Ambitne plany sprzedaży

Aktualizując w sierpniu tego roku czteroletni program prywatyzacji, resort skarbu postawił sobie chyba najambitniejsze zadanie w historii: do końca 2010 r. chce uzyskać ze sprzedaży akcji lub udziałów spółek Skarbu Państwa 36,7 mld zł. W tym roku przychody z prywatyzacji wyniosą do 7 mld zł, więc w ciągu kolejnych 12 miesięcy powinny sięgnąć niemal 30 mld zł – najwi´cej od pocz?tku transformacji

Po dwudziestu latach od przejścia od gospodarki centralnie sterowanej do gospodarki rynkowej sektor publiczny w Polsce obejmuje wciąż ponad 20 proc. gospodarki – w rękach Skarbu Państwa jest dziś prawie 1,1 tys. firm. Prywatyzacja objęła poszczególne sektory bardzo nierównomiernie – w niektórych branżach, takich jak przetwórstwo przemysłowe, budownictwo i handel, udział firm prywatnych przekracza 95 proc., a więc nie różni się od rozwiniętych krajów Europy Zachodniej. Najmniej sprywatyzowane sektory to energetyka, transport, przemysł wydobywczy oraz przemysł chemiczny, gdzie przedsiębiorstwa publiczne stanowią odpowiednio 85, 65, 52 i 30 proc. (według przychodów).

[srodtytul]Stopniowa sprzedaż[/srodtytul]

Program prywatyzacji zakłada, że Skarb Państwa będzie sprzedawał stopniowo niewielkie pakiety największych firm, zachowując jednocześnie nad nimi kontrolę. Gros prywatyzacyjnych przychodów pochodzić będzie jednak ze sprzedaży średnich i mniejszych spółek, których chce się pozbywać w całości, wychodząc stopniowo z kolejnych sektorów gospodarki. Do końca 2010 r. państwowy akcjonariusz pozbędzie się kontrolnych pakietów akcji tylko w trzech dużych firmach: Enei, Bogdance i Giełdzie Papierów Wartościowych. Pozostałe projekty dotyczą znaczących firm, w których inwestorzy obejmą niewielkie – lecz sporo warte – pakiety.W przyszłym roku państwo zbędzie tylko drobne pakiety akcji dwóch grup energetycznych: Tauronu i PGE, zyskując tym samym spory przypływ środków do budżetu, a jednocześnie nie zmieniając właścicielskiego status quo. W obu przypadkach będzie to sprzedaż poprzez giełdę – po wcześniejszym podniesieniu kapitału. O ile w przypadku PGE już teraz jest mowa o pakiecie do 10 proc., to skarb unika równie jednoznacznych deklaracji w odniesieniu do Tauronu.

Program mówi o zejściu „do poziomu pozwalającego zachować władztwo korporacyjne w pierwszej ofercie publicznej na GPW”, co w praktyce może oznaczać znaczne zmniejszenie zaangażowania, analogicznie do PKN Orlen, gdzie posiadanie tylko 28 proc. akcji nie wyklucza utrzymywania kontroli nad spółką. Na giełdę nie trafi trzecia grupa, gdańska Energa (100 proc. akcji ma Skarb Państwa). Większościowy (85 proc.) pakiet jej akcji ma trafić do inwestora strategicznego w trybie negocjacji. Program dla elektroenergetyki zakłada również sprzedaż 67,05 proc. z 76,48 proc. posiadanych przez Skarb Państwa akcji Enei, która zadebiutowała na warszawskiej giełdzie w 2008 r.

[srodtytul]Strategiczne sektory[/srodtytul]

Wśród najważniejszych projektów z sektora energetyki na lata 2009 – 2010 jest też prywatyzacja Zespołu Elektrowni Pątnów Adamów Konin, drugiego co do wielkości polskiego producenta energii elektrycznej otrzymywanej z węgla brunatnego. W 2010 r. planowana jest sprzedaż w trybie negocjacji całego posiadanego przez Skarb Państwa pakietu 50 proc. udziałów, niewykluczone, że razem z akcjami kopalni węgla brunatnego Adamów i Konin.Nowymi punktami na liście kluczowych projektów prywatyzacyjnych na lata 2009 – 2010 są KGHM i Lotos. W firmie paliwowej państwowy akcjonariusz pozbędzie się ok. 13 proc.akcji, schodząc do poziomu sprzed dokapitalizowania papierami Petrobalticu i rafinerii południowych. To też pozwoli mu zachować kontrolę nad firmą.

