Notowania CO2 będą bujać kursami na GPW

Duża zmienność na rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla może się odbić echem także na GPW.

Notowania uprawnień do emisji CO2 spadły w czwartek o 18 proc., poniżej 19 euro za tonę. Na początku tygodnia wynosiły już 25 euro za tonę, co było oczekiwane dopiero w przyszłej dekadzie. Bank UBS na początku tygodnia przewidywał zaś cenę nawet 35 euro za tonę, która miałaby się pojawić w ciągu kilku miesięcy.

Nie byłoby to niemożliwe, biorąc pod uwagę ostatnią dynamikę wzrostu cen uprawnień. Jeszcze w styczniu kosztowały około 7–8 euro/tona.

Wątek spekulacyjny

Niektórzy przypisują ostatnie zniżki wypowiedziom ministra energii Krzysztofa Tchórzewskiego, wskazującego w mediach na konieczność interwencji Komisji Europejskiej. Jednak bardziej prawdopodobne jest to, że ktoś zaczął wyprzedaż przetrzymywanych uprawnień. Oficjalne pisma o podejrzeniu spekulacji skierowała zresztą jako jedyna Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie do Komisji Nadzoru Finansowego i ESMA, czyli europejskiego nadzorcy, już 6 września. Odpowiedzi jeszcze nie dostała. – To raczej prośba o sprawdzenie sytuacji. Podejrzewamy manipulację, ale nie mamy dowodów – tłumaczy Jacek Szymczak, prezes IGCP. Izba zaproponowała zmiany w systemie handlu uprawnieniami. Mają eliminować działania ułatwiające spekulację. Jednym z postulatów jest wyeliminowanie z rynku CO2 instytucji finansowych. Drugim – zakaz przenoszenia uprawnień między okresami rozliczeń.

Analitycy są w większości pesymistami. Ze względu na zaostrzającą się politykę klimatyczną UE obstawiają raczej kontynuację zwyżek.

Wzrosną koszty

Huśtawka na londyńskiej giełdzie ICE Futures Europe może się przełożyć na warszawski parkiet, na którym notowane są firmy uzależnione od rosnącej pod wpływem drożejących uprawnień do emisji CO2 ceny energii. – Rynek jest w takiej fazie, że wszelkie negatywne informacje błyskawicznie przekładają się na spadek kursu akcji spółek, a pozytywne niekoniecznie. W przypadku polskiej chemii w ostatnich miesiącach widzimy bezpośrednią korelację między wahaniami na rynku uprawnień do emisji CO2 a notowaniami – zauważa Krystian Brymora z DM BDM. Jego zdaniem ostatni spadek cen uprawnień może więc wesprzeć słabe w ostatnich miesiącach notowania Grupy Azoty czy Ciechu. Jak wskazują analitycy DM BDM, każdy wzrost lub spadek ceny uprawnień emisyjnych o 1 euro za tonę po 2020 r. (przy innych warunkach niezmienionych) może przełożyć się na analogiczny ruch o 1,3 zł na wycenie akcji pierwszej z nich (obecnie papiery Azotów kosztują niespełna 33 zł) i około 1 zł na akcji drugiej (kurs Ciechu to około 46,3 zł).

Na razie rynek CO2 nie ma dużego wpływu na koszty (za ten rok instalacje muszą rozliczyć deficyt do 30 kwietnia 2019 r.). Sytuacja może się zmienić po 2020 r., kiedy energetyka nie dostanie darmowych uprawnień, a sektory energochłonne – prawdopodobnie dużo mniejszą pulę. DM BDM zakłada, że do sektora chemicznego trafi 30-proc. alokacja (dziś 60 proc.), a ceny uprawnień wyniosą 20 euro za tonę. – W Grupie Azoty będzie to generować koszty rzędu 440 mln zł rocznie, a w Ciechu około 180 mln zł – szacuje Brymora. Dużą część kosztów przemysł przerzuci na klientów. Ale nie wszystkie. Zwłaszcza w sektorach takich jak chemia, które rywalizują na rynkach globalnych.

– Gdyby ceny energii utrzymały się na obecnym poziomie 280–300 zł za MWh, to najmocniej uderzyłoby to w jej największego odbiorcę w Polsce, czyli KGHM. Dla miedziowego konglomeratu mogłoby to oznaczać około 250 mln zł dodatkowych kosztów już za dwa lata – szacuje Paweł Puchalski, kierownik działu analiz giełdowych w Santander BM.

Na segment wytwarzania w firmach energetycznej zmiany cen CO2 mają za to teoretycznie wpływ neutralny lub nawet pozytywny, gdyż koszt zakupu uprawnień teoretycznie w całości przekłada się na cenę energii.