Jednostki OFE w cenie niższej niż trzy lata temu

Bessa sprawiła, że nawet najlepszy z funduszy Allianz ma trzyletnią stopę zwrotu bliską zera, ale na minusie. Klientom najsłabszego – Warta OFE – oszczędności na emeryturę stopniały o ponad 5 procent

Po raz pierwszy w historii trzyletnia stopa zwrotu OFE wyliczana dwa razy w roku przez Komisję Nadzoru Finansowego będzie ujemna – wynika z szacunków „Parkietu”. Na podstawie danych o wartości jednostek rozrachunkowych oraz wysokości aktywów wynika, że wyniosła ona -2,94 proc. Oficjalną stopę zwrotu KNF poda w najbliższych dniach. Jeszcze rok temu mimo bessy średnia ważona wynosiła 31,5 proc. Pół roku temu było to już 12,6 proc. Zdarzały się jednak lata, gdy przekraczała 50 proc.

Taki scenariusz przewidywał „Parkiet” tydzień temu. Wtedy jednak, na krótki czas, ponad zero wybijał się Allianz OFE. Jego prezes zaznaczała jednak, że utrzymanie dodatniego wyniku może okazać się niemożliwe. – Trzyletnia stopa zwrotu to długi okres, wiec jest znakiem dla klientów, żeby zainteresować się naszym funduszem, nie tylko ze względu na najniższe opłaty od składki, ale też najwyższą pozycję w rankingu – mówi teraz Agnieszka Nogajczyk-Simeonow, prezes PTE Allianz.

[srodtytul]Bessa biła po kieszeni[/srodtytul]

Słabym wynikom OFE winna jest bessa. Choć procentowy udział akcji w portfelach spadał, i tak naraził je na straty. Tylko w 2008 roku straciły ponad 20,5 mld zł. A od początku 2009 roku do 13 marca – ponad 6,4 mld zł – wynika z danych KNF. Skumulowany wynik finansowy OFE od początku działalności, który na koniec 2007 r. wynosił 49 mld zł, w połowie marca zmniejszył się do 22 mld zł.

– Największy wpływ na te wyniki miały ostre przeceny na giełdzie, z jakimi mieliśmy do czynienia na przełomie 2007 i 2008 roku oraz w III kwartale 2008 r. – mówi Grzegorz Chłopek, wiceprezes ING PTE, zarządzającego drugim pod względem wielkości funduszem na rynku.Podobnego zdania są też przedstawiciele innych towarzystw.

– W ciągu ostatnich trzech lat najpierw mieliśmy do czynienia z okresem silnych wzrostów kursów akcji – od wiosny 2006 do przełomu czerwca i lipca2007 r. – a następnie z jeszcze większymi spadkami. Dlatego trzyletnie stopy zwrotu OFE po raz pierwszy w historii osiągnęły wartości ujemne – tłumaczy Andrzej Bąk, zarządzający Pocztylion OFE.

Dodaje, że najlepsze rezultaty osiągnęły te OFE, którym w odpowiednim momencie udało się przebudować portfel ze strategii ofensywnej na defensywną, czyli zmniejszyć zaangażowanie w akcje oraz przebudować portfel akcyjny w kierunku „defensywnych” spółek.

[srodtytul]Polsat wyraźnie odbił[/srodtytul]

Jednak Polsat, który stale utrzymuje największe zaangażowanie na giełdzie, umknął części konkurentów. Na początku roku groziła mu dopłata nawet kilkudziesięciu milionów złotych ze środków towarzystwa emerytalnego. Teraz pod względem trzyletniej stopy zwrotu jest na 10. miejscu (na 14 funduszy). Stał się też liderem rankingu miesięcznego, ze stopą zwrotu sięgającą prawie 4,7 proc. To prawie dwa razy lepszy wynik niż średnia dla rynku.

W marcu wszystkie fundusze przyniosły klientom zyski dzięki giełdowemu odbiciu. Za to Allianz, który dzięki niedoważeniu w akcjach w ostatnich miesiącach był liderem, w marcu wypadł najsłabiej.

[srodtytul]Dopłat nie będzie[/srodtytul]

Najsłabszy fundusz – Warta – stracił w ciągu trzech lat ponad 5 proc. Ponad 5 pkt proc. wynosiła różnica między najsłabszym i najlepszym funduszem.

Jak wynika z naszych wyliczeń, nikt nie będzie musiał dopłacać do słabych wyników. Minimalna wymagana stopa zwrotu wyniosła bowiem -6,94 proc., to znaczy o 4 pkt proc. mniej niż średnia dla rynku ważona aktywami.

Relatywnie słabe wyniki osiągnęły największe fundusze, czyli ING OFE oraz Commercial Union OFE. – W dużej mierze jest to efektem braku elastyczności tych funduszy. Ze względu na wielkość aktywów nie są one wstanie odpowiednio szybko reagować na zmieniające się otoczenie rynkowe – mówi Bąk.

[srodtytul]Kto do losowania[/srodtytul]

Trzyletnia stopa zwrotu jest ważna nie tylko przy wyliczaniu ewentualnych dopłat funduszu, ale też przy kwalifikowaniu OFE do losowania klientów z ZUS. To dla towarzystw „darmowi” członkowie, bo nie trzeba na nich ponosić kosztów akwizycji.

Klientów z losowania dostają fundusze, które osiągnęły wyższą niż średnia stopę zwrotu w dwóch kolejnych trzyletnich zestawieniach KNF, ich aktywa są niższe niż 10 proc. rynku, a pod względem liczby klientów są poza czołówką trzech największych funduszy. Z uprzywilejowanej grupy wypadnie Polsat.

[ramka][b]Opłaty Jest już druk sejmowy[/b]

Choć dopiero w tym tygodniu ustawa zmieniająca opłaty pobierane przez OFE trafiła do oficjalnych konsultacji społecznych, właśnie zyskała statut druku sejmowego.Projekt ma być rozpatrywany razem z dwoma innymi projektami dotyczącymi opłat, przygotowanymi przez PiS i lewicę. Od kilku miesięcy są one już w komisji polityki społecznej.

W perspektywie niższych wpływów zarządzającym OFE towarzystwom zależało na tym, by nie musiały dopłacać klientom. Zgodnie z nowelą przepisów zapropono- waną przez rząd, maksymalna opłata od składki spadnie już w przyszłym roku z 7 do 3,5 proc. Obecnie tylko jeden fundusz – Allianz – pobiera od wszystkich członków mniej (4 proc.). W dłuższej perspektywie towarzystwa stracą też część planowanych przychodów z opłat za zarządzanie. Gdy aktywa ich OFE przekroczą 45 mld zł, opłata zostanie zamrożona na poziomie 15,5 mln zł. Jakie będzie to miało skutki dla PTE? Rok 2010 nie musi być dla nich bardzo zły.

Zgodnie z wyliczeniami KNF, o 118 mln zł wzrosną im przychody z opłaty za zarządzanie, bo nowela ustawy zniesie im limity ustalone w statutach w latach 90. Zyskać mogą na tym m.in. ING, AIG i Generali. Równocześnie jednak z opłat od składki zbiorą 748,5 mln zł mniej. W sumie PTE stracą z opłat w 2010 r. 427 mln zł, a w kolejnych latach 477 mln zł, 402 mln i 302 mln zł. [/ramka]