Rada Ministrów zaaprobowała też podobne rozwiązanie dla KGHM: w 2010 r. na sprzedaż do 10 proc. papierów spółki, wartych ok. 1,6 mld zł. Najprawdopodobniej zostaną zaoferowane tylko inwestorom detalicznym i finansowym. Jednocześnie Skarb Państwa wprowadził zmiany w statucie spółki, zyskując dzięki temu możliwość samodzielnego zwoływania walnych zgromadzeń. Zostało też obniżone kworum, niezbędne do podejmowania uchwał – z obecnej jednej trzeciej do jednej czwartej głosów.

Dzięki temu państwowy akcjonariusz mimo zmniejszenia swojego zaangażowania w spółce zachowa możliwość podejmowania strategicznych decyzji. Wal­ne zgro­ma­dze­nie b´­dzie mo­g?o po­dej­mo­waç de­cy­zje na­wet wów­czas, gdy­by zja­wi­li si´ na nim wy­?àcz­nie przed­sta­wi­cie­le skar­bu. Zmie­nio­no te˝ prze­pis chro­nià­cy pod­sta­wo­wà dzia­?al­noÊç spó?­ki, pod­no­szàc próg g?o­sów na WZA wy­ma­ga­nych do zmia­ny przed­mio­tu dzia­?al­no­Êci KGHM bez obo­wiàz­ku wy­ku­pu ak­cji. DziÊ sà to dwie trze­cie, a po zmia­nach b´­dzie trzy czwar­te.

Po­zo­sta­?e fir­my ju˝ wcze­Êniej by­?y uwzgl´d­nio­ne w czte­ro­let­nim pla­nie, ty­le ˝e wcze­Êniej Skarb Pa?­stwa za­mie­rza? roz­?o­˝yç sprze­da˝ swo­ich ak­cji na czte­ry la­ta, a nie pó?­to­ra ro­ku. Zmie­ni­?y si´ wi´c g?ów­nie ter­mi­ny, a w mniej­szym stop­niu tak­˝e try­by nie­któ­rych za­po­wia­da­nych pry­wa­ty­za­cji.

[srodtytul]Giełda pod młotek[/srodtytul]

Jed­nym z naj­wa˝­niej­szych pro­jek­tów pry­wa­ty­za­cyj­nych b´­dzie sprze­da˝ w 2010 r. Gie?­dy Pa­pie­rów War­to­Êcio­wych w War­sza­wie, w któ­rej Skarb Pa?­stwa po­sia­da 98,82 proc.

ak­cji. Pier­wot­nie t´ trans­ak­cj´ pla­no­wa­no na 2009 r., w try­bie ne­go­cja­cji z po­ten­cjal­ny­mi in­we­sto­ra­mi bran­˝o­wy­mi (naj­wi´k­sze gie?­dy ame­ry­ka?­skie i eu­ro­pej­skie), jed­nak Skarb Pa?­stwa nie zna­laz? wspól­ne­go j´­zy­ka z je­dy­nym in­we­sto­rem, któ­ry z?o­˝y? ofer­t´: frank­furc­kà Deut­sche Bo­er­se. Te­raz re­sort roz­wa­˝a al­ter­na­tyw­nà kon­cep­cj´ pry­wa­ty­za­cji. Naj­praw­do­po­dob­niej b´­dzie zbli­˝o­na do pier­wot­nej, z 2008 r., kie­dy ak­cje GPW za­mie­rza­no wpro­wa­dziç do ob­ro­tu pu­blicz­ne­go.

Na liście spółek przeznaczonych do prywatyzacji na przełomie 2009 i 2010 r. znalazł się też Ruch (Skarb Państwa chce sprzedać cały posiadany pakiet 55,07 proc. inwestorowi w trybie odpowiedzi na wezwanie poprzedzone negocjacjami). Bardzo zaawansowana jest już prywatyzacja tzw. pierwszej grupy chemicznej (Ciech, Zakłady Azotowe w Tarnowie i Kędzierzynie). Zgodnie z programem rząd chce całkowicie pozbyć się udziałów w sektorze chemicznym, dlatego do sprzedaży przeznaczono odpowiednio 36,68, 85 i 52,15 proc. akcji spółek z I grupy chemicznej.

