Biznes oparty na trzech segmentach

Największy w regionie koncern rafineryjno-petrochemiczny ma coraz silniejszą pozycję w branży energetycznej i sprzedaży detalicznej. Scenariusz ostrożnej kontynuacji realizuje z kolei w obszarze wydobycia ropy i gazu.

Polski Koncern Naftowy ORLEN wraz z firmami należącymi do jego grupy kapitałowej jest czołową firmą rafineryjno-petrochemiczną w Europie Środkowo-Wschodniej. Ubiegły rok zamknął 109,7 mld zł skonsolidowanych przychodów ze sprzedaży i 5,6 mld zł czystego zarobku. Z kolei kluczowy dla koncernu wskaźnik EBITDA LIFO, czyli wynik z działalności operacyjnej powiększony o amortyzację z pominięciem zmian na zapasach ropy, przekroczył 8,3 mld zł.

Foto: GG Parkiet

To już jednak historia. Niedawno firma opublikowała wyniki za I kwartał. Rok do roku grupa zanotowała wzrost przychodów o 8,6 proc., do ponad 25,2 mld zł. Był to przede wszystkim efekt zwyżki wolumenów sprzedaży i poprawy notowań produktów rafineryjnych wyrażonych w złotych. Koncern odnotował też 6,4-proc. poprawę zysku EBITDA LIFO. Przekroczył on poziom 2 mld zł, do czego przyczyniły się z kolei wyższe marże w detalu. Pozytywny wpływ miały tu również spadki ceny ropy. Dobre wyniki to również rezultat wdrożenia efektywnych procesów zarządczych i operacyjnych, a także racjonalizacji ponoszonych wydatków.

Przerób ropy zapewnia zyski

Tradycyjnie już decydujący wpływ na wyniki grupy ma segment downstream. Działalność rafineryjna, petrochemiczna i energetyczna daje znacznie ponad połowę zysków. Osiągane w tym segmencie wyniki w dużym stopniu zależą od czynników makroekonomicznych, niezależnych od spółki. Chodzi zwłaszcza o marże rafineryjne i petrochemiczne, a także kursy USD i euro oraz ceny ropy. Duży wpływ na wyniki ma również wzrost gospodarczy i popyt na produkty koncernu w macierzystych krajach, do których PKN ORLEN zalicza Polskę, Niemcy, Czechy i Litwę.

Foto: GG Parkiet

Niezależnie od tego grupa systematycznie zwiększa produkcję, sprzedaż i inwestycje oraz wprowadza kolejne innowacje, dzięki czemu jej efektywność i znaczenie na rynku rośnie. W ubiegłym roku koncern miał 57,4 proc. udziału w hurtowym rynku paliw płynnych w Polsce, 57,9 proc. w Czechach i 76,8 proc. w krajach nadbałtyckich. Na wszystkich tych rynkach posiada własne rafinerie.

Grupa jest największą firmą petrochemiczną w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Jako jedyna produkuje tzw. monomery i polimery nad Wisłą oraz większość produktów petrochemicznych nad Wełtawą. Koncern jest trzecim co do wielkości europejskim wytwórcą PTA (oczyszczony kwas tereftalowy), czwartym – polietylenu, i piątym – polipropylenu. Produkty te wykorzystywane są m.in. w medycynie, transporcie, kosmetyce, budownictwie i opakowaniach.

Grupa ORLEN coraz większą rolę odgrywa na rynku produkcji ciepła i prądu, mimo że dużą ich część wykorzystuje na własne potrzeby. W ubiegłym roku dysponowała około 1,9 tys. MW zainstalowanej mocy elektrycznej i 5,5 tys. MW zainstalowanej mocy cieplnej. Wzrost jej pozycji na rynku widoczny był zwłaszcza po oddaniu do eksploatacji nowoczesnych bloków gazowo-parowych we Włocławku i w Płocku. Ich uruchomienie przyczyniło się również do tego, że firma stała się największym krajowym konsumentem gazu ziemnego.

Rośnie sprzedaż detaliczna

PKN ORLEN jest też w naszym regionie największym graczem na rynku stacji paliw. Zajmuje pierwsze miejsce w ich sprzedaży detalicznej w Polsce i Czechach. W I kwartale w tych krajach miał udziały wynoszące odpowiednio 34,3 proc. oraz 23,4 proc. Jest też liczącym się graczem w Niemczech (6,4 proc. rynku) i na Litwie (4,7 proc.). W ujęciu wolumenowym grupa największą sprzedaż detaliczną paliw realizowała na rynku polskim (60,3 proc. całości swojej sprzedaży), a następnie niemieckim (30 proc.) i czeskim (8,9 proc.).

