Lockdowny będą nadal mocno ciążyć ożywieniu

Po silnym odbiciu w trzecim kwartale, końcówka roku może być spadkowa. Zwłaszcza jeśli restrykcje będą przedłużane.

– Narodowy lockdown zmniejszyłby liczbę infekcji i hospitalizacji do poziomu, z którym można sobie poradzić, w czasie, gdy świat czeka na szczepionkę. Możemy sfinansować pakiet pokrywający wszystkie utracone płace, straty małych i średnich spółek oraz władz miast, stanów i hrabstw. Jeśli to zrobimy, możemy przeprowadzić lockdown na cztery do sześciu tygodni – stwierdził Michael Osterholm, jeden z doradców prezydenta elekta Joe Bidena ds. walki z koronawirusem.

Wprowadzenie narodowego lockdownu w USA jest bardzo mało prawdopodobne przed objęciem władzy przez nową administrację, ale w 22 stanach zaostrzano w ostatnich tygodniach restrykcje pandemiczne. W Nowym Meksyku zamknięto wszystkie bary i miejsca rozrywki, a pracę sklepów ograniczono do godziny 22. Władze rekomendują tam mieszkańcom pozostawanie w domach. Podobne rekomendacje dotyczące niewychodzenia z domów obowiązują w Kalifornii, Wisconsin, Kentucky oraz Massachusetts.

Restrykcje obowiązujące w USA są jednak wciąż dużo bardziej liberalne niż w większości krajów Europy. Władze Francji zapowiadają, że mogą przedłużyć lockdown do połowy grudnia. W Wielkiej Brytanii lockdown ma obowiązywać do 2 grudnia, ale w rządzie toczą się dyskusje na temat jego przedłużenia. W Szwecji rząd ostrzegł już, by obywatele przygotowali się na możliwe restrykcje w podróżowaniu po kraju w okresie świątecznym. – Nie radziłbym Irlandczykom mieszkającym za granicą, by bukowali loty do domu na święta – stwierdził natomiast Leo Vardkar, premier Irlandii.

GG Parkiet

Czy Europa będzie więc w okresie bożonarodzeniowym pogrążona w lockdownie? Analitycy JPMorgan prognozują, że nie. Wskazują oni na dane mówiące o wyraźnym spadku mobilności społecznej z Niemiec, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. Ich zdaniem jest on wystarczający na tyle, by spowolnić rozprzestrzenianie się wirusa. Europejskie gospodarki będą mogły więc przechodzić proces odmrażania przed Bożym Narodzeniem.

Obowiązujące obecnie lockdowny mogą jednak mocno zaciążyć na ożywieniu gospodarczym w ostatnich miesiącach roku. – Spodziewamy się, że restrykcje w większości krajów pozostaną w mocy przez najbliższe dwa, trzy miesiące i wywołają spadki PKB w czwartym kwartale. Skala spadku będzie oczywiście różna w poszczególnych krajach, ale spodziewamy się spadku o 3 proc. kw./kw. w strefie euro – uważa Andrew Kenningham, ekonomista z firmy badawczej Capital Economics.

Trzeci kwartał, czyli okres poluzowanych restrykcji, przyniósł silne zwyżki PKB w wielu krajach. Polska osiągnęła wzrost gospodarczy wynoszący 7,7 proc. kw./kw. . Był on wyższy niż w Czechach (6,2 proc.) czy w Rumunii (5,6 proc.), ale mniejszy niż na Słowacji (11,7 proc.) i na Węgrzech (11,3 proc.). Gospodarka strefy euro urosła w tym czasie o 12,6 proc. kw./kw. Największego odbicia spośród państw Unii Europejskiej doświadczyły: Francja (18,2 proc.), Hiszpania (16,7 proc.) i Włochy (16,1 proc.). Najmniejszego natomiast: Finlandia (2,6 proc.), Litwa (3,7 proc.), Bułgaria (4,3 proc.) i Szwecja (4,3 proc.).

Licząc rok do roku, PKB strefy euro spadł w trzecim kwartale o 4,4 proc. Polski zmniejszył się o 2 proc. Mniej od naszego spadł w UE tylko PKB Litwy (1,7 proc.). Największego spadku doświadczyła Francja – o 8,7 proc. Tymczasem amerykański PKB odbił się w trzecim kwartale o rekordowe 33,1 proc. To jednak dane annualizowane, czyli liczone kw./kw. w tempie rocznym. Licząc r./r. spadł on o 2,9 proc. hk