Jakość relacji inwestorskich odbija się w wycenach spółek

Celem relacji inwestorskich jest zapewnienie uczestnikom rynku kapitałowego stałego dostępu do rzetelnej informacji o przedsiębiorstwie. To powinno zagwarantować im lepsze warunki do podejmowania decyzji o inwestycjach w akcje, a przede wszystkim zbudować zaufanie inwestorów.

Zakres zapotrzebowania na informację zależy od rodzaju inwestora. Inwestorzy indywidualni podejmują decyzje, bazując na standardowo udostępnionych w ramach relacji inwestorskich danych finansowych oraz komunikatach giełdowych spółek. Natomiast inwestorzy instytucjonalni dokonują oceny atrakcyjności inwestycyjnej na podstawie rekomendacji przygotowywanych przez wyspecjalizowane zespoły analityków. Ci ostatni mają możliwość pozyskania dodatkowych informacji podczas spotkań z zarządami spółek. Na ich podstawie oceniają perspektywy rozwoju rynku i biznesu.

Wyceny inwestorów

instytucjonalnych

Powszechnie stosowane przez inwestorów instytucjonalnych metody wyceny spółek publicznych można podzielić na trzy rodzaje, tj. podejście dochodowe, podejście rynkowe i podejście majątkowe. Najczęściej stosowane są dwa pierwsze. Zastosowanie więcej niż jednego podejścia pozwala na uzyskanie potwierdzenia prawidłowości osiągniętych rezultatów.

W podejściu rynkowym stosowana jest metoda porównań do notowanych przedsiębiorstw, która polega na określaniu wartości przedsiębiorstwa poprzez odwołanie się do wskaźników dotyczących podobnych firm notowanych na rynkach kapitałowych. Zastosowanie tej metody wymaga wyselekcjonowania próby składającej się z firm porównywalnych z wycenianą. Dla wybranych spółek porównywalnych wyliczane są odpowiednie wskaźniki, tj.: cena/zysk, wartość zainwestowanego kapitału/EBITDA lub EBIT itd. W przypadku tej metody kluczowe znaczenie dla wyceny ma prawidłowy dobór próby oraz uwzględnienie czynników ryzyka związanych z działalnością podmiotu porównywalnego.

W podejściu dochodowym powszechne zastosowanie ma metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF), opierająca się na założeniu, że wartość przedsiębiorstwa jest wartością obecną prognozowanych, przyszłych dochodów (zwykle przepływów pieniężnych), które będą do dyspozycji właścicieli przedsiębiorstwa i dostawców kapitału dłużnego. W tym podejściu kluczowe znaczenie dla wyceny ma analiza następujących elementów prognozy finansowej: przychodów, kosztów operacyjnych, nakładów inwestycyjnych, kapitału obrotowego, wzrostu w okresie rezydualnym i stopy dyskontowej.

Wyceny inwestorów

indywidualnych

Inwestorzy indywidualni są grupą daleko bardziej zróżnicowaną, a przez to mniej przewidywalną i trudniejszą do informowania. Kreując strategię relacji inwestorskich, można posłużyć się segmentacją opartą na którejś z popularnych typologii inwestorów indywidualnych. Inwestorzy są często dzieleni w zależności od takich czynników jak:

moment i częstotliwość dokonywania transakcji (np. day traders handlujący w krótkim horyzoncie czasowym)

źródeł oczekiwanego wzrostu wartości (szukający niedoszacowanych aktywów, inwestujący w oczekiwaniu ekspansji czy też inwestorzy podążający po prostu za trendem)

źródeł informacji, na których się opierają (np. fundamentaliści czy inwestorzy techniczni)

Wiele grup inwestorów indywidualnych prowadzi analizy podobnymi metodami jak inwestorzy instytucjonalni (korzystając często z raportów analitycznych lub danych i raportów przygotowanych przez spółki). W tym kontekście relacje inwestorskie mają za zadanie dostarczyć odpowiednich informacji pozwalających na ocenę wartości spółki w kontekście szerszym niż przedstawiony w niektórych analizach. Jasna i kompleksowa komunikacja może spowodować, że spółka będzie mniej wrażliwa na negatywny wpływ niektórych wydarzeń rynkowych niż jej konkurenci z tego samego sektora.

