Banki nie wymyśliły sposobów na uniknięcie podatku

Posiadacze oszczędności muszą się pogodzić z tym, że fiskus zażąda od nich części zysku z lokat. Banki nie próbują już twórczo interpretować prawa. Zamiast tego stawiają na klasyczne depozyty,

Uszczelnienie przepisów dotyczących opodatkowania zysków z lokat nie pobudziło wyobraźni bankowców na tyle, by zaproponowali nowe, skuteczne sposoby uniknięcia daniny. Nie nastąpił masowy powrót do popularnych przed laty polisolokat, które formalnie były ubezpieczeniami na życie, ale tak naprawdę niewiele różniły się od lokat, bo ich prawdziwym celem było powiększenie wpłaconego kapitału o kilka procent w skali roku i uniknięcie opodatkowania zysków. Obecnie o polisolokatach jest cicho.

Pojedyncze banki nieśmiało promują oszczędzanie na indywidualnych kontach emerytalnych, które zapewniają zwolnienie zysku z podatków, pod warunkiem przetrzymania oszczędności do momentu, gdy klient ukończy 60. rok życia lub spełni dodatkowe warunki i ukończy 55 lat. Jednak zdecydowana większość instytucji finansowych przestawiła się na oferowanie klasycznych produktów depozytowych i powoli przyzwyczaja klientów do myśli, że wypracowanym zyskiem trzeba się będzie podzielić z fiskusem.

Mały też bezpieczny

Niezależnie od terminu, na jaki zawierana jest umowa, czołówki rankingów instytucji proponujących najwyższe stawki zdominowały banki mniej znane, dopiero walczące o pozycję na rynku. O bezpieczeństwo zgromadzonych w nich oszczędności nie trzeba się obawiać. Zgromadzone tam depozyty podlegają gwarancjom Bankowego Funduszu Gwarancyjnego w takim samym stopniu, jak środki przechowywane w większych i bardziej znanych bankach. To zaś oznacza, że w razie upadłości banku poszkodowany klient może liczyć na?zwrot 100 procent ulokowanych tam oszczędności, z zastrzeżeniem, że nie może to być więcej niż równowartość 100?tys. euro.

Najbardziej hojne banki płacą dziś za depozyty na najbardziej typowe terminy (1, 3, 6 lub 12 miesięcy) nieco ponad 6 proc. odsetek w skali roku. Nieznacznie gorsze stawki są proponowane posiadaczom kont oszczędnościowych. Jednak dla osób, które nie potrafią z góry określić, kiedy będą potrzebowały sięgnąć po pieniądze, taka forma pomnażania środków jest znacznie wygodniejsza, niż blokowanie ich na klasycznym depozycie terminowym.

Lokata na odległość

Przenoszenie pieniędzy do instytucji oferujących korzystniejsze stawki jest coraz łatwiejsze dzięki temu, że coraz więcej banków pozwala zawrzeć umowę o prowadzenie lokaty zdalnie. Procedura jest wtedy kilkuetapowa. Najpierw zainteresowany wypełnia elektroniczny formularz na stronie internetowej banku. Wybiera w nim rodzaj i kwotę lokaty, podaje swoje dane, a także numer rachunku bankowego, z którego korzysta. Akceptacja warunków umowy następuje przez wybór odpowiedniej opcji w formularzu. Następnie klient otrzymuje od banku numer rachunku, na który należy wykonać przelew. Jeżeli dane nadawcy tego przelewu zgadzają się z informacjami wpisanymi do formularza, umowa zawarcia lokaty jest finalizowana. Całą procedurę otwarcia lokaty w banku, z którym klient nigdy wcześniej nie współpracował, można więc przeprowadzić, nie wstając od komputera.

Banki, które pozwalają w ten sposób otwierać depozyty, ze względów bezpieczeństwa zastrzegają, że po zakończeniu okresu umownego środki klienta mogą wrócić tylko na ten rachunek, z którego wcześniej zostały przelane na lokatę. Jak informują instytucje finansowe, które zdecydowały się weryfikować tożsamość klientów na podstawie danych nadawcy przelewu, takie rozwiązanie nie sprawia posiadaczom oszczędności większych kłopotów.

Oferta wygląda zbyt dobrze

Stawka 6 proc. w skali roku może wskazywać, że bank stara się agresywnie pozyskiwać depozyty (choć niekiedy, by tyle otrzymać, trzeba spełnić dodatkowy warunek, np. założyć konto osobiste). Jednak 8 proc., 10?proc. czy 12 proc. wyeksponowane w ulotce to już sygnał, że ofercie trzeba się bardzo uważnie przyjrzeć, zachowując przy tym wzmożoną ostrożność – zwłaszcza gdy stoi za nią instytucja zazwyczaj nie wyróżniająca się hojnością wobec posiadaczy depozytów. O czym może świadczyć taka stawka?

