W mięsie nie najgorzej
Osiem głównych grup towarów i usług: "żywność, napoje, tytoń", "odzież i obuwie", "mieszkanie, ogrzewanie, energia", "wyposażenie mieszkań i usługi", "ochrona zdrowia", "transport i łączność", "wypoczynek, kultura, szkolnictwo" oraz "pozostałe towary i usługi" służy do określenia poziomu spożycia indywidualnego gospodarstw domowych.Poziom spożycia towarów, które zaspokajają podstawowe potrzeby ludności, objęte grupą "żywność, napoje i wyroby tytoniowe", jest umiarkowanie zróżnicowany w całej grupie badanych krajów. Jednak w niektórych, w tym i w Polsce, poziom ten w porównaniu z poziomem PKB na głowę mieszkańca był wysoki - w 1993 roku 44% wobec 30% przy średnim poziomie PKB w Unii Europejskiej. W 1996 r. było to odpowiednio 52% wobec 35%. Spożycie żywności, jako przeważającego elementu grupy "żywność, napoje, tytoń", jest relatywnie większe.W przypadku innych grup spożycia, zróżnicowanie między krajami wzrasta w miarę wzrostu PKB przeliczonego na mieszkańca. Przykładem niech posłuży grupa "wyposażenie mieszkań i związane z tym usługi". W 1993 r. poziom spożycia indywidualnego w Polsce wyniósł 12% w stosunku do średniego poziomu UE równego 100. Przykładowo w Niemczech było 120%, w Finlandii, Irlandii, Hiszpanii od 54% do 65%. Natomiast w 1996 roku proporcje te nie uległy zasadniczym zmianom, a wskaźniki wynosiły odpowiednio dla Polski 16, dla Niemiec 116, dla Hiszpanii 62 (tu nieznacznie obniżyły się w porównaniu z 1993 r.), dla Finlandii i Irlandii 68 i 65.Grupą o dużym zróżnicowaniu poziomu jest również "transport i łączność". W 1993 roku wskaźnik wynosił odpowiednio w Niemczech i Austrii 116, w Portugalii i Grecji odpowiednio 63 i 79, a w Polsce osiągnęliśmy poziom równy zaledwie 19% średniego poziomu krajów UE. W 1996 roku nasz kraj osiągnął 23%.W 1993 roku Polska mogła odnotować stosunkowo najlepsze wyniki w grupach spożycia: "mieszkanie, ogrzewanie i energia" (wskaźnik 68%), "żywność, napoje, tytoń" (44%) i "wypoczynek, kultura i rozrywka" (22%). Sytuacja nie uległa zmianie w następnych latach. W porównaniu z niektórymi krajami różnice w poziomie między 1993 r. i 1996 r. są niewielkie i wskazują na zbliżenie poziomu Polski do tych krajów w zakresie poszczególnych grup spożycia indywidualnego. Przykładowo, w 1993 roku różnica między poziomem spożycia żywności, napojów i wyrobów tytoniowych w Finlandii (najniższy poziom wśród krajów UE) a Polską wynosiła 31 pkt., w 1996 roku między Irlandią (najniższy poziom wśród krajów Unii) a Polską wynosiła 24 pkt.W grupie "transport i łączność" poziom spożycia indywidualnego w Polsce był o 44 pkt. niższy od Portugalii, a w 1996 roku o 25 pkt. od Grecji. Zakupy środków transportu indywidualnego osiągnęły w 1993 roku w Polsce poziom aż o 35 punktów niższy niż w Irlandii i Grecji (kraje o najniższym wówczas poziomie tych zakupów - 40% średniego poziomu krajów UE). W 1996 r wskaźnik dla Polski wynosił 9, a dla krajów Unii o najniższym poziomie spożycia indywidualnego środków transportu, jeśli nie liczyć Grecji, Irlandii i Portugalii - 52.Z danych za 1996 rok wynika, że Polska plasuje się poniżej wartości, jeśli chodzi o wysokość indeksów poziomów obliczonych dla każdej kategorii i grup podziału PKB. Tylko w pięciu grupach Polska zajmuje 13 miejsce, jeśli uwzględnić kraje UE. Są to grupy: "mięso", "pozostałe artykuły żywnościowe", "mieszkanie, ogrzewanie, energia", "budownictwo niemieszkaniowe" i "saldo eksportu i importu". W jednym przypadku "zakupów usług transportu" znajdujemy się na 11 miejscu. W sumie tylko w 16 przypadkach na 52 Polska nie zajmuje ostatniego miejsca na skali porównawczej poziomów konsumpcji krajów UE.
J.J.
