Daniel Obajtek, prezes PKN Orlen: Inwestycje najlepiej robi się w czasie kryzysu

#PROSTOzPARKIETU. Rozmowy z KE w sprawie przejęcia Lotosu nie przedłużają się – mówi Daniel Obajtek, prezes PKN Orlen

Orlen przejął 80 proc. akcji Energi i formalnie już stał się głównym właścicielem tej energetycznej grupy. Jakie efekty synergii możliwe są w wyniku tej transakcji?

To połączenie komplementarne. Grupa Orlen również ma pion energetyczny i w swojej strategii kładzie duży nacisk na rozwój tej działalności, czyli energetyki niskoemisyjnej i zeroemisyjnej. Jesteśmy przecież pionierami, jeśli chodzi o elektrownie gazowe, a także projektujemy dużą farmę wiatrową na Bałtyku. Jestem zdania, że Orlen musi wzmacniać wiele swoich filarów, nie tylko ten rafineryjny. Zwłaszcza że w perspektywie 20–30 lat będą inne alternatywne paliwa, choćby wodór, więc ten przemysł rafineryjny będzie słabł, a zdecydowanie bardziej będzie się rozwijał np. pion petrochemiczny. Jeśli chodzi o synergie, to przewidujemy rozwój zeroemisyjnych źródeł wytwarzania, więc ta akwizycja dobrze wpina się w naszą strategię. My mamy mocno rozwinięty dział sprzedaży, a Energa mniej. Nie mamy natomiast biznesu dystrybucji energii, a ma go Energa. Mamy z kolei ponad 5 mln klientów, podczas gdy Energa sprzedaje prąd dla około 3 mln klientów. Dzięki połączeniu możemy zaproponować zdecydowanie szerszą paletę usług z korzyścią dla naszego biznesu i dla dobra klientów.

Czy Enerdze potrzebna jest restrukturyzacja, szukanie większych oszczędności?

Nie po to kupiliśmy spółkę, by nie starać się jej zrestrukturyzować. Już trwają analizy, gdzie możemy uzyskać największe synergie. Efekty tych prac przedstawimy w ciągu dwóch miesięcy. Musimy dostosować do siebie nasze struktury choćby w zakresie zakupów, informatyki czy niektórych spółek celowych, które dublują się w działalności. Ten proces restrukturyzacji będzie zdecydowanie głębszy. Myślę, że wdrożymy go w ciągu roku. Po to kupuje się firmy, by wyzwolić z nich jak najwięcej oszczędności. Mamy już pewną wizję, jak to chcemy zrobić, ale musimy ją jeszcze szczegółowo opracować.

Orlen zobowiązał się, że w Ostrołęce powstanie nowy blok energetyczny. Czy wiadomo już, czy możliwa jest zamiana paliwa planowanej instalacji z węgla na gaz?

Wszystko jest możliwe. W ciągu miesiąca ogłosimy, jakie będą dalsze losy tej inwestycji. Kontrolę nad Energą przejęliśmy dopiero w czwartek, dlatego potrzebujemy jeszcze czasu, zanim poinformujemy rynek o naszych planach. Wystarczy jednak zobaczyć, co jest zapisane w naszej strategii. Co istotne, rozpoczęliśmy też prace nad strategią dla całej grupy i w niej uwzględnimy też strategię dla Energi.

Są plany zdjęcia Energi z warszawskiej giełdy?

To nie jest odpowiednia pora, byśmy o tym myśleli. Orlen zawsze dążył do tego, by mieć 100 proc. akcji w każdej ze spółek. Jednak obecnie to nie jest dobry moment na takie rozważania, dlatego nie mamy teraz takich planów.

Orlen chce także przejąć Lotos. Analitycy coraz bardziej wątpią w powodzenie tej akwizycji z powodu przedłużających się rozmów z Komisją Europejską. Jak ocenia pan szansę na porozumienie z KE?

Nie zgadzam się z twierdzeniem, że rozmowy się przedłużają. Przy tak dużych fuzjach negocjacje trwają nawet trzy–cztery lata. Nasze działania w sprawie przejęcia Lotosu, poczynając od listu intencyjnego z 2018 r., trwają niespełna dwa lata. To żadna przedłużająca się transakcja. Jesteśmy już na ostatniej prostej, jeżeli chodzi o decyzje. W poniedziałek minął termin złożenia naszych warunków zaradczych i ustosunkowania się do zastrzeżeń Komisji. Potem ruszą kolejne etapy i do końca czerwca będziemy mieli w tym zakresie decyzję. Mogliśmy oczywiście w pierwszej fazie uzyskać zgodę, ale to kwestia warunków zaradczych. One muszą się opłacić Orlenowi, Lotosowi, ale również naszemu głównemu właścicielowi.

Widzę, że jest pan pewien, iż dojdziecie do porozumienia z KE?

Obecny kryzys już pokazuje, że ta fuzja powinna mieć miejsce. Bo fuzje robi się na gorsze lata. Widzimy, co się dzieje w gospodarce. Tylko wielkie, silne firmy są w stanie poradzić sobie z kryzysem. Od 30 lat próbuje się połączyć Orlen z Lotosem. Ja nie wiem, czy to się powiedzie, ale robimy wszystko, by się udało. Nikt jeszcze nie był tak daleko w tym procesie jak teraz. Europa idzie w tym kierunku, że za około 20 lat przemysł rafineryjny może być przemysłem schyłkowym. Nie ma więc miejsca na tak małe czy średnie rafinerie jak w przypadku Lotosu.

Z powodu pandemii wiele spółek szuka dodatkowych oszczędności. Na przykład Polska Grupa Energetyczna ogłosiła duży program cięć wydatków. Czy Orlen rozważa podobne posunięcie np. w sferze sponsoringu sportu czy w inwestycjach?

Orlen jest zarządzany w ten sposób, że cały czas tnie wydatki, niezależnie od pandemii. To wynika z szacunku dla akcjonariuszy. Trzeba mądrze i rozsądnie zarządzać pieniędzmi, a nie myśleć o cięciach tylko w czasie kryzysu. Także te akwizycje, które prowadzimy, to są procesy, które pomogą nam ciąć koszty. W kryzysie jedyne, co możemy robić, to rewidować pewne procesy inwestycyjne – przedłużać je albo zamrażać. Jednak jest jeszcze za wcześnie, abyśmy na ten temat rozmawiali. Przecież stan epidemii w naszym kraju trwa mniej więcej dwa miesiące i to nie jest jeszcze ten czas, by wstrzymywać rozwój. Orlen największe inwestycje i w związku z tym największe nakłady planuje na lata 2021–2023. Obecnie jesteśmy dopiero na etapie przygotowania do tych inwestycji, więc mamy jeszcze czas na analizy. Natomiast obecnie realizowane inwestycje czy procesy akwizycyjne nie są zagrożone. Jeżeli firma ma odpowiednie poduszki finansowe, to inwestycje najlepiej się robi właśnie w czasie kryzysu. Wtedy są zdecydowanie niższe koszty prowadzenia tych projektów. Ale tu decydująca jest kondycja firmy .