eVoting pomaga aktywizować akcjonariuszy

Co można zrobić, aby popularyzować udział akcjonariuszy w WZA?

Z Ogólnopolskiego Badania Inwestorów, przeprowadzanego cyklicznie przez Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych, wynika, że w walnych zgromadzeniach akcjonariuszy bierze udział zaledwie kilka procent inwestorów indywidualnych. Od lat wśród głównych powodów, dla których tak rzadko są oni aktywnymi uczestnikami WZA, wymieniane są: brak czasu, koszty dojazdu czy brak możliwości głosowania online.

Rozwiązanie, które z myślą o inwestorach przygotował KDPW, likwiduje praktycznie wszystkie te bariery, a jest nim usługa eVoting, czyli możliwość zdalnego oddawania głosów na WZA za pomocą aplikacji osadzonej na naszej Platformie Blockchain dla Rynku Kapitałowego, którą zaoferowaliśmy w 2019 roku.

Z posiadanych przez nas informacji wynika, że byliśmy pierwszą instytucją na świecie, która opracowała tak powszechnie dostępne i kompleksowe rozwiązanie wykorzystujące blockchain do przeprowadzenia zdalnych WZA.

eVoting digitalizuje proces głosowania na walnych zgromadzeniach spółek z wykorzystaniem gwarantującej bezpieczeństwo technologii blockchain, która może zmienić sposób świadczenia usług na rynku kapitałowym, co dostrzegła m.in. Komisja Europejska. We wrześniu 2020 r. przyjęła ona tzw. Digital Finance Package, pakiet rozwiązań dotyczących finansów cyfrowych.

Dla wygody obsługi procesu WZA eVoting został zintegrowany z aplikacją Krajowego Depozytu służącą do przekazywania emitentom wykazu osób uprawnionych do udziału w walnym zgromadzeniu. Integracja ułatwia spółkom korzystanie z usług KDPW z jednego punktu dostępowego. Interesariuszami eVoting, oprócz emitentów i akcjonariuszy, są podmioty prowadzące rachunki papierów wartościowych, którym eVoting daje możliwość integracji z usługą prowadzenia rachunku papierów wartościowych. Beneficjentami usługi są także organy nadzoru – dzięki niezaprzeczalności procesu i bezpośredniemu dostępowi do informacji.

Usługa eVoting może znacząco wpłynąć na aktywizację akcjonariuszy i zachęcić ich do brania czynnego udziału w podejmowaniu decyzji właścicielskich w spółkach, w których są akcjonariuszami. W szczególności dotyczy to akcjonariuszy, którzy dzisiaj, ze względu na brak łatwo dostępnej i jednolitej informacji o walnych zgromadzeniach, sformalizowany proces głosowania czy koszty związane z fizycznym udziałem w WZ, w większości przypadków rezygnują z jednego ze swoich podstawowych praw wynikających z posiadania akcji.

Jakie działania podejmuje KDPW w tym zakresie?

Poprzez usługę eVoting staramy się przede wszystkim likwidować bariery związane z udziałem w WZA, które wskazują sami zainteresowani – czyli akcjonariusze. Dodatkowo prowadzimy szereg działań informacyjnych, zarówno propagujących samo rozwiązanie, jak i zachęcających posiadaczy akcji do jak najszerszego, aktywnego uczestniczenia w życiu spółki, w tym w WZA.

Wprowadzając nowe usługi w Grupie KDPW, zawsze prowadzimy aktywną komunikację z rynkiem – na etapie tworzenia danego rozwiązania, jego testowania i wreszcie – wdrożenia i oddania naszym klientom. Wykorzystujemy w tym celu wiele narzędzi – tak było i jest także w przypadku usługi eVoting.

Dla emitentów i inwestorów przygotowaliśmy specjalne przewodniki edukacyjne, które dostępne są na naszej stronie internetowej. Można je także pobrać na własne urządzenia elektroniczne. Dodatkowo powstały przewodniki animowane, które także zamieściliśmy na stronie KDPW oraz w serwisach streamingowych.

Przeprowadziliśmy kampanię informacyjną w dziennikach i portalach ekonomicznych. O usłudze wielokrotnie wspominałem także osobiście, na konferencjach czy w wywiadach, takich jak ten, którego właśnie udzielam.

Bierzemy udział w konferencjach i spotkaniach dedykowanych spółkom giełdowym, organizowanych m.in. przez Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych. Prezentujemy na nich nie tylko teoretyczne aspekty usługi eVoting, ale także – w ramach warsztatów – pokazujemy praktyczne wykorzystanie tego narzędzia.

Pracownicy Biura Relacji z Klientami KDPW na bieżąco kontaktują się z przedstawicielami emitentów, a Dział Operacyjny wyjaśnia wszelkie wątpliwości związane z funkcjonowaniem aplikacji Walne Zgromadzenia, w ramach której można skorzystać z głosowania zdalnego za pomocą eVotingu.

Czy spółka może poznać swoich akcjonariuszy?

Tak, może, i to zarówno spółka publiczna, jak i niepubliczna. 3 września 2020 roku weszły w życie przepisy dyrektywy SRD-II, które uprawniają spółki giełdowe do identyfikowania swoich akcjonariuszy i wymagają od pośredników (centralnych depozytów papierów wartościowych, firm inwestycyjnych i banków) współpracy w tym procesie. Zapisy dyrektywy do polskiego prawa implementuje ustawa o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych oraz niektórych innych ustaw.

Proces przekazywania spółce informacji o jej akcjonariuszach odbywa się poprzez aplikację internetową, opartą na założeniach zgodnych z wytycznymi europejskich regulacji, których celem jest ułatwienie giełdowym spółkom komunikacji ze swoimi akcjonariuszami z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi.