Spółka przekonuje, że w tym segmencie wyróżnia się wysoką jakością sprzedawanych produktów i usług. Na bieżąco udoskonalana jest również oferta PKN ORLEN, zarówno w obszarze paliw, jak i pozapaliwówki. Spółka systematycznie zwiększa na swoich stacjach liczbę punktów gastronomicznych i sklepowych. Łącznie na koniec marca tego roku funkcjonowało już ponad 2 tys. takich punktów.

Ponadto firma kontynuowała wiele innych projektów, m.in. związanych z rozwojem elektromobilności. Według zarządu grupy paliwa alternatywne są jednym z najważniejszych trendów nowej mobilności, dlatego spółka chce się dobrze przygotować na wyzwania z tym związane. To ważny krok również dlatego, że koncern jest jednym z największych wytwórców energii elektrycznej w Polsce, a jego produkty petrochemiczne rozwijane są także z myślą o elektromobilności.

Wydobycie głównie w Kanadzie

PKN ORLEN scenariusz ostrożnej kontynuacji, polegającej na koncentracji na dobrej jakości, najbardziej rentownych i perspektywicznych aktywach, realizuje w segmencie wydobywczym. Kluczowe znaczenie odgrywa tu działalność w kanadyjskim stanie Alberta. Korzystne parametry posiadanych złóż i rozwój w dobrze rozpoznanym już regionie zapewniają firmie niski poziom ryzyka realizowanych inwestycji. Ponadto rynek kanadyjski charakteryzuje się bardzo dobrym dostępem do rozwiniętych usług wiertniczych i serwisowych. Do tego istotne są stabilne zasady systemu podatkowego i przyjazne otoczenie regulacyjne. Drugim obszarem aktywności wydobywczej grupy jest Polska.

Detal: Stacje paliw w pięciu krajach

Ostatnie lata to systematyczny wzrost wyników uzyskiwanych przez PKN ORLEN w segmencie detalicznej sprzedaży paliw płynnych. Koncern ma już ponad 2,8 tys. stacji paliw. Najwięcej jest ich kolejno w Polsce, Niemczech, Czechach, na Litwie i Słowacji. Placówki pod logo ORLEN działają nad Wisłą i na Litwie. Benzina to marka stacji paliw koncernu funkcjonująca u naszych południowych sąsiadów, a star u zachodnich. Grupa powiększa liczbę punktów gastronomicznych i sklepowych działających pod szyldami Stop Cafe, O!SHOP i Star Connect, a także poszerza ich ofertę. Ponadto przeprowadza liczne inwestycje, przygotowuje i wprowadza kolejne innowacje oraz nowe produkty i usługi. Chodzi m.in. o inwestycje w elektromobilność, innowacyjne systemy płatności i nowe formaty stacji.

Wydobycie: Złoża ropy i gazu w kraju i za oceanem

Wydobycie ropy i gazu w koncernie systematycznie rośnie. O ile jeszcze na początku 2016 r. wynosiło około 13 tys. boe (baryłek ekwiwalentu ropy) dziennie, o tyle w I kwartale 2019 r. już prawie 19 tys. boe. Decydujący wpływ na te wyniki ma działalność w Kanadzie. Koncern pojawił się za Atlantykiem pod koniec 2013 r., gdy przejął firmę wydobywczą TriOil Resources. Rok później nabył tam Birchill Exploration, a w 2015 r. FX Energy. Produkcja z własnych złóż, ale na dużo mniejszą skalę, prowadzona jest też w Polsce. Koncern co roku przeznacza kilkaset milionów złotych na inwestycje w poszukiwania i zagospodarowanie złóż. Dziś spośród trzech wyodrębnionych w grupie segmentów ten przynosi najmniejsze przychody i zyski.

Downstream: Więcej paliw, petrochemikaliów i energii

Downstream jest tym segmentem działalności grupy kapitałowej PKN ORLEN, który przynosi jej zdecydowanie najwięcej przychodów i zysków. Instalacje koncernu zlokalizowane w Polsce, Czechach i na Litwie mogą przerabiać łącznie 35,3 mln ton ropy naftowej rocznie. Produkują z niej m.in. paliwa, petrochemikalia, tworzywa sztuczne, nawozy i asfalty. Grupa do transportu ropy i paliw wykorzystuje m.in. własne rurociągi o długości ponad 3,7 tys. km. Hurtową sprzedaż produktów rafineryjnych prowadzi w Polsce, Czechach, Niemczech, Austrii, na Słowacji, Węgrzech, Litwie, Łotwie, Ukrainie i w Estonii oraz drogą morską do terminali przeładunkowych Europy Zachodniej. ORLEN jest też największą firmą petrochemiczną w regionie. Dodatkowo wytwarza coraz więcej energii cieplnej i elektrycznej.

Materiał powstał we współpracy z PKN Orlen