"Psychologia inwestowania" Martina Pringa, wybitnego amerykańskiego analityka technicznego i doradcy inwestycyjnego, jest godna polecenia każdemu inwestorowi, bez względu na stosowane techniki, doświadczenie, czy horyzont czasowy dokonywanych transakcji. Według autora, kluczem, aby pokonać rynek, nie jest obrane podejście czy strategia inwestycyjna, ale przede wszystkim konsekwencja i zwycięstwo nad samym sobą.Martin Pring, dotychczas znany polskim inwestorom jako autor książki "Podstawy analizy technicznej", zauważa, że żadna, nawet najlepsza metoda analityczna nie będzie skuteczna bez ciągłej samokontroli i pracy nad opanowaniem emocji. Rynek bowiem czyha na każde potknięcie i najmniejsze zawahanie, aby je wykorzystać. Taka jest jego natura. We wstępie autor krytycznie odnosi się do tych, którzy wierzą, że można osiągnąć sukces na rynku szybko, mając przy tym tylko minimalną wiedzę i doświadczenie. Według autora, inwestowanie powinno być traktowane jak każda inna działalność handlowa, przedsiębiorstwo, "które powstaje powoli i stopniowo poprzez ciężką pracę i ostrożne planowanie".Książka Pringa składa się z trzech dużych części. W pierwszej, dotyczącej wewnętrznej psychiki inwestora, autor obala popularne mity - kompetentnego eksperta, guru i mit "świętego Graala" - możliwości istnienia doskonałego i uniwersalnego wskaźnika. Wyjaśnia też, jak być obiektywnym, zajmując właściwą pozycję między emocjonalnymi ekstremami strachu i chciwości oraz piętnuje inne pułapki czekające na gracza - uzależnienie od dokonywania transakcji, obserwowania notowań, nadmierne przywiązanie do własnych opinii i sentymentalizm. Z drugiej strony, pokazuje również, jak ustrzec się wpływu zmian cen, działających jak narkotyk, na odejście od pierwotnych, słusznych założeń.Druga część jest szerokim omówieniem koncepcji działania wbrew opinii większości, jak zauważa autor, trzecim, obok analizy fundamentalnej i technicznej, behawiorystycznym podejściem do inwestowania. Według Pringa, metoda ta, odwołująca się do psychologii tłumu, jest często nie rozumiana, bowiem tak naprawdę przez większość czasu rynek porusza się zgodnie z opinią dominującą wśród inwestorów. Podstawą koncepcji jest natomiast identyfikacja punktów, w których "wszyscy myślą tak samo, a każdy się myli". Obok analizy finansowych manii prowadzących do skrajnego przewartościowania rynku, podobnych do wielkiej hossy na warszawskiej giełdzie w 1993 roku, autor omawia różnice między identyfikacją krótkoterminowych i długoterminowych zwrotów na rynku, wykorzystanie wskaźników nastroju i trudności związane z inwestowaniem wbrew opinii większości, w tym głównie brak precyzji czasowej i potrzebę posiłkowania się innymi metodami analitycznymi. Autor, opisując tzw. wskaźniki thin-reed, wyjaśnia również, jak wykorzystywać artykuły pojawiające się w prasie i raporty analityków do identyfikacji momentów zwrotnych na rynku oraz w jaki sposób wykorzystać informacje zdyskontowane przez rynek, co nawiązuje do znanej na rynku kapitałowym wskazówki "kupuj pogłoski, sprzedawaj fakty".Ostatnia cześć "Psychologii inwestowania" poświęcona jest cechom, jakie charakteryzują wielkich inwestorów, a także podstawowym zasadom pozwalającym zachować kontrolę nad własną psychiką i skutecznie zarządzać pieniędzmi. Autor namawia, aby sporządzić plan inwestycyjny, pozwalający zminimalizować emocje i wyciągać wnioski z własnych błędów na każdym etapie prowadzonej inwestycji. Końcowa część książki opisuje też klasyczne zasady stosowane przez słynnych graczy - W. Buffetta, J. Templetona, W. D. Ganna, R. Prechtera i wielu innych."Psychologia inwestowania", aczkolwiek zawiera sporo powtórzeń i może nieco irytować osoby ceniące zwięzłość, jest pozycją wnikliwą i unikającą uproszczeń. Pringowi udało się stworzyć kompendium wiedzy na temat psychologicznych aspektów gry na giełdzie. Jest to z pewnością jedna z najlepszych tego typu publikacji dostępnych na polskim rynku.
Marcin Mosz
M.J. Pring, Psychologia inwestowWydawniczy ABC, 1999, str. 243