Depozyty z nadzwyczajnie wysokim oprocentowaniem bardzo często są częścią produktów łączonych. Na przykład w zamian za możliwość wpłacenia 5 tys. zł na trzymiesięczną, nadzwyczajnie korzystną lokatę, klient musi wpłacić 20 tys. zł do funduszy inwestycyjnych z grupy kapitałowej banku i przetrzymać jednostki przez rok. Rentowność takiej inwestycji zależy tak naprawdę od stopy zwrotu z funduszy, której nie da się przewidzieć z góry, a odsetki od lokaty są wprawdzie miłym, ale jednak mało istotnym dodatkiem.

Podejrzanie wysoka stawka może wskazywać, że bank pokazuje w ulotce oprocentowanie obowiązujące w ostatnim miesiącu oszczędzania na lokacie progresywnej. Jednak prawdziwą wartość takiego produktu można ocenić dopiero wtedy, gdy weźmie się pod uwagę także stawki z poprzednich miesięcy. Te zaś zwykle są zdecydowanie niższe, a średnia wyliczona dla całego okresu oszczędzania nie wygląda już tak efektownie.

Kuszącą, dwucyfrową stopą zwrotu bank może wreszcie promować produkty strukturyzowane. Rzecz w tym, że inwestorowi nikt nie zagwarantuje takiego zysku. Produkty strukturyzowane można traktować jak formę zakładu: jeżeli spełni się założony scenariusz, mogą przynieść nawet kilkanaście procent zysku w skali roku, a więc wyraźnie więcej niż tradycyjna lokata. Jeśli jednak wydarzenia na rynkach finansowych potoczą się inaczej, posiadacz oszczędności może liczyć tylko na realizację wbudowanej w produkt gwarancji. To zaś najczęściej oznacza tylko zwrot wpłaconej sumy.

[email protected]

Produkty oszczędnościowe w bankach

Tradycyjny depozyt terminowy

Lokata, którą trzeba przetrzymać przez cały okres umowny, by otrzymać odsetki w pełnej wysokości.

Do wyjątków należą sytuacje, gdy bank pozwala zerwać lokatę przed terminem i wypłaca pełne oprocentowanie za okres od założenia lokaty do dnia wycofania pieniędzy.

Lokata progresywna

Lokata, której oprocentowanie rośnie w kolejnych miesiącach jej utrzymywania. Stawka za ostatni miesiąc zwykle jest bardzo wysoka, jednak by ocenić atrakcyjność takiego depozytu, trzeba wyliczyć jego średnią rentowność w całym okresie obowiązywania umowy.

Konto oszczędnościowe

Rachunek, który oferuje odsetki porównywalne ze zwykłą lokatą i większą elastyczność w dysponowaniu środkami. Dopłat na takie konto można dokonywać bez ograniczeń. Zwykle raz w miesiącu można też z niego podjąć część lub całość środków – bez prowizji i bez utraty naliczonych dotąd odsetek. Kolejne wypłaty są już obciążone prowizją.

Produkt strukturyzowany

Produkt oszczędnościowo-inwestycyjny. Stopa zwrotu zależy od zachowania wybranych aktywów (np. kurs, indeks, cena surowca). Inwestor ma gwarancję zachowania całości lub większości wpłaconego kapitału. Rzadziej produkty strukturyzowane gwarantują minimalny zysk.

Opinia

Niemal bezproblemowe umowy na odległość - Piotr Grzybczak, dyrektor zarządzający BGŻ Optima

BGŻ Optima postawił na całkowicie zdalny proces zawierania umowy. Po wypełnieniu odpowiedniego formularza na stronie internetowej klient podpisuje umowę ramową poprzez SMS. Jego dane są weryfikowane dzięki przelewowi inicjującemu z rachunku prowadzonego przez inny bank. Zaproponowany przez bank sposób zawierania umowy był nowością na rynku. Jednak zdecydowana większość klientów radziła sobie z nim bez najmniejszych problemów. W mniej niż 5 proc. przypadków zdarzały się trudności z weryfikacją danych klienta z przelewu inicjującego. Wynikało to głównie z faktu, że dane w przelewie nie zgadzały się z tymi, które zostały wpisane przez klienta podczas zakładania rachunku, lub z tego, że przelew wysyłany był z innego numeru rachunku niż zadeklarowany we wniosku. Tymczasem nasze zasady bezpieczeństwa przewidują, że aby doszło do zakończenia procesu, wszystkie dane z przelewu inicjującego muszą być zgodne z tymi, które klient wpisał w internetowym wniosku o otwarcie rachunku.