Polscy kredytobiorcy pewni siebie

Prawie trzy czwarte osób mających zobowiązania finansowe dobrze ocenia swoją kondycję kredytową. Ale ocena możliwości zaciągania nowych długów nie jest już tak wysoka.

- W porównaniu do sytuacji z 2016 roku w portfelach kredytowych wszystkich czterech produktów kredytowych nastąpiła poprawa jakości. Najwyższą poprawę w 2017 r. odnotował indeks jakości portfela kredytów konsumpcyjnych (pozytywna zmiana o 0,57) – mówi prof. Waldemar Rogowski, główny analityk Biura Informacji Kredytowej. - Wszystkie cztery indeksy nadal pokazują, przy rosnącej sprzedaży, niski, bezpieczny a nawet obniżający się poziom ryzyka portfela kredytowego gospodarstw domowych. W każdym z czterech produktów wartość indeksu spadła przynajmniej o 0,2 – dodaje główny analityk Biura Informacji Kredytowej.

Mniejszy optymizm wobec kolejnych kredytów

BIK co miesiąc publikuje prognozę szkodowości portfela kredytowego, opartą o wyliczenia relacji liczby kredytów w całym portfelu, wchodzących w danym miesiącu do statusu opóźnionych powyżej 90 dni w stosunku do liczby czynnych kredytów w niższych statusach.

Poprawie jakości udzielanych kredytów sprzyja kilka czynników. M.in. rekordowo niskie stopy procentowe, wzrost wynagrodzeń a tym samym dochodów gospodarstw domowych, dobra koniunktura w gospodarce przekładająca się na optymistyczne postrzeganie przyszłości przez kredytobiorców. Również sami kredytobiorcy dobrze oceniają swoją kondycję kredytową, co potwierdziło zgodnie ok. 77 proc. osób w badaniu opinii, przeprowadzonym w listopadzie 2017 r. przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie BIK. Odsetek ocen bardzo dobrych w zakresie oceny swojej historii kredytowej utrzymuje się na stabilnym poziomie, a nawet nieco wzrósł w stosunku do pomiaru z roku 2016 r., gdy zgodna opinia w tej kwestii dotyczyła ok. 76 proc. osób.

Niemal trzy czwarte badanych uważa, że ich obecna kondycja kredytowa jest bardzo dobra i dobra, co motywowali tym, że są w stanie bez większego problemu spłacać obecne zobowiązania kredytowe. Jednak, gdy w grę wchodziłyby kolejne kredyty, to optymizm znacząco spada. Możliwość zaciągnięcia kolejnej pożyczki i jej regularnej spłaty ostrożnie szacuje 33 proc. osób, a  kolejne 28 proc. potwierdziło, że wręcz nie byłoby w stanie poradzić sobie z nowym zobowiązaniem.

Porównując odpowiedzi respondentów ankiety o kondycji kredytowej Polaków w zestawieniu z obserwacjami BIK, wyraźnie widać zbieżność opinii samych kredytobiorców z wynikami analitycznymi. Z danych BIK wynika, że 90 proc. Polaków terminowo spłaca swoje zobowiązania kredytowe.

Konserwatywne południe

Respondenci, którzy oceniają swoją historię kredytową dobrze lub bardzo dobrze, są częściej mieszkańcami Polski południowej (64 proc.), rzadziej są to osoby z regionu północno-zachodniego (47 proc.). Mieszkańcy regionu południowego częściej niż mieszkańcy pozostałych regionów podkreślają rolę oszczędzania, deklarują również, że kredyty biorą tylko wtedy, gdy mają pewność, że je spłacą (i częściej nie wyobrażają sobie sytuacji, że kredytu nie spłacą), a wobec dłużników są bardziej bezkompromisowi niż mieszkańcy pozostałych regionów. Na ich stosunek do kredytów i zobowiązań może wpływać zarówno wychowanie i wartości wyniesione z domu rodzinnego, zasady etyczne jak i możliwość polegania na rodzinie w trudnych sytuacjach (podkreślają te elementy częściej niż inni badani).

Respondenci stwierdzili, że przed skorzystaniem z kredytu w zdecydowanej większości samodzielnie szacują swoją zdolność kredytową i porównują oferty banków. Jedynie niewielka grupa osób, jedynie 5 proc., zadeklarowała, że przed skorzystaniem z kredytu pozyskuje raport z BIK. Tymczasem należy regularnie sprawdzać swoją historię kredytową, niezależnie od tego czy planujemy wnioskować o nową pożyczkę.

- Często nasza samoocena może być błędna, tymczasem w raporcie BIK wychwycimy ewentualne nieprawidłowości, np. niespłacone karty kredytowe, opóźnienia w spłacie rat kredytu poręczonego czy nieświadomie zaciągnięty kredyt ratalny w supermarkecie – mówi Alina Stahl, rzecznik BIK.  Co więcej, jeśli ktoś nie posiada ochrony w postaci Alertu BIK, to raport wykaże, czy nie ciąży na nim cudzy kredyt.