Będzie więcej przejęć w cieple

Według ekspertów ciepłownictwo będzie w bliskiej przyszłości jedną z najciekawszych branż pod względem przejęć. Akwizycje, których dokonały PGNiG i Dalkia, są tego zapowiedzią

PGNiG czeka na zgodę Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na przejęcie kontroli w Vattenfall Heat Poland (VHP) – spółce mającej warszawskie elektrociepłownie. Wartość tej transakcji to blisko 3 mld zł.

Jednocześnie francuska Dalkia niedługo sfinalizuje akwizycję Stołecznego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej, które jest głównym odbiorcą ciepła ze sprzedanych przez Vattenfall jednostek na Żeraniu czy Siekierkach. Za objęcie kontroli nad systemem grzewczym w stolicy inwestor zapłaci ponad 1,44 mld zł.

Eksperci oczekują, że te dwie przełomowe w branży ciepłowniczej transakcje są zapowiedzią większej liczby przejęć. Jak szeroki jest rynek ciepłowniczy, pokazuje fakt, że w Polsce blisko 52 proc. zapotrzebowania na ciepło pokrywa ciepło z sieci. Ponad 5,58 mln polskich mieszkań o łącznej powierzchni 350 mln mkw. ogrzewanych jest właśnie w ten sposób. – Na przestrzeni kolejnych miesięcy ciepłownictwo będzie prawdopodobnie jedną z najciekawszych branż pod względem zachodzących w niej zmian własnościowych, w tym głównie prywatyzacji. Obecnie około 50 proc. dostaw ciepła sieciowego w kraju kontrolują podmioty sprywatyzowane. To oznacza, że z jednej strony miasta i gminy zdążyły się już przekonać, że prywatyzacja to sposób i na poprawę funkcjonowania przedsiębiorstw ciepłowniczych, i na pozyskanie znacznych środków na inwestycje miejskie. Z drugiej zaś strony nadal istnieje spora przestrzeń dla kolejnych transakcji. Dlatego ożywione reakcje inwestorów podczas sprzedaży SPEC można odczytywać jako symptom kolejnego etapu prywatyzacji przedsiębiorstw ciepłowniczych – mówi Rafał Skowroński, dyrektor departamentu doradztwa Obszaru Rynków Kapitałowych Banku Zachodniego WBK (czyli doradcy władz Warszawy w procesie prywatyzacji SPEC).

Wyjaśnia on, że rynek ciepła jest tą częścią sektora energetycznego, która charakteryzuje się specyficznym profilem inwestycyjnym, określoną rentownością i odpowiadającym tej rentowności poziomem ryzyka (rynek ciepła jest regulowany, co oznacza pewną stabilność przychodów, ale jednocześnie relatywnie niskie zyski).

– Te elementy na pozór mogą ograniczać atrakcyjność inwestowania w rynek energii cieplnej, jednak określony typ inwestorów właśnie takiego profilu poszukuje. Są to m.in. różnego rodzaju fundusze infrastrukturalne oraz liczna grupa inwestorów strategicznych – wyjaśnia Paweł Skowroński.

Przypomina on, że widoczne jest także zainteresowanie funduszy typu private equity czy większych grup inwestycyjnych, które rozszerzają obszary swojej działalności. – Inwestorzy są zainteresowani przedsiębiorstwami, które zarówno produkują, jak i dystrybuują ciepło, co pozwala na jednoczesną kontrolą obu ogniw łańcucha produkcji ciepła – podsumowuje Skowroński.

Samorządy chcą inwestować

Fakt, że stołeczny ratusz z powodzeniem sprzedał sieci ciepłownicze, może być sygnałem do prywatyzacji dla innych samorządów. Jeszcze w tym roku Opole chce rozpocząć proces sprzedaży swoich udziałów w Energetyce Cieplnej Opolszczyzny. Zakład Energetyki Cieplnej chcą sprzedać także władze Białogardu. Podobnych przykładów będzie więcej. Zainteresowanie sprzedażą firm ciepłowniczych podgrzewa fakt, że samorządy chcą inwestować, a grozi im przekraczanie deficytów zaplanowanych w budżetach.

Sprzedawcami mogą być jednak nie tylko samorządy. Katowicki Holding Węglowy do połowy 2012 r. sprzeda Zakład Energetyki Cieplnej Katowice. Wpływy z tej transakcji, które szacuje się na około 150 mln zł, są potrzebne KHW na spłatę zobowiązań. Dla firmy górniczej zbycie aktywów ciepłowniczych to również krok w kierunku porządkowania grupy przed debiutem na warszawskiej giełdzie.

Wśród sprzedających jest też Skarb Państwa, który parafował już z Jastrzębską Spółką Węglową umowę w sprawie zbycia jastrzębskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej. JSW już teraz jest klientem PEC, a akwizycję traktuje jako jeden z elementów swojej strategii zakładającej rozwój w szeroko pojętej energetyce.

Sprzedaż tak, ale wyzwania są spore

Sprzedaż przez państwo i samorządy spółek ciepłowniczych nierzadko budzi protesty. Najdobitniej pokazała to prywatyzacja SPEC, która stała się tematem dyskusji politycznych. Opozycja protestowała, zarzucając władzom Warszawy, że przekazanie kontroli nad stołecznym ciepłem w ręce zagranicznego inwestora zagrozi bezpieczeństwu dostaw. Podejmowane były również próby zorganizowania referendum w tej sprawie.

Protestów nie brak, ponieważ Polacy są negatywnie nastawieni do fuzji i przejęć nie tylko w ciepłownictwie, ale i w energetyce ogółem. Z badania przeprowadzonego niedawno przez PBS DGA na zlecenie On Board PR Ecco Network wynika, że zdaniem prawie połowy Polaków fuzje lub przejęcia w sektorze energetycznym odbijają się negatywnie na cenach energii i usług dla klienta. Z analiz On Board PR wynika, że obawy Polaków to rezultat wcześniejszych doświadczeń prywatyzacyjnych, więc inwestorzy powinni pokazywać realne prognozy i jeśli to możliwe, uspokajać obawy rynku.

Wyzwaniem dla samorządów chcących prywatyzować aktywa ciepłownicze jest też uzyskanie satysfakcjonujących cen. Inwestorzy bowiem przypominają, że firmy z branży cieplnej wymagają ogromnych inwestycji. Jak podsumowuje Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie, w sumie do końca 2013 r. przedsiębiorstwa ciepłownicze chcą zainwestować ponad 668 mln zł.

Kwota ta jest jeszcze wyższa, jeżeli weźmiemy pod uwagę firmy energetyczne, które łączą swoją zasadniczą działalność z aktywnością w branży cieplnej.

[email protected]