Fundusze long-short wkrótce w Polsce

Jeszcze w tym kwartale Caspian Capital TFI zaoferuje fundusze long-short. Ich popularność na Zachodzie bije rekordy. Dają zarobić więcej niż typowe fundusze akcji

To będzie nowy produkt na naszym rynku finansowym. W Europie Zachodniej, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii, jest bardzo popularny. Na polski rynek fundusze typu long-short chce wprowadzić czekające na licencję Caspian Capital TFI.

Strategia "130 na 30"

O co chodzi w funduszach long-short? Inwestują w akcje, ale korzystając z nieco bardziej wyrafinowanej strategii niż inne podmioty. Na rozwiniętych europejskich rynkach najczęściej stosowana jest tzw. strategia "130 na 30". Akcje kupowane są za kwotę stanowiącą równowartość 130 proc. aktywów funduszu (transakcja long). Równocześnie fundusz pożycza akcje o wartości odpowiadającej 30 proc. aktywów i sprzedaje je, pozyskując gotówkę (transakcja short, krótka sprzedaż). W efekcie fundusz ma dług w akcjach, ale i większe pieniądze na zakupy. Wspomniane proporcje wynikają z ograniczeń, jakie narzuca ustawa o UCITS (czyli funduszach inwestycyjnych na rynku Unii Europejskiej; polskie podmioty tej ustawie również podlegają). Zgodnie z nią fundusze otwarte mogą stosować tzw. krótką sprzedaż o wartości do 30 proc. ich aktywów.

Dlaczego z kolei zgodnie ze strategią limit dotyczący zakupu akcji wynosi 130 proc.? Chodzi o to, żeby ostatecznie 100 proc. portfela było zaangażowane na giełdzie. A zatem w kontekście ryzyka inwestycyjnego strategia long-short niczym nie różni się od stosowanej przez typowe fundusze akcji.

Brakuje zarządzających

- Przewaga funduszu long-short polega jednak na tym, że w pełni może wykorzystać wiedzę i opinię zarządzającego o spółkach. Kupowane są bowiem firmy postrzegane jako lepsze, a sprzedawane "na krótko" postrzegane jako gorsze - komentuje Tomasz Korab, zarządzający i wiceprezes Opera TFI. Dzięki temu zyskuje się w trojaki sposób. Przy założeniu, że indeksy zwyżkują, zarabiamy na inwestycjach w akcje. Po drugie, zyski powiększają akcje "lepszych" spółek, które rosną szybciej niż rynek. Po trzecie, możemy dodatkowo zarobić na "gorszych" akcjach, które tracą, bo sprzedaliśmy je "na krótko". W typowym funduszu akcji ostatni element nie wchodzi w grę. - Jak pokazują statystyki, wyniki funduszy long-short względem typowych podmiotów akcyjnych są średnio o około 2 pkt proc. lepsze w skali kilku miesięcy - mówi Tomasz Korab.

Ze strategią long-short wiąże się jednak pewne dodatkowe ryzyko. Chodzi o kompetencje zarządzających. - W tych strategiach potrzebne są szczególne kwalifikacje zarządzających, które związane są przede wszystkim z doświadczeniem. Osób pracujących w tzw. funduszach hedgingowych, z których ta strategia została zapożyczona, na świecie nie jest wcale tak wiele - mówi Rafał Lis, prezes Caspian Capital TFI.

- W Londynie strategia jest na tyle popularna, że już zaczyna brakować wyspecjalizowanych w tym obszarze zarządzających - dodaje Tomasz Korab. Rafał Lis zarządzających do Caspian Capital ściągnął właśnie z Londynu.

Strategia "200 na 100"

Caspian Capital TFI zaproponuje jednak nie fundusze otwarte, a zamknięte. Dzięki temu jego fundusz long-short będzie mógł w jeszcze większym stopniu korzystać z zalet swojej strategii. Nie będzie to bowiem "130 na 30", ale "200 na 100".

TFI Rafała Lisa, który jest związany z rynkiem kapitałowym od kilkunastu lat, zaoferuje ponadto m.in. fundusz long-short market neutral.

Ideą tego pomysłu jest z kolei zbilansowanie udziału akcji w portfelu na poziomie... zera. Oznacza to, że np. za 100 proc. portfela akcje będą kupowane i jednocześnie za 100 proc. sprzedawane "na krótko". - Można powiedzieć, że zarabiać będziemy więc jedynie na trafnej ocenie spółek. Wzrost czy spadek rynku jako całości nie będzie miał znaczenia - tłumaczy Rafał Lis.

Long-short dobre, ale nie w Polsce Aktywa obu funduszy Caspian Capital TFI będą lokowane nie w Polsce, ale w innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej i Azji Środkowej, przede wszystkim w Rosji. Na warszawskim parkiecie krótka sprzedaż nie funkcjonuje, ponieważ na skutek ograniczeń prawnych brakuje chętnych do pożyczania akcji. - Nasz rynek jest ciągle ułomny w tym obszarze. To stanowi barierę w rozwoju TFI - komentuje Rafał Lis.

Fundusze long-short są najpopularniejszą strategią hedgingową z ponad 1/4 udziału w światowym rynku funduszy hedgingowych wartym 2,5 bln USD. Według ostatnich dostępnych danych CSFB Tremont fundusze long-short w lutym przyniosły ponad 2 proc. zysku wobec wzrostu globalnego rynku akcji (mierzonego DJ World Index) o niecałe 0,2 proc. Przez ostatnie 12 miesięcy przyniosły 9,3 proc. zysku wobec spadku kursów akcji na globalnym rynku o 0,8 proc.