Klienci chcą kupować więcej samochodów, ale ograniczenia produkcji spowodowały, że producenci aut nie byli w stanie sprostać popytowi – powiedział Reinhard Zirpel, prezes niemieckiej federacji importerów samochodów. W październiku w niemieckich fabrykach produkcja aut spadła o 38 proc. rok do roku.

Arndt Ellinghorst, analityk Sanford Bernstein, powiedział, że zakłócenia w dostawach będą miały większy wpływ na marże VW niż na marże jego niemieckich konkurentów Daimlera i BMW ze względu na wyższe koszty. Koszty stałe Volkswagena odpowiadają kwocie ponad 30 proc. przychodów, w porównaniu z około 25 proc. dla jego konkurentów.

Zysk netto Daimlera, do którego należy marka Mercedes-Benz, wzrósł w III kwartale do 2,47 mld euro z 2,05 mld euro rok wcześniej. Spółka przekazała również, że nadal spodziewa się, że przychody grupy i zysk operacyjny w 2021 r. będą znacznie wyższe niż w poprzednim roku.

Z kolei francusko-włosko-amerykański koncern motoryzacyjny Stellantis odnotował w III kwartale spadek przychodów o 14 proc., do 32,6 mld euro. Tylko w III kwartale wyprodukowano o 600 tys. mniej aut przez niedobór chipów, a roczna strata produkcji przekroczy 1,4 mln sztuk. Firma powiedziała, że odnotowuje umiarkowaną poprawę podaży chipów w październiku i spodziewa się, że utrzyma się ona do końca kwartału.

Specjaliści podkreślają jednak, że branża przeszła już przez szczyt kryzysu.

– Rynek nadal doświadcza bardzo niskich zapasów, ale najgorsze prawdopodobnie już za nami – poinformowała grupa Cox Automotive.