Victor Marek Boruń, profesor i dziekan Wydziału Finansów Fordham New York University, wykładowca Instytutu Rozwoju Biznesu ? Centrum Prywatyzacji, w prowadzonej z USA dyskusji internetowej PARKIETU
Prof. Boruń: Sprawa doradców inwestycyjnych była rozpatrywana przez KPWiG w listopadzie 1991 r. pod egidą ówczesnego przewodniczącego Lesława Pagi. (...) Komisja zdecydowała się na adaptację CFA w uproszczonym systemie. Program CFA ma trzy poziomy wykształcenia i w listopadzie 1991 r., podczas formowania rynków kapitałowych, uważano, że program ten jest zbyt rozległy. Podjęto decyzję adaptacji tego programu, wynikiem czego była seria zarządzeń odnośnie do egzaminu na doradcę inwestycyjnego. Są różnice między zakresem CFA i polskim doradztwem i te różnice są dziś związane z dużą ilością zagadnień prawnych i kompletnym brakiem zagadnień ekonomii. Przy ewolucji zakresu wiedzy doradcy inwestycyjnego w Polsce KPWiG wprowadza najnowsze techniki obliczeniowe w polu derywatów i w innych zagadnieniach finansowych.Czym różni się CFA od dotychczasowych egzaminów dla doradców czy maklerów prowadzonych przez KPWiG?Egzaminy CFA są prowadzone na trzech poziomach. Egzamin przeprowadzany jest w czerwcu. Polski egzamin dla doradcy generalnie odzwierciedla poziom numer 1. Egzamin polski różni się od CFA, ponieważ w CFA nie ma zagadnień prawnych, jedynie zagadnienia etyczne. Polski egzamin również nie ma zagadnień związanych z makroekonomią, a więc polski egzamin jest odzwierciedleniem zagadnień programowych, ustalonych przez KPWiG.Jakie warunki należy spełniać, by przystąpić do egzaminu I, II i III stopnia?Formalnie egzamin na CFA jest przeprowadzany przez Association for Investment Management and Research i ? jak wspomniałem ? odbywa się w czerwcu. Należy się zarejestrować w tej instytucji ? AIMR. Instytucja ta przesyła informacje dotyczące materiału egzaminacyjnego i materiału do studiowania. Na poziomie I jest program składający się z 18 sesji. Centrum Prywatyzacji Instytutu Rozwoju Biznesu ma dokładne informacje na temat tego programu. Aby podejść do poziomu II i III, należy zdać egzaminy z poprzednich poziomów.Jakie możliwości przed polskimi specjalistami, którzy zdadzą egzamin CFA, stwarza rynek finansowy za granicą?Egzamin CFA i wszystkie materiały szkoleniowe są w języku angielskim. Jeżeli zda się egzaminy CFA, wiedza może być zastosowana przy ocenie jakiejkolwiek firmy tak długo, jak długo sprawozdania są podane w standardach światowych. A więc poziom wiedzy i znajomość języka stwarzają warunki, aby być zatrudnionym przez zachodnie firmy lub oceniać firmy na innych rynkach niż polski. Zawód doradcy polskiego jest zawodem na rynek polski. Wykształcenie CFA ma zastosowanie globalne.Czy zdanie z sukcesem CFA poziom I znacząco zwiększa szanse na znalezienie pracy na rynku amerykańskim?Tak. Trzeba jednak pamiętać, że rynek amerykański ? jeśli chodzi o pracę ? ma pewne formalne ograniczenia. Aby mieć zezwolenie na pracę dla osoby, która nie jest obywatelem USA lub ?permanent resident?, należy mieć sponsora z instytucji np. finansowej. Mając przynajmniej część wykształcenia CFA, można postarać się o praktyki w instytucjach finansowych, o ile są one zainteresowane rynkami np. środkowoeuropejskimi.Czy