Jest to kolejna usługa KDPW wykorzystująca nowe technologie, udostępniona spółkom na naszej stronie internetowej. Zastosowanie narzędzi IT pozwala na usprawnienie przekazywania danych w oparciu o wystandaryzowane komunikaty, co ma znaczenie zwłaszcza w przypadku, gdy niezbędna jest kooperacja z innymi depozytami. Warto przy tym podkreślić, że KDPW jest jedynym z niewielu depozytów w Europie, który w terminie wdrożył odpowiednie rozwiązania komunikacyjne w oparciu o normę ISO 20022.

Proces ten inicjowany jest na żądanie spółki lub osoby upoważnionej przez spółkę. Identyfikacja jest realizowana według stanów posiadania akcji na dany dzień wskazany przez spółkę w żądaniu, tzw. record date. Żądanie takie jest przekazane „w dół" łańcucha pośredników, aż do ostatniego podmiotu, który prowadzi rachunek lub konto papierów wartościowych dla akcjonariusza posiadającego akcje spółki, uwzględniając pośredników, którzy prowadzą konta papierów wartościowych, także poza granicami Polski.

Po otrzymaniu żądania od spółki w sprawie udzielenia informacji o akcjonariuszach Krajowy Depozyt niezwłocznie przekazuje je uczestnikom prowadzącym rachunki papierów wartościowych lub rachunki zbiorcze, a po otrzymaniu stosownych informacji, KDPW agreguje dane i udostępnia je spółce w postaci raportu w aplikacji internetowej.

Informacja taka udostępniana jest jedynie spółce i nie jest jawna. Spółka, otrzymując informacje z KDPW, musi je odpowiednio chronić, jako że są to również dane osobowe osób fizycznych. Dane osobowe akcjonariuszy mogą być przetwarzane wyłącznie w celu umożliwienia spółce giełdowej identyfikacji swoich akcjonariuszy, zapewnienia bezpośredniej komunikacji z nimi oraz ułatwienia wykonywania praw akcjonariuszy i zaangażowania w sprawy spółki. Jednocześnie spółka jest zobowiązana do zaprzestania przetwarzania danych osobowych akcjonariusza najpóźniej z upływem 12 miesięcy od daty powzięcia informacji o tym, że dana osoba przestała być akcjonariuszem spółki.

Warto dodać, że prawo do identyfikacji akcjonariuszy dotyczy także spółek niepublicznych – 1 marca br. weszły w życie przepisy kodeksu spółek handlowych, które przyznały prawo do identyfikacji akcjonariuszy spółkom niepublicznym, których akcje zarejestrowane są w KDPW. W związku z obowiązkową dematerializacją akcji pozostałe spółki niepubliczne mogą identyfikować akcjonariuszy na podstawie rejestrów akcjonariuszy.

Co zrobić, aby e-WZA było bezpieczne z prawnego punktu widzenia?

Należy korzystać z rozwiązań oferowanych przez wiarygodnych i sprawdzonych parterów. Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych jest podmiotem nadzorowanym przez Komisję Nadzoru Finansowego. Dodatkowo posiada europejską autoryzację zgodnie z wymogami unijnego rozporządzenia CSDR1. Jako podmiot nadzorowany musimy spełniać odpowiednie wymagania odnośnie do systemów, regulacji, narzędzi, które gwarantują przede wszystkim bezpieczeństwo i niezawodność naszych usług.

Usługa eVoting wykorzystuje technologię blockchain. Jest to zdecentralizowana i rozproszona baza danych, czy rejestr transakcji, agregowanych w bloki, połączone ze sobą jednokierunkowo, z użyciem funkcji kryptograficznych oraz znaczników czasu. Poszczególne bloki powiązane są w łańcuch, gdzie każdy kolejny blok przechowuje tzw. nieodwracalny skrót (hash) bloku poprzedniego. Dzięki temu informacje zawarte w poszczególnych blokach stają się niemożliwe do nieuprawnionej modyfikacji. Nowoczesne, bezpieczne i tanie narzędzie, jakim jest usługa eVoting, zapewnia dostęp do pełnej i wiarygodnej informacji o walnych zgromadzeniach, pozwala śledzić cały proces i brać w nim czynny udział z dowolnego miejsca i o dowolnej porze, a także zapewnia spójny, przejrzysty i niezaprzeczalny wgląd w wyniki WZ, w tym sposób oddania głosów przez inwestora. Pozwala również na spełnienie wymogu potwierdzenia przyjęcia i zliczenia głosów przez emitenta.

Udział i głosowanie na walnym zgromadzeniu z wykorzystaniem aplikacji eVoting są bezpłatne dla akcjonariusza. Aby korzystać z aplikacji KDPW eVoting, niezbędne jest otwarcie konta dostępowego w ramach systemu dostępowego KDPW. Otwarcie konta także jest bezpłatne.

Wdrożenie rozwiązania nie wymaga, aby każdy interesariusz, w tym przede wszystkim inwestor czy emitent, aktywnie uczestniczył w sieci blockchain. Podmioty zamierzające wyłącznie korzystać z dostępnych funkcjonalności nie muszą zatem ponosić kosztów budowy i utrzymania sieci, będąc użytkownikiem działających w niej aplikacji.

Zapraszamy do sprawdzenia naszego rozwiązania.

1) Central Securities Repositories Regulation: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 909/2014 w sprawie usprawnienia rozrachunku papierów wartościowych w Unii Europejskiej i w sprawie centralnych depozytów papierów wartościowych