Jednocześnie funkcjonuje istotnej wielkości grupa inwestorów, która podejmuje decyzje w oparciu o obserwacje zachowań innych uczestników rynku, posługując się bardziej lub mniej zaawansowaną analizą techniczną. Efekt zarządzania relacjami inwestorskimi na tę grupę może mieć głównie charakter pośredni, czyli poprzez wpływ na inwestorów instytucjonalnych oraz indywidualnych stosujących np. elementy analizy fundamentalnej. Tacy inwestorzy wykorzystują informacje o strategii i zasobach firmy udostępnionych często przez samą firmę w ramach strategii komunikacji z inwestorami. Ich decyzje wpływają i częściowo kształtują decyzje inwestorów stosujących analizę techniczną.

Planowanie celów

i priorytetów

dla relacji inwestorskich

Duży wpływ na opracowanie i realizację strategii relacji inwestorskich ma charakter działalności spółki, specyfika sektora oraz struktura akcjonariatu firmy. Przemyślane podejście do zarządzania relacjami inwestorskimi powinno opierać się na jasno postawionych celach działań komunikacyjnych, przygotowanych na różne okoliczności rynkowe oraz sytuacje wewnętrzne. Inne działania są adekwatne w okresie słabej koniunktury giełdowej, a inne w okresie wzrostu. Istnieją też liczne uwarunkowania sektorowe.

Jako główny cel relacji inwestorskich można np. postawić optymalizację oczekiwań inwestorów: tak aby zebrać odpowiednią ilość kapitału na potrzebne inwestycje, unikając jednocześnie kreowania zbyt wysokich oczekiwań, które mogłyby zagrozić wycenie spółki w przyszłości. Relacje inwestorskie powinny chronić firmę przed przeceną akcji, pozbawioną racjonalnych przyczyn (np. wynikająca z obaw o czynniki ryzyka, które wbrew przekonaniu części inwestorów nie mają wcale istotnego wpływu na wyniki spółki).

W przypadku firm działających w sektorach o charakterze specjalistycznym lub technicznym, dodatkową rolą relacji inwestorskich staje się edukowanie inwestorów w zakresie działalności oraz usług lub produktów firmy, tak aby mieli do nich większe zaufanie i lepiej rozumieli czynniki wpływające na perspektywy rozwoju firmy.

Przede wszystkim jednak należy mieć na uwadze strukturę akcjonariatu. W zależności od niej, strategia spółki może być skupiona na zarządzaniu relacjami z kilkoma największymi inwestorami (w przypadku posiadania przez nich znacznych pakietów akcji) lub też (w przypadku szczególnie wysokiego free-float i dużej fragmentacji akcjonariuszy) na komunikacji masowej i zaangażowaniu działań marketingowych i PR-owych.

Z powyższych rozważań wynika, że komunikacja z inwestorami powinna być szyta na miarę. Musi oczywiście spełniać wymagania prawne i czynić zadość zasadom corporate governance, ale powinna też uwzględniać specyficzne oczekiwania inwestorów danej spółki. Nade wszystko przyjęta strategia powinna być realizowana w sposób pomagający zbudować zaufanie wśród inwestorów - ten właśnie element powoduje dużą subiektywność w ocenie relacji i daje najlepszym spółkom możliwość wyróżnienia się spośród innych firm na parkiecie.

Główne zalety i wady podejścia rynkowego oraz

podejścia dochodowego prezentuje tabela poniżej.

Podejście rynkowe

Zalety:

- Elastyczne i uniwersalne w zastosowaniu

- Relatywnie prosta metodologia

- Nie wymaga dużych nakładów czasu

- Opiera się na historycznych danych finansowych

Wady:

- Nie uwzględnia możliwości rozwoju spółki ani jej potencjału do kreowania wartości w przyszłości

- Ograniczona dostępność danych dotyczących spółek porównywalnych

- Wyniki wyceny wrażliwe na kryteria zastosowane w doborze spółek

porównywalnych

Podejście dochodowe

Zalety:

- Uwzględnia możliwości rozwoju spółki i jej potencjał do kreowania wartości w przyszłości

- Duża dostępność danych

- Umożliwia analizę wrażliwości wyników wyceny, uwzględniając różne zmienne

Wady:

- Opiera się na danych prognozowanych

- Wymaga znacznych nakładów czasu

- Relatywnie skomplikowane metodologicznie

- Wymaga przyjęcia wielu założeń

Deloitte