Dobry księgowy to dziś pracownik na wagę złota

Nieustannie rośnie zapotrzebowanie na pracowników w działach księgowych. Dotyczy to zarówno księgowości wewnętrznej, jak i zewnętrznej

By rozpocząć pracę w księgowości, wystarczy ukończyć dobre studia związane z finansami i księgowością. W miarę nabywania doświadczeń warto jest piąć się po szczeblach kariery, odnosząc sukcesy na coraz wyższych stanowiskach (ewentualnie szukając możliwości rozwoju w nowej firmie i nowym środowisku zawodowym). Oprócz samego doświadczenia, pożądana jest również profesjonalna wiedza z zakresu finansów i bankowości.

Mniejszy cenniejszy?

Jeszcze kilka lat temu zawód księgowego nie był najlepiej opłacany. Dzisiaj dobry księgowy to pracownik na wagę złota. Często to właśnie od jego kompetencji zależy "być albo nie być" firmy.

Wybierając miejsce zatrudnienia, księgowi mają możliwość pracy w dużych korporacjach, gdzie można liczyć na wyższe zarobki, ale trzeba brać również pod uwagę "zaszufladkowanie" (zajmowanie się przez całe lata jedynie pewnym wycinkiem księgowości). Działy finansowe dużych firm są często nadmiernie rozbudowane i pracownicy przez wiele lat mogą zajmować się bardzo wąskim zakresem księgowości (przez to w przyszłości mogą mieć trudności ze znalezieniem odpowiedniej dla nich oferty pracy). W mniejszych firmach można dużo szybciej nauczyć się księgowości, co może przynieść awans na stanowisko głównego księgowego.

Główny księgowy

idzie do szkoły

Firmami najciekawszymi dla osób, które mają w planach szybki rozwój i osiągnięcie w niedługim czasie stanowiska powyżej księgowego lub samodzielnego księgowego, wydają się spółki liczące 50-100 pracowników.

Z pewnością bardziej atrakcyjne warunki zarówno pod względem finansów, jak i dodatkowych świadczeń oferują duże korporacje. Jest to związane przede wszystkim z większymi wymaganiami stawianymi przez firmy z kapitałem międzynarodowym.

Często księgowi zatrudnieni w mniejszych firmach z polskim kapitałem nie mają wyższego wykształcenia (jedynie średnie ekonomiczne). Tam nadal istotniejsze od kierunkowego wykształcenia jest doświadczenie praktyczne. Pod wpływem standardów, które stosują korporacje, również polskie firmy zaczynają powoli zmieniać oczekiwania zarówno wobec swoich przyszłych, jak i obecnych pracowników. Główni księgowi coraz częściej podejmują studia podyplomowe oraz specjalistyczne kursy.

Ścieżka kariery w księgowości może różnie się kształtować - zależnie od zainteresowań, chęci rozwoju oraz indywidualnych planów zawodowych danego pracownika. Pracę w księgowości zaczyna się zazwyczaj od wystawiania faktur, by następnie zdobyć nowe umiejętności. Od stanowiska księgowego, zajmującego się danym wycinkiem księgowości, stopniowo awansuje się na stanowisko samodzielnego księgowego, a potem - głównego księgowego.

Praca w centrum

finansowym

Obecnie popularne stały się tzw. shared services centres - centra finansowe tworzone w Polsce i innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej przez duże koncerny międzynarodowe (np.: Shell, Avon, IBM, Philips, Hewlett-Packard czy Accenture). Centra finansowe tego typu mają ogromne zapotrzebowanie na księgowych ze znajomością języka portugalskiego, węgierskiego, holenderskiego czy języków skandynawskich. To niewątpliwie szansa dla młodych ludzi tuż po studiach ekonomicznych z biegłą znajomością tych języków.

Dla absolwentów kierunków ekonomicznych bardzo atrakcyjna jest także praca w firmach audytorskich tzw. Wielkiej Czwórki (Deloitte, Ernst & Young, KPMG, PricewaterhouseCoopers), a także w firmach takich, jak: Mazars & Guerard, Roedl Audit czy BDO. Pracownicy tych firm to ludzie bardzo dobrze wykształceni - nie tylko w zakresie polskich przepisów, ale przede wszystkim międzynarodowych zasad księgowości.

Niestety, tacy specjaliści nie pozostają długo w zewnętrznych firmach księgowych. Zazwyczaj starają się dążyć do pracy w księgowości wewnętrznej międzynarodowych firm i osiągnięcia pozycji głównego księgowego, nie mówiąc o dyrektorze finansowym czy kontrolerze finansowym (bo przecież i tak może przebiegać ścieżka kariery w księgowości). Wiąże się to z Często najbardziej ambitni księgowi już po kilku latach decydują się na przekwalifikowanie na finansistów, co jednak wymaga odmiennych kompetencji. Inni zmierzają w stronę audytu i zdają egzaminy na biegłego rewidenta czy ACCA.

Największe firmy międzynarodowe, które zajmują się usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych, stawiają głównie na znajomość języka angielskiego oraz na gotowość prowadzenia przez kandydata pełnej księgowości jednocześnie kilku spółek - klientów firmy. Taka osoba powinna posiadać przynajmniej dwuletnie doświadczenie na podobnym stanowisku. Dlatego można rozpocząć karierę księgowego w małej kancelarii, by po zdobyciu praktyki oraz potrzebnej wiedzy starać się o podobne stanowisko w dużej, międzynarodowej korporacji.