Polacy mogą podejmować pracę w amerykańskich instytucjach finansowych? Jakie są wymogi prawne?Tak jak powiedziałem poprzednio ? trzeba mieć sponsora, ale dokładnych informacji na temat typu wizy, zezwalającej na pracę, powinien udzielić konsulat amerykański.Czy zdawany w Polsce CFA jest traktowany na równi z egzaminami zdawanymi w innych krajach?Egzamin zdawany w Polsce, w Tokio, Singapurze, Brazylii jest traktowany tak samo, jak egzamin w Stanach. Egzamin jest prowadzony w języku angielskim i trwa sześć godzin. W sesji porannej ? trzy godziny i trzy godziny po południu. Jeżeli chodzi o lokalizację egzaminu ? proszę skontaktować się z Centrum Prywatyzacji.Ilu jest w Polsce posiadaczy tytułu CFA?Myślę, że jest to grupa ponad 25 osób. Przykładem jest pan Mirosław Panek z ING Barings.Czy obecny zakres wiadomości niezbędny do otrzymania tytułu doradcy inwestycyjnego jest już dostosowany do norm i standardów międzynarodowych (do programu CFA)?Wspomniałem poprzednio, że zawód doradcy w Polsce ulega ewolucji. Powstaje pytanie, czy ewolucja ta będzie kierowana bardziej w stronę zagadnień prawnych, a więc zawód ulegnie kompletnej mutacji, czy też ewolucja ta będzie posuwać się w stronę wzmocnienia merytorycznego na bazie CFA? Pytanie to należy kierować do KPWiG. Moja osobista opinia jest taka, że przewodniczący Komisji jest przychylny wzmacnianiu merytorycznego zakresu wiedzy na bazie CFA.Czy nie uważa Pan, że instytucje finansowe nie doceniają wciąż wagi doświadczenia na rynku, a standardy KPWiG wzmacniają zjawisko preferowania teorii kosztem praktyki? Przecież w polskich warunkach wielu licencjonowanych doradców ani nie pracowało wcześniej na rynku, ani nawet faktycznie nie pracuje. Prawdziwymi pieniędzmi zarządzają ludzie bez licencji...Trzeba sobie zdawać sprawę, że polski rynek kapitałowy jest nadal na poziomie wczesnego rozwoju. Od początku lat 90. KPWiG rozumiała potrzebę pewnej selekcji tych uczestników, którzy mają zarządzać cudzymi pieniędzmi. A więc wprowadzono licencję dla doradców. Pamiętajmy, że na tamtym etapie nie było ludzi z doświadczeniem, jak zarządzać pieniędzmi we współczesnym systemie rynkowym. Rola doradcy inwestycyjnego w rozwiniętym rynku sprowadza się do rzetelnych analiz i rekomendacji odnośnie do specyficznych papierów wartościowych. Problemem w Polsce obecnie jest to, że grupa ludzi z doświadczeniem nie ma uprawnień doradcy inwestycyjnego. Nadal należy rozumieć, że określenie ?grupa ludzi z doświadczeniem? jest niebezpieczne, gdyż może być to oparte na łucie szczęścia, które umożliwiłoby zarobienie na rynku w pewnym okresie. Jest angielskie powiedzenie, że nie należy mylić inteligencji i umiejętności wyboru z hossą. Dopiero w warunkach trudnych, jak obecnie, umiejętność analizy staje się oczywista. (...) W USA zarządzający portfelem robili to przez wiele lat. Czasami przechodzi to nawet z ojca na syna. A więc analityk CFA zostanie włączony do obszernej kultury finansowej i instytucjonalnej. Jestem bardzo zadowolony, że interesujecie się Państwo podnoszeniem kwalifikacji zawodowych i zapraszam do szkoleń w Centrum Prywatyzacji. Życzę państwu sukcesów w szkoleniach i podnoszeniu kwalifikacji.chat on-line prowadził i opracował:
cyberluke