W strefie euro stopy wzrosną

Znawcy przedmiotu są przekonani, że we wrześniu EBC podniesie stopy do 4,25 proc. Opinię tę podziela także MFW

Swój najnowszy raport Międzynarodowy Fundusz Walutowy w całości poświęcił polityce pieniężnej w strefie euro. Jego eksperci podkreślają w części dotyczącej spodziewanego poziomu stóp procentowych, że ich dalsze podnoszenie prawdopodobnie okaże się konieczne. Zgodnie z oczekiwaniami, rada Europejskiego Banku Centralnego konsekwentnie zacieśnia politykę pieniężną, czego dowodzi podniesienie podstawowej stopy do 4 proc., dokonane 6 czerwca. Teraz zarówno inwestorzy, jak i większość ekonomistów spodziewa się kolejnej podwyżki o 25 pkt bazowych na początku września i jeszcze jednej w grudniu, co w sumie wywinduje stopy w strefie euro do 4,5 proc. przed końcem bieżącego roku.

Zdecydują trzy czynniki

Raport MFW podkreśla, że biorąc pod uwagę spodziewane tempo wzrostu gospodarczego w strefie euro i rosnącą presję inflacyjną, EBC - pomijając zewnętrzne trendy inflacyjne - termin i skalę kolejnych zmian stóp powinien uzależnić od trzech czynników. Pierwszy to zakres poprawy sytuacji na rynku pracy uzależniony od stanowczości reform w poszczególnych państwach i tendencji demograficznych. Dalszy spadek bezrobocia będzie zwiększać presję płacową, co doprowadzi do wzrostu inflacji. W czerwcu w Niemczech, największej europejskiej gospodarce, bezrobocie było najniższe od czternastu lat, a jego stopa spadła do 9 proc.

Drugi czynnik, który powinna brać pod uwagę rada EBC, to rozpoczynający się wzrost wydajności pracy. Ewentualne decyzje o zacieśnieniu lub poluzowaniu polityki pieniężnej powinny zależeć od tego, czy okaże się to zjawiskiem strukturalnym, czy cyklicznym. I wreszcie trzeci czynnik, który powinna brać pod uwagę rada EBC, to kształtowanie się kursów walutowych.

Naciski polityków

Przy obecnym wysokim kursie euro w stosunku do dolara nasilają się naciski na EBC, by zaniechał dalszego podnoszenia stóp. Celuje w tym prezydent Francji Nicolas Sarkozy. A szef EBC Jean-Claude Trichet doświadcza deja vu, bo gdy był szefem francuskiego banku centralnego, obniżania stóp domagał się od niego ówczesny szef państwa Jacques Chirac. Wtedy Trichet obronił niezależność banku centralnego. Teraz przyjdzie mu to łatwiej, bo nie jest sam.

Trzeba jednak przyznać, że systematyczne podnoszenie stóp przez EBC od końca 2005 r. ma charakter wyłącznie prewencyjny. Tempo wzrostu w strefie euro wprawdzie przyspieszyło, ale inflacja utrzymuje się poniżej docelowego poziomu 2 proc. Raport MFW przewiduje na przyszły rok 2,5-proc. tempo rozwoju dla gospodarki strefy euro, wolniejsze niż w pierwszym półroczu br.

Inflację zwiększą żądania płacowe

W raporcie eksperci Międzynarodowego Funduszu Walutowego podkreślają, że żądania płacowe w strefie euro, dotychczas dość umiarkowane, w najbliższej przyszłości będą przekraczały wzrost wydajności. Utrzymujące się wysokie ceny ropy naftowej i poprawa sytuacji na rynku pracy stworzą podstawy do podwyżek płac, zwłaszcza w Niemczech, gdzie wynagrodzenia są wyjątkowo zaniżone. Wzrost kosztów będzie przekładać się na konieczność podnoszenia cen towarów i usług.