Generalnie praca w outsourcingu jest najlepszym sposobem zdobycia doświadczenia w księgowości. Wszystkie osoby związane z tą branżą potwierdzą jednogłośnie, że praca w biurach rachunkowych jest najlepszym sposobem na szybkie zdobycie wszechstronnej wiedzy i praktyki.

Bez języka angielskiego

ani rusz

Kolejny wymóg korporacyjnych pracodawców - znajomość języka angielskiego. To, niestety, wciąż nasza pięta achillesowa. Wielu pracodawców rozpoczyna procesy rekrutacyjne od przeprowadzenia testów językowych. Przejście do dalszych rozmów jest uzależnione od pomyślnego zaliczenia testu językowego. Dla większości kandydatów jest to wciąż pierwszy i jednocześnie ostatni etap rekrutacji.

Zadziwiający jest fakt, że tak wielu młodych księgowych, którzy nie przekraczają trzydziestego roku życia, nie posługuje się biegle, a nawet w stopniu komunikatywnym, żadnym z języków zachodnioeuropejskich. Tymczasem duże międzynarodowe firmy wymagają znajomości języka obcego nie tylko na poziomie konwersacyjnym, ale również języka specjalistycznego. W firmach outsourcingowych kadra zarządzająca to często osoby posługujące się tylko językiem angielskim. Z kolei księgowość wewnątrz firmy związana jest zazwyczaj z przygotowywaniem różnego rodzaju raportów, zestawień i podsumowań, które należy przedstawiać do centrali firmy znajdującej się poza granicami Polski.

Wiedza za niezłą pensję

Zawód księgowego wiąże się z ciągłym pogłębianiem wiedzy z zakresu przepisów i prawa podatkowego. Poza tym osoby pracujące w tym zawodzie powinny posiadać wiedzę z zakresu prawa, ekonomii, matematyki i finansów.

Od pracowników międzynarodowych firm wymaga się także znajomości zagranicznych standardów księgowych (w amerykańskiej firmie będzie to US GAAP, w brytyjskiej UK GAAP, we francuskiej French GAAP, itd.) lub standardów stosowanych w danej korporacji. Nie zwalnia to z pogłębiania polskich przepisów. Do pracy w biurze rachunkowym przydaje się dodatkowo licencja Ministerstwa Finansów do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Licencję taką zdobywa się po ukończeniu studiów podyplomowych z zakresu finansów.

Trudno jest jednoznacznie określić wysokość zarobków księgowych, ponieważ uzależnione są one od wielu czynników. Zatrudnieni na stanowiskach samodzielnych mogą zarabiać od 3000 zł aż do 7000--8000 zł brutto. Z kolei na stanowisku głównego księgowego można liczyć na wynagrodzenie od 9000 do 14000 zł brutto w mniejszych firmach, w większych płaca kształtuje się na poziomie 10000-16000 zł brutto. Oczywiście biegła znajomość języka obcego, doświadczenie w renomowanej firmie z kapitałem zagranicznym, a także gotowość do prowadzenia pełnej księgowości kilku spółek jednocześnie wpływają na wzrost wynagrodzenia.

Najniższe zarobki dla księgowych oferują biura rachunkowe oraz firmy zajmujące się outsourcingiem usług finansowych (bardzo często wymagając jednocześnie dużo większego nakładu pracy niż w pojedynczej spółce). Praca w biurze rachunkowym wiąże się często z obsługą więcej niż jednego klienta, z prowadzeniem księgowości na tzw. pełnej księdze oraz książce przychodów i rozchodów.

Kandydaci pracujący w biurze rachunkowym jednogłośnie zapewniają, że jest to najlepsza i najszybsza droga, żeby zdobyć doświadczenie w pełnej księgowości. Niestety, poza dużą liczbą godzin pracy, przeszkadza im również brak bezpośredniego kontaktu z firmą, dla której pracują. Wiele ważnych informacji do nich nie dociera, dlatego też coraz częściej spotykamy się z sytuacją, w której pracownik jest "wypożyczany" firmie, której księgowością się zajmuje. Pozostaje nadal pracownikiem biura, ale fizycznie pracuje u klienta.

Coraz częściej spotyka się również firmy, które chcą zatrudnić pracowników na z góry określony czas. Tacy księgowi są poszukiwani głównie do wyprowadzenia księgowości za poprzedni okres rozliczeniowy (np. gdy księgowość była źle prowadzona), przy wprowadzaniu nowego programu lub przy przejmowaniu rozliczeń z zewnątrz do wewnętrznego działu finansowego. Takie oferty nie cieszą się zbyt dużym zainteresowaniem kandydatów, chociaż często pracodawcy oferują dużo wyższe zarobki (w porównaniu z pensją księgowego z taką samą funkcją, ale przy zatrudnieniu na czas nieokreślony).

Zawód księgowego jest obecnie jednym z bezpieczniejszych na rynku pracy. Dlaczego? Każda firma potrzebuje takiej osoby, a jeśli nawet nie przewiduje w swojej strukturze osobnego działu księgowego, jest zmuszona korzystać z usług zewnętrznej firmy zajmującej się rachunkowością. Oczywiście, aby zostać dobrym księgowym, wymagane są wieloletnie doświadczenie zawodowe, stosowne uprawnienia i odpowiednie cechy osobowości: staranność, cierpliwość, i uczciwość.

Autorzy są konsultantami Hays - firmy doradztwa personalnego