#WykresDnia: Włoski dług w UE

Zobowiązania Banku Włoch Target2 w systemie płatniczym EBC osiągnęły rekordowe 628 mld euro, prawie 30 proc. włoskiego PKB.

parkiet.com

Zobowiązania Włoch wobec innych banków centralnych strefy euro wzrosły w czerwcu do nowego rekordu, jak podał włoski bank centralny. Dług Target2* wzrósł do 627,68 mld euro pod koniec czerwca z 596,91 mld euro w maju. Włochy rozpoczęły publikowanie swojej pozycji zadłużenia Target2 we wrześniu 1997 r.

Jak wynika z danych, finansowanie Europejskiego Banku Centralnego dla włoskich banków spadło w czerwcu do 431,94 mld euro z 453,39 mld euro w poprzednim miesiącu.

Pozycja danego kraju w Target2 jest monitorowana jako oznaka napięć finansowych i nierównowagi w strefie euro. Zadłużenie Target2 może wzrosnąć, na przykład, z powodu odpływu kapitału. Odzwierciedla to również większą zależność banków krajowych od finansowania EBC.

Koniec luzowania ilościowego (QE) zawsze wydawł sie być niebezpiecznym momentem dla strefy euro. Jeszcze groźniej jest po upadku technokratycznego rządu Mario Draghiego we Włoszech. Zagrożone są dwa kluczowe mechanizmy potrzebne do utrzymania strefy euro w ruchu. Perspektywa twardoprawicowego sojuszu eurosceptyków w Rzymie – to znaczy powrotu do demokracji po iluzji Draghiego – znacznie komplikuje wysiłki Europejskiego Banku Centralnego mające na celu opracowanie alternatywnej osłony przed długiem dla Europy Południowej, ponieważ kończą się zakupy obligacji QE. Komplikuje również wysiłki Brukseli zmierzające do przekształcenia funduszu naprawczego na wypadek pandemii o wartości 800 miliardów euro w stałą jednostkę fiskalną zdolną wspierać unię walutową.

Powszechne zakupy obligacji Club Med przez EBC od dawna maskowały wszystkie grzechy i wszystkie nieszczęścia. Znieczuleni inwestorzy byli skłonni przeoczyć niepowodzenie UE w realizacji obiecanej unii bankowej i niepowodzenia w walce z „pętlą zagłady” między suwerenami a bankami lub niespójnością fiskalną systemu euro. Tolerowali skok wskaźnika zadłużenia we Włoszech ze 134 do 151 procent podczas pandemii i z 98 do 118 procent w Hiszpanii – który wkrótce zostanie spotęgowany przez wojnę energetyczną Władimira Putina i narastającą recesję.

Dane nie obejmują zobowiązań Banku Włoch Target2 w ramach systemu płatniczego EBC, które osiągnęły rekordowe 628 mld euro, prawie 30 proc. włoskiego PKB. To daje każdemu rządowi w Rzymie wystarczającą siłę przetargową w UE.

Nomura spodziewa się, że gospodarka strefy euro zacznie się kurczyć w tym kwartale i pozostanie w kryzysie przez cały rok. Deutsche Bank uważa, że recesja może równać się z kryzysem Lehmana, z możliwym szczytem do obniżenia się o 7 procent w Niemczech, jeśli będzie racjonowanie gazu.

– Od prawie 10 lat EBC uwspólnia dług publiczny w swoim bilansie i wydawało się, że nie ma to żadnych konsekwencji. Ale teraz wszyscy widzimy skutki rosnącej inflacji i spadającego euro. EBC nie może już tego ukrywać – mówi Thomas Mayer, były główny ekonomista Deutsche Bank i autor Europe's Unfinished Currency.

– Dzieje się to, czego Niemcy od dawna się obawiali: unia walutowa degeneruje się we wspólną wspólnotę zadłużenia. Nie sądzę, że zareagują, dopóki nie otrzymają rachunku za to, co uważali za darmowy lunch, więc może to trwać przez długi czas. To będzie oczekiwana katastrofa – powiedział.

Inwestorzy wyceniali upadek Mario Draghiego od trzech miesięcy. Cokolwiek się stanie, do maja przyszłego roku będą musiały odbyć się kolejne wybory, a sondaże wskazują obecnie na prawicowy zwrot. Rozpiętość ryzyka dla włoskiego 10-letniego długu wzrosła do 220 punktów bazowych, więcej niż wtedy, gdy Draghi został powołany do przezwyciężenia populistycznego bałaganu – nacjonalistycznej Lega i technoutopijnego Ruchu Pięciu Gwiazd, złorzeczących Waszyngtonowi, Brukseli , euro i istniejącemu porządkowi.

Globalna katastrofa obligacji jeszcze bardziej zaostrzyła imadło. Włoskie 10-letnie koszty pożyczek wzrosły czterokrotnie do 3,44 proc. w ciągu ostatniego roku, co jest wystarczająco wysokie, aby poważnie wpłynąć na trajektorię zadłużenia. Kraj musi co roku rolować 200 mld euro obligacji i 100 mld euro bonów, a deficyt budżetowy to kolejne 100 mld euro. Ryzyko to szkodliwa „pętla sprzężenia zwrotnego”, która nabiera własnego rozpędu.

Draghi może w nadchodzących dniach załagodzić swój spór z popierającym Putina Ruchem Pięciu Gwiazd, ale to niewiele się zmieni. Włoskie ryzyko polityczne znajduje się teraz na pierwszym planie, podobnie jak zerwana zostaje tarcza zadłużenia.

EBC zobowiązał się w tym tygodniu do pierwszej od 11 lat podwyżki stóp. Przede wszystkim Christine Lagarde i gołębiom zabrakło wymówek, by opóźnić zakończenie łagodzenia ilościowego, ponieważ inflacja w strefie euro sięga 8,6 procent, a euro osiąga parytet w stosunku do dolara. QE miało być narzędziem do walki z deflacją. Christine Lagarde od miesięcy walczy o wymyślenie pomocy dla Włoch, które nie narusza w zbyt oczywisty sposób klauzuli o zakazie ratowania z Maastricht i które ma wystarczające warunki, aby uspokoić jastrzębie kierowane przez Niemców.

Szef Bundesbanku Joachim Nagel głosował przeciwko temu narzędziu „antyfragmentacji” na nadzwyczajnym posiedzeniu rady zarządzającej EBC w tym miesiącu, wyjaśniając później, że interwencja może być tylko ostatecznością „w wyjątkowych okolicznościach i w ściśle określonych warunkach”. W przeciwnym razie upadnie w niemieckim sądzie konstytucyjnym.

* Target2 (Trans-European Automated Real-Time Gross Settlement Express Transfer System) to czołowy europejski system płatności, którego właścicielem i operatorem jest Eurosystem. Stanowi platformę do obsługi płatności wysokokwotowych w euro w czasie rzeczywistym, z której korzystają banki centralne i komercyjne.