Warranty ? podsumowanie roku 2000

Warranty są drugim instrumentem pochodnym, obok kontraktów terminowych, notowanym na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Jednak mimo zdecydowanie szerszego wachlarza instrumentów bazowych, obroty na warrantach pozostają daleko w tyle w porównaniu z obrotami na rynku kontraktów terminowych (tabela 1). A szkoda, bo na tym rynku inwestorzy także mogą realizować ponadprzeciętne stopy zwrotu i to często w krótkim czasie, bez konieczności ? w razie niepowodzeń ? uzupełniania depozytu zabezpieczającego. Obecnie na rynku warrantów aktywnych jest dwóch emitentów: BRE Bank SA oraz, od listopada, Beskidzki Dom Maklerski SA.

BRE Bank SA oferuje warranty europejskie o sześciomiesięcznym terminie zapadalności typu call wystawione na akcje 13 spółek: Agora, Dębica, Elektrim, Elektrim Kable, Świecie, KGHM, Orbis, Pekao, Prokom, Softbank, Stomil Olsztyn, Stalexport, TP SA oraz warranty call na indeks NIF, a także warranty typu call i put na indeks WIG20.BDM SA emituje europejskie warranty call i put o trzymiesięcznym terminie zapadalności na akcje 20 spółek: Agora, Budimex, Handlowy, BIG, BRE, BSK, Elektrim, Elektrim Kable, Exbud, Świecie, KGHM, Kredyt Bank, Optimus, Orbis, PBK, Pekao, Prokom, PKN, Softbank, TP SA.Zdecydowanie najlepszym okresem pod względem płynności był pierwszy i ostatni kwartał, przy czym spadek zainteresowania, a w konsekwencji spadek obrotów na rynku w drugim i trzecim kwartale wynikał przede wszystkim z sytuacji na rynku akcji, czyli na rynku spot. W I kwartale 2000 r. wartość obrotów warrantami liczona wg premii wynosiła 37 mln zł, co stanowiło dwuipółkrotny wzrost w porównaniu z obrotami w całym 1999 r1. Niestety, był to zdecydowanie najlepszy okres, gdyż okazuje się, że wygenerowany wówczas obrót stanowi połowę wartości obrotów uzyskanych w całym 2000 r. Należy jednak pamiętać, że pierwszy kwartał to okres końca hossy (29 marca to ostatni dzień, w którym indeks WIG20 znajdował się powyżej poziomu 2400 pkt.), która sprzyjała inwestycjom w warranty call zarówno na indeks WIG20, jak i na spółki, w tym przede wszystkim: Agorę, Prokom, Elektrim czy TP SA. W tym okresie obroty na warrantach wystawionych na indeks WIG20 stanowiły 1/4 obrotów wszystkimi seriami warrantów. Późniejszy znaczny spadek zainteresowania tym rynkiem to okres dekoniunktury na rynku spot, co ograniczyło obroty na rynku warrantów w zasadzie do obrotu na jedynych wówczas warrantach typu put ? warrantach na WIG20 (głównie na serii W20U235BRE). W sumie blisko połowa transakcji w okresie od kwietnia do września została zawarta na warrantach wystawionych na indeks WIG20. Na warrantach call wystawianych na akcje, będących wówczas w zdecydowanej przewadze warrantami out of money, dochodziło wówczas do pojedynczych transakcji i była to zazwyczaj spekulacja obliczona na kilkudniową korektę głębokich spadków akcji, mająca przynieść kilku-bądź, w najlepszym wypadku, kilkunastoprocentowy zysk.Z powrotem zainteresowania warrantami mieliśmy do czynienia dopiero w listopadzie (wykres 1). Z jednej strony przyczyniła się do tego poprawa na rynku akcji, z drugiej zaś debiut warrantów emitowanych przez BDM SA, wraz z którymi zwiększyły się możliwości inwestowania w warranty put (tabela 3 i tabela 4).Wolumen obrotu na warrantach typu put wyemitowanych przez BDM SA był niższy niż w przypadku warrantów call, jednak ze względu na sytuację rynkową (indeks WIG20 od listopada praktycznie cały czas rósł) należy uznać, że warranty te zostały przyjęte entuzjastycznie przez rynek i wypełniły dotychczasową lukę. Warto podkreślić, że warranty te można traktować także jako instrument zabezpieczający pozycje w akcjach, chociaż możliwości te są ograniczone wielkością emisji poszczególnych warrantów.Struktura wolumenu obrotów warrantami BDM została przedstawiona na wykresach 2 i 3. Na warrantach call obroty rozkładały się mniej więcej równomiernie na każdej z serii ? większy obrót wystąpił jedynie na warrantach wystawionych na Kredyt Banku i Orbisu, a w dalszej kolejności na TP SA. Na warrantach put w obrotach przodowały warranty in the money na akcje Optimusa oraz na akcje KGHM. Duże było także zainteresowanie warrantami out of money wystawionymi na akcje TP SA.Mimo znacznej poprawy w minionym roku płynności mierzonej wartością obrotów, płynność tego rynku pozostawia wiele do życzenia. Łączny obrót w skali roku na wszystkich seriach warrantów wyniósł ok. 70 000 tys. zł. Nie najlepiej przedstawia się także statystyka zleceń ? w ciągu całego roku zawarto na warrantach ok. 18 500 transakcji, a to oznacza, że w jednym dniu sesyjnym zawiera się średnio ok. 73 transakcji. Jest to wynik z pewnością słaby, tym bardziej że do listopada w obrocie pozostawało 26 serii warrantów (od listopada ich liczba wzrosła do 74 serii). Mimo iż powyższych danych nie można uznać za sukces, to sytuacja bardzo powoli zdaje się poprawiać i wśród najbardziej płynnych warrantów zdarza się, że czasami dochodzi nawet do day?tradingu (pod warunkiem że instrument bazowy podąża przez całą sesję w określonym kierunku). Ponadto należy zauważyć, że ? mimo niskiej płynności rynku warrantów ? rynek ten pozostaje jednak efektywny, tzn. wzrost kursu instrumentu bazowego przekłada się na wzrost wartości warrantów call wystawionych na ten instrument bazowy, spadek kursu spot zaś powoduje spadek wartości tego warrantu i na odwrót w przypadku warrantów put.Niska płynność warrantów z pewnością podnosi poziom ryzyka inwestycji w ten instrument. Z drugiej jednak strony, wysokie stopy zwrotu z udanych inwestycji, osiągane w stosunkowo krótkim czasie, rekompensują to ryzyko. Na przykład inwestycja w PBKL090BDM w pierwszym dniu emisji (2 listopada) do dnia wygaśnięcia (15 grudnia) przyniosła posiadaczom tych warrantów zysk rzędu 1950%. Była to chyba najwyższa stopa zwrotu w ciągu ostatniego kwartału, jednak zyski rzędu 200% trafiały się zdecydowanie częściej. Na uwagę zasługują też inne przykłady: warranty call wystawione na akcje Elektrimu ELEL040BDM przyniosły maksymalnie 580% zysku, w przypadku warrantów BREL0120BDM można było osiągnąć 400% zysku, PKNL018BDM przyniósł 300%, BSKL0200BDM zaś ? 240%. Na stopę zwrotu rzędu 100% można podać jeszcze więcej przykładów.

Katarzyna PłaczekBDM SA1 Krzysztof Mejszutowicz ?Warranty na GPW?, ?Rynek Terminowy? 8/2/00, s. 842 Obroty na warrantach emitowanych przez BRE Bank SA do 20.12.2000 r.