Jej prywatyzację prowadzi w trybie negocjacji Nafta Polska na podstawie porozumienia ze Skarbem Państwa. W 2010 r. resort planuje też pozbyć się – w trybie negocjacji – akcji dwóch kolejnych spółek chemicznych, Zakładów Azotowych Puławy (50,12 proc. z 50,70 proc. kapitału zakładowego należącego do Skarbu Państwa) i Zakładów Chemicznych Police (59,23 proc. z 59,41 proc.). Po sprzedaży wszystkich spółek Nafta Polska ma zostać zlikwidowana.

[srodtytul]Inne kluczowe projekty[/srodtytul]

Plan za­k?a­da, ˝e w przy­sz?ym ro­ku Skarb Pa?­stwa sprze­da te˝ pa­pie­ry ko­pal­ni Bog­dan­ka, któ­ra z suk­ce­sem za­de­biu­to­wa­?a na par­kie­cie w 2009 r. Po ofer­cie pu­blicz­nej SP za­cho­wa? wi´k­szo­Êcio­wy pa­kiet. Pla­nu­je te˝ za­ofe­ro­waç na ryn­ku re­gu­lo­wa­nym lub w try­bie ne­go­cja­cji 51 proc. ak­cji spó?­ki.

Po­zo­sta­?e pro­jek­ty to mniej­sze spó?­ki: Sklej­ka Pisz, Elek­tro­cie­p?ow­nia Za­brze czy Elek­tro­bu­do­wa. Do ko?­ca 2010 r. resort chce ca?­ko­wi­cie po­zbyç si´ udzia­?ów w bran­˝y far­ma­ceu­tycz­nej – sprze­da­jàc in­we­sto­rom w try­bie ne­go­cja­cji trzy Po­lfy wcho­dzà­ce w sk?ad Pol­skie­go Hol­din­gu Far­ma­ceu­tycz­ne­go (hol­ding, któ­ry pro­wa­dzi dziÊ pry­wa­ty­za­cj´ tych spó?­ek, po jej za­ko?­cze­niu zo­sta­nie zli­kwi­do­wa­ny), ostat­nià pa?­stwo­wà hur­tow­ni´ le­ków – war­szaw­skà Cen­tra­l´ Far­ma­ceu­tycz­nà Ce­farm – oraz wy­twór­ni´ su­ro­wic i szcze­pio­nek Bio­med. Spo­Êród bran˝ kon­tro­lo­wa­nych do­tàd w wi´k­szo­Êci przez pa?­stwo, do 2011 r. szan­se na po­zy­ska­nie in­we­sto­rów ma a˝ 27 firm z sek­to­ra obron­ne­go. W 2010 r.

Skarb Pa?­stwa chce sprze­daç w try­bie ne­go­cja­cji ca­?y 56,82-proc. udzia? w Hu­cie Sta­lo­wa Wo­la i ca­?y pa­kiet 53,94 proc. ak­cji Wy­twór­ni Sprz´­tu Ko­mu­ni­ka­cyj­ne­go PZL­-Ka­lisz.Naj­wi´k­szà resz­tów­kà, któ­rej Skarb Pa?­stwa po­zb´­dzie si´ do ko?­ca 2010 r. po­przez gie?­d´, b´­dzie 4,15 proc. ak­cji Te­le­ko­mu­ni­ka­cji Pol­skiej. Do 2011 r. sprze­da te˝ udzia­?y w trzech in­nych spó?­kach te­le­ko­mu­ni­ka­cyj­nych. Na gie?­d´ ma tra­fiç rów­nie˝ ca­?y 31,64-proc. udzia­?u Skar­bu Pa?­stwa w Men­ni­cy Pol­skiej.

Do­ce­lo­wo, jak za­po­wie­dzia? pre­mier Do­nald Tusk, rzàd chce utrzy­maç w spó?­kach stra­te­gicz­nych dla go­spo­dar­ki tyl­ko ta­ki udzia?, ja­ki jest nie­zb´d­ny, by re­ali­zo­waç za­?o­˝o­ne wcze­Êniej ce­le.