Będą emerytury małżeńskie i z okresem gwarantowanym

Rząd zdecydował wczoraj o kształcie systemu wypłaty emerytur z otwartych funduszy emerytalnych oraz rodzajach świadczeń, jakie będą otrzymywać w przyszłości Polacy

Będą emerytury małżeńskie, indywidualne oraz indywidualne z 10-letnim okresem gwarantowanym - zdecydował na wczorajszym posiedzeniu zespół ds. nadzoru ubezpieczeń społecznych pod przewodnictwem wicepremiera Przemysława Gosiewskiego.

Ustawy do końca roku

Na posiedzeniu dyskutowany był cały pakiet emerytalny, w którego skład wchodzą trzy ustawy: o systemie wypłat emerytur kapitałowych, emeryturach pomostowych oraz świadczeniach rentowych. Prace nad dwoma ostatnimi projektami są najbardziej zaawansowane. - Chcemy, aby te dwie ustawy weszły w życie z początkiem przyszłego roku - powiedział Gosiewski.

Żona bogata podwójnie

Rząd zaakceptował wszystkie trzy proponowane wcześniej rodzaje świadczeń, jednak z niewielkimi zmianami. W przypadku emerytury indywidualnej z okresem gwarantowanym wydłużono ten okres z proponowanych wcześniej 5 lat do 10. - Decyzja o wydłużeniu okresu gwarancyjnego wiąże się z faktem, że mężczyźni po przejściu na emeryturę żyją krócej niż kobiety, przeciętnie od 8 do 9 lat - uzasadnia modyfikację świadczenia wicepremier.

W porównaniu z pierwotnym projektem najwięcej zmian zostało wprowadzonych do tzw. świadczeń małżeńskich. Mają one chronić jednego małżonka (głównie kobiety, które mniej zarabiają, krócej pracują) na wypadek śmierci drugiego. Mąż, który zarabia znacznie więcej od swojej żony, może wykupić takie świadczenie i mieć pewność, że po jego śmierci żona nie zostanie bez środków do życia. Jak szacują przedstawiciele rządu, emerytura małżeńska może być jednak do 20 procent niższa od indywidualnej. - Postanowiliśmy, że w razie śmierci jednego z małżonków ta druga osoba będzie otrzymywała nie 60 proc. ale 100 proc. wypłacanego wcześniej świadczenia - powiedział wicepremier Gosiewski.

Projekt ustawy daje małżonkom możliwość skorzystania równocześnie z dwóch rodzajów emerytury: indywidualnej np. przez żonę, która zarabia mniej, oraz małżeńskiej przez lepiej zarabiającego męża. - Postanowiliśmy, że trzeba zadbać nie tylko o te kobiety, które nie pracują i poświęcają się pracy w gospodarstwie domowym, ale też o te, które pracę zawodową łączą z pracą na rzecz rodziny - stwierdził wicepremier. - W tej drugiej sytuacji kobieta ma możliwość zwiększenia wymiaru swojej emerytury - dodał. Zdaniem przedstawicieli rządu, skorzystanie z świadczenia małżeńskiego nie będzie możliwe tylko w jednym wypadku. - Wtedy, kiedy emerytura małżeńska obniżyłaby świadczenie do wartości nieprzekraczającej emerytury minimalnej - mówi Paweł Wypych, prezes ZUS-u. Rozważana wcześniej przez resort pracy wypłata transferowa między małżonkami w ramach OFE została uznana za rozwiązanie mniej korzystne od tego, jakie zaproponował wczoraj rząd.

Będą prywatne ZUE

Wiadomo również, jak będzie wyglądał sam system wypłaty emerytur kapitałowych. Świadczenia będą wypłacane przez kilka prywatnych i jeden państwowy zakład emerytalny. Wszystkie będą miały formę spółki akcyjnej. Założycielem państwowego zakładu ubezpieczeń emerytalnych ma być minister skarbu państwa. - Przyjęliśmy już szczegółowe zasady dotyczące wymogów w zakresie kapitału zakładowego, nadzoru oraz wydawania zezwoleń na zakładanie prywatnych zakładów emerytalnych - twierdzi P. Wypych.

Zakłady emerytalne mają prowadzić politykę inwestycyjną, podobną do OFE. Rezerwy na wypłaty emerytur ma tworzyć tzw. fundusz gwarantowanych emerytur dożywotnich. Zakłady będą pobierać od ubezpieczonych jednolitą opłatę w wysokości maksymalnie 3,5 proc. wypłacanego świadczenia. Zakazana będzie sprzedaż akwizycyjna świadczeń.

20

- O tyle

procent

emerytury małżeńskie mogą być

niższe niż świadczenia indywidualne. Najniższe będą, gdyróżnica wieku między

małżonkami będzie duża

komentarze

Jeremi Mordasewicz

Ekspert

Polskiej

Konfederacji Pracodawców Prywatnych "Lewiatan"

Za dużo komplikacji

Rozwiązanie zaproponowane przez rząd niepotrzebnie komplikuje system. Możliwość transferu kapitału pomiędzy kontami małżonków niosłaby ze sobą o wiele mniejsze ryzyko. Obecna propozycja spowoduje znaczne obniżenie wysokości emerytury małżeńskiej w porównaniu z indywidualnej. Średnia oczekiwana długość życia kobiety w momencie przejścia na emeryturę wynosi ponad 20 lat, co będzie wzięte pod uwagę przy wyliczaniu świadczenia. Ponadto trudności w oszacowaniu ryzyka wymuszą utworzenie większych zakładek aktuarialnych i podniosą koszty systemu.

Paweł Wypych

Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

Lepiej, choć drożej

Projekt emerytury małżeńskiej przedstawiony przez rząd stwarza możliwość dobrego zabezpieczenia kobiety na wypadek śmierci mężczyzny w okresie po przejściu na emeryturę. Oczywiście będzie można też wybrać wyższe świadczenie indywidualne. Ponadto uważam, że obecna propozycja jest lepsza dla świadczeniobiorców niż wariant transferu kapitału od jednego małżonka do drugiego. Trzeba jednak przyznać, że ta druga opcja byłaby tańsza z punktu widzenia obsługi systemu.

Wojciech Nagel

Ekspert Business Center Club

System jest dla ludzi

Sprawa ma wielowątkowy charakter. Najistotniejszym zagadnieniem jest jednak fakt, iż pod pozorem uproszczenia systemu istnieje niebezpieczeństwo odebrania ludziom gromadzonych przez nich latami pieniędzy na emerytury kapitałowe. System emerytalny jest dla ludzi, a nie dla przyszłych zakładów emerytalnych, których formuła tworzenia jest wciąż niejasna. W kraju o niskim poziomie oszczędności gospodarstw domowych i niskiej przeciętnej płacy należy bronić interesów ubezpieczonych. Należy bezwzględnie poprzeć pozostawienie emerytury małżeńskiej.