Pracownia monitoringu przedsiębiorstw Instytutu Nauk Ekonomicznych PAN, kierowana przez Jana Macieję, po opublikowaniu w maju tego roku listy 500 największych przedsiębiorstw, przedstawia kolejny ranking polskich firm. W odróżnieniu od listy 500, pozycja w rankingu nie zależy od wielkości przedsiębiorstwa, mierzonej wartością przychodów ogółem, lecz od dynamiki i efektywności jego działania, którą odzwierciedlają takie wskaźniki, jak: dynamika przychodów ogółem, wskaźnik rentowności sprzedaży, stopa zwrotu brutto na aktywach, stopa zwrotu netto na kapitale własnym i wydajność pracy. Ponadto, warunkiem wejścia na listę jest to, by wartość każdego z wymienionych wskaźników dla danego przedsiębiorstwa była wyższa niż 1/10 średniej wartości wskaźnika, obliczonego dla zbioru przedsiębiorstw, osiągających przychody wyższe niż 100 mln złotych1. W opinii autorów listy, spełnienie założonych warunków jest tak trudne, że przedsiębiorstwa przechodzące to sito selekcji, można nazwać perłami polskiej gospodarki.

Już pobieżna analiza listy, na którą weszły 102 przedsiębiorstwa w umownym podziale na firmy wielkie, osiągające przychody z całokształtu działalności o wartości ponad 1 mld złotych (25 firm), oraz firmy duże, których przychody są większe od 100 mln, lecz mniejsze od 1 mld złotych (77 firm), wskazuje, że przedsiębiorstwa z listy osiągają ponadprzeciętne rezultaty. Zwycięzcy w obu kategoriach charakteryzują się imponującymi wynikami, jak na warunki polskie. 20-30-procentowa dynamika przychodów, wysoki, nawet dwuliczbowy, wskaźnik rentowności sprzedaży - to osiągnięcia, z których mogą być dumne zarządy i załogi przedsiębiorstw. Te wyniki zostały wypracowane na konkurencyjnych rynkach, w trudnych warunkach makroekonomicznych 2002 roku, gdy zarówno na rynku polskim, jak i na rynkach zagranicznych panowała słaba koniunktura. Dlatego zwycięzcom rankingów należą się słowa uznania i wyróżnienia.

Polskim przedsiębiorstwom potrzebne są sukcesy, tak jak polskiej gospodarce potrzebny jest wzrost. Pierwsze idzie w parze z drugim, bo wzrost gospodarczy ma swoje fundamenty mikroekonomiczne i nie jest możliwy bez sprawnie działających przedsiębiorstw, dynamicznie zwiększających swoje przychody i efektywnie gospodarujących swoimi zasobami. Najlepsze przedsiębiorstwa z prezentowanej listy takie sukcesy odnoszą, stanowią wzorzec dla innych oraz niosą nadzieję na rychłe ożywienie gospodarcze w Polsce. Wyrażając przekonanie, że publikacja listy promuje firmy najbardziej efektywne, chciałbym podziękować partnerom INE PAN: Centrum Informacji Społeczno-Gospodarczej MGiPS oraz redakcjom Polish Market i Gazety Giełdy "Parkiet", bez udziału których przygotowanie rankingu nie byłoby możliwe.

1 Procedura tworzenia listy jest opisana bardziej szczegółowo w tekście Jana Macieji pt.: "Jak znaleziono perły polskiej gospodarki".