Nobel za ekonomiczne eksperymenty

Tegorocznym ekonomicznym Noblem podzielą się Lloyd S. Shapley i Alvin E. Roth, którzy opracowali i zastosowali w praktyce teorię kojarzenia aktorów na różnych rynkach, m.in. edukacyjnych i medycznych.

Aktualizacja: 12.02.2017 12:09 Publikacja: 15.10.2012 14:03

Nobel za ekonomiczne eksperymenty

Foto: AFP

Nagrodę przyznano za "teorię stabilnej alokacji i praktykę projektowania rynków" – wyjaśnił Komitet Noblowski.

Amerykanin Roth, 61-letni profesor Harvardu, był od kilku lat wymieniany na liście kandydatów do Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych, jak oficjalnie nazywa się to prestiżowe wyróżnienie. I to wbrew teorii, jakoby Komitet Noblowski nagradzał jedynie ekonomistów, którzy zakończyli już karierę naukową.

Shapley, emerytowany profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego, pracował niezależnie od Rotha. W latach 60. wraz ze zmarłym w 2008 r. Davidem Galem opracował algorytm, rozwiązujący tzw. „problem stabilnego małżeństwa". Polega on na tym, jak dobrać partnerów tak, aby żaden z nich nie mógł znaleźć lepszego partnera, co gwarantuje stabilny związek.

Roth w latach 80. odkrył, że algortym Gale'a-Shapleya można zastosować do kojarzenia aktorów na rozmaitych rynkach. Następnie wprowadził tę teorię w życie, pomagając zaprojektować systemy łączenia uczniów i szkół średnich w Nowym Jorku i Bostonie, dawców i biorców nerek w Nowej Anglii oraz lekarzy i szpitali. 89-letni Shapley położył więc teoretyczne podwaliny pod rozwiązania, które w praktyce stosował Roth.

Tegoroczni laureaci ekonomicznego Nobla podzielą się nagrodą w wysokości ośmiu mln koron szwedzkich (około 3,7 mln zł). W poprzednich latach nagroda wynosiła 10 mln koron.

Laureaci z ostatnich pięciu lat

2007

Leonid Hurwicz, Eric S. Maskin, Roger B. Myerson – za teorię określaną jako „mechanism design theory", która pozwala „odróżnić sytuacje, w których rynki funkcjonują dobrze, od tych, w których rynki funkcjonują źle".

2008

Paul Krugman – za analizę wzorów handlowych i lokalizacji działalności gospodarczej oraz teorię globalizacji.

2009

Elinor Ostrom – za wykazanie, jak wspólna własność może być zarządzana przez zrzeszenia użytkowników Oliver E. Williamson – za teorię rozwiązywania konfliktów korporacyjnych.

2010

Peter Diamond, Dale T. Mortensen, Christopher A. Pissarides – za analizę tzw. rynków poszukiwania (search markets). Naukowcy wyjaśnili, dlaczego na rynku pracy występuje bezrobocie, chociaż są wolne etaty.

2011

Thomas J. Sargent, Christopher A. Sims – za wybitne osiągnięcia w dziedzinie makroekonomii, a konkretnie za „empiryczne badanie, jakie skutki przynoszą pewne środki stosowane przez politykę gospodarczą".

Gospodarka światowa
Fed nie zmienił stóp procentowych
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Gospodarka światowa
Meta dostanie odszkodowanie za infekowanie WhatsAppa
Gospodarka światowa
Chińska spółka zyskuje na wojnie Indii z Pakistanem
Gospodarka światowa
Zamówienia w niemieckich fabrykach wzrosły w marcu bardziej niż przewidywano
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku
Gospodarka światowa
Niepewność polityczna i handlowa ciąży wskaźnikom koniunktury
Gospodarka światowa
Wstrząsy handlowe przyniosły aprecjację