Dużo OZE w strategii energetycznej

Więcej wiatru, dużo słońca i dłużej na węglu kamiennym, aż wybudujemy trzy elektrownie jądrowe – tak przedstawia się aktualizacja Polityki Energetycznej Polski do 2040 r.

Projekt aktualizacji strategii ma się pojawić na Radzie Ministrów w najbliższych dniach. Dokument nie został jeszcze ujawniony, ale dowiedzieliśmy się, że kluczowe parametry dotyczące mocy z OZE wzrosną.

Cała naprzód w OZE

Już w 2030 r. łączna moc zainstalowana w OZE ma wynieść 50 GW. Obecnie to 22 GW. Są to tożsame wyliczenia Urzędu Regulacji Energetyki, który szacował tę liczbę w 2022 r. na bazie wniosków o wydanie warunków o przyłączenie OZE i finalnych decyzji do 2030 r. Ponad 50 GW będzie odpowiadało za produkcję energii z OZE rzędu 50 proc. Moc w wietrze na lądzie ma wzrosnąć z obecnych 9,2 GW do 14 GW w 2030 r. Strategia z 2021 r. zakładała, że w 2030 r. będzie to poniżej 9 GW. W przypadku fotowoltaiki moc farm w 2030 r. miała wynosić 5,1 GW. Jednak już na początku 2023 r. było to 11,9 GW. Zgodnie z aktualizacją w 2030 r. ma ich być już 27 GW. Najwięcej kontrowersji nie wzbudza jednak moc ze słońca, ale z wiatru. – W przypadku wiatru wskaźnik mówiący o kilkunastu gigawatach to zbyt mało, patrząc na nasze potrzeby i uwarunkowania. Ta liczba powinna wynosić 30–40 GW. Energia elektryczna z wiatru jest najtańsza, a jej nadwyżki pozwoliłyby produkować zielony wodór, bez tego wodór w Polsce nie zaistnieje. Straconego czasu już nie nadrobimy, ale szkoda, że nawet się nie staramy zminimalizować strat – wskazuje prezes Instytutu Energetyki Odnawialnej Grzegorz Wiśniewski.

50 GW

ma wynieść łączna moc instalacji OZE do 2030 r., głównie z wiatru i fotowoltaiki. Obecnie są to 22 GW.

9 GW

ma wynieść maksymalna moc elektrowni jądrowych do 2040 r. w Polsce, licząc projekty z USA, Korei Płd. i trzeci, dla którego nie wybrano jeszcze partnera.

Atom jest w planach, węgiel na rozdrożu

Polityka energetyczna uwzględni także rozwój małych reaktorów jądrowych (SMR) planowanych przez Synthos z Orlenem oraz KGHM. Pojawi się w niej także projekt koreański, a więc tzw. duży atom w wielkopolskim Pątnowie, realizowany w oparciu o technologię koreańską. W przypadku atomu mowa jest łącznie o mocy blisko 9 GW w 2040 r.

Aktualizacja dokumentu nie daje jednak odpowiedzi, co dalej po zakończeniu rynku mocy, czyli mechanizmu wsparcia dla starszych elektrowni węglowych po 2025 r. Aktualizacja nie daje odpowiedzi, jak to zrobić, uwzględnia jednak potrzebę modernizacji do kilkunastu bloków węglowych o mocy 200 MW. Jest także przygotowana lista takich projektów.

Wiśniewski podkreśla, że pomysł zagospodarowania tych bloków węglowych i ich modernizacji jest słuszny. – Te bloki są nam potrzebne po 2025 r., aby produkować energię wówczas, kiedy nie świeci słońce i nie wieje wiatr. Energia z takich bloków ma jednak działać jako rezerwa w paśmie, wówczas kiedy cena jest bardzo wysoka. Pracując np. 500–1000 godz. w ciągu roku, kiedy brakuje rezerwy mocy i cena jest wysoka, inwestycja w taki blok się zwróci – mówi Wiśniewski, wskazując, że w ten sposób rynek mocy nie będzie potrzebny. Aby tak się jednak stało, potrzebujemy impulsów z rynku i zmian prawnych, jak tzw. ceny dynamiczne dla odbiorców i powrót do rynku w hurcie, a więc obliga giełdowego i pewności cenotwórczej czasu rzeczywistego.

Modernizacja tych bloków ma się odbyć kosztem ograniczenia roli gazu. Spółki jednak nie zamierzają wycofać się z tego paliwa. – Paliwo gazowe znajduje swoje miejsce w obowiązującej strategii. Realizujemy scenariusz ograniczenia emisji CO2 w sektorze ciepłowniczym poprzez zastąpienie źródeł węglowych źródłami opartymi na paliwie gazowym – podkreśla pytany przez nas Tauron.