Przeciwnicy rządowej wersji reprywatyzacji
Przeciwko projektowi ustawy reprywatyzacyjnej przyjętemu w ubiegłym miesiącu przez rząd i przeciwko poselskiemu wnioskowi o referendum w sprawie reprywatyzacji wypowiedzieli się przedstawiciele 4 organizacji byłych właścicieli: Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego, Związku Wysiedlonych Wierzycieli Skarbu Państwa, Stowarzyszenia Byłych Właścicieli Aptek i Wytwórni Farmaceutycznych oraz Wielkopolskiego Stowarzyszenia Wierzycieli Państwa. Uważają oni, że zwrot 50% wartości majątków jest "powtórną nacjonalizacją". O ograniczeniu terminu składania wniosków do 3 miesięcy i wyznaczeniu 6 miesięcy na podjęcie decyzji przez administrację w ok. 170 tys. spraw mówią, że to nierealne. Natomiast rozwiązania dotyczące lasów byli właściciele uznają za niezgodne z prawem i niespójne. Zamiast proponowanej przez rząd tzw. renty leśnej, postulują powołanie spółek leśnych właścicieli, których udziały byłyby proporcjonalne do posiadanych areałów. Ostrzegają przed już rozpoczętym procesem odkupowania bonów reprywatyzacyjnych przez wyspecjalizowane firmy.W ocenie 4 organizacji, ok. 80% byłych właścicieli ma już uprawnienia odszkodowawcze w trybie obecnie obowiązujących przepisów. Przykładem niedawna decyzja o zwrocie Hotelu Europejskiego. Wypłata odszkodowań na podstawie decyzji w procesach cywilnych pociągnie za sobą znacznie większe koszty dla Skarbu Państwa niż w ramach ustawy. Zgadza się z tym Krzysztof Łaszkiewicz, wiceminister skarbu. Wartość roszczeń resort skarbu szacuje na ok. 95 mld zł. Ministerstwo przewiduje zarezerwowanie 2 mld zł w 2000 r. na realizację roszczeń reprywatyzacyjnych. Środowiska występujące o zwrot utraconych majątków to: zabużanie (300-400 tys. osób), rzemieślnicy, przedsiębiorcy i fabrykanci (150-200 tys. zakładów), właściciele nieruchomości warszawskich (36 tys. obiektów), właściciele 1000 młynów, 800 aptek, ziemianie (16,5 tys. rodzin posiadających 1,7 mln ha ziemi i 1,780 ha lasów) oraz 45 tys. rodzin rolników - w tym "kułaków" - którym odebrano 680 tys. ha gruntów.
B.Ż.
