Lawina wyroków w sprawach umów kredytów frankowych

W tym roku zapadło już niemal dwa razy więcej wyroków w sprawie kredytów CHF niż rok wcześniej. Zdecydowana większość z nich, bo aż 97 proc., jest korzystna dla konsumentów.

W okresie styczeń–wrzesień 2023 r. sądy wydały co najmniej 11 187 wyroków w sprawach frankowych – wynika z danych zebranych przez kancelarię Bochenek, Ciesielski i Wspólnicy. Mowa o liczbie minimalnej, ponieważ ogólna baza wyroków w tej kwestii nie istnieje, a kancelarie prawne zbierają dane „ręcznie”, śledząc na bieżąco sytuację.

parkiet.com

Unieważnienie umowy dominuje

Spośród wszystkich rozstrzygnięć w tym okresie aż w 10 850 przypadków, czyli w 97 proc., to wygrana frankowiczów. Zwykle wygrana oznacza stwierdzenie nieważności umowy kredytowej, co dotyczy aż 96 proc. korzystnych rozstrzygnięć (10446 przypadków). Innym rozwiązaniem może tu być tzw. odfrankowienie (PLN+LIBOR), gdy umowa dalej obowiązuje, jednak jako kredyt złotowy ze stawką LIBOR.

W tym roku, do końca września, banki wygrały tylko w 303 sprawach (czyli 2,7 proc.). W 58 sprawach przegrana frankowiczów oznaczała możliwość zastosowania w umowie średniego kursu NBP.

– Wartym podkreślenia jest wysoka liczba wyroków prawomocnych, tj. rozstrzygnięć podjętych przez sądy II instancji, kończących postępowania – zaznacza Wojciech Bochenek, autor analizy, radca prawny kancelarii Bochenek, Ciesielski i Wspólnicy. W analizowanym okresie zapadło 2135 takich wyroków, a 99 proc. przyznawało rację frankowiczom. Tylko 1 proc. to wygrana banku, zaś 0,3 proc. spraw zostało uchylonych i skierowanych do ponownego rozpoznania przez sąd I instancji.

Utrwalona linia

W porównaniu z trzema pierwszymi kwartałami 2022 r. widać znaczący wzrost liczby wydawanych wyroków zarówno przez sądy I, jak i II instancji. Ogółem liczba ta wzrosła o 85 proc., a jeśli chodzi o sądy II instancji – aż o 134 proc.

– W 2023 r. odsetek spraw wygrywanych przez kredytobiorców utrzymuje się na wysokim poziomie 97 proc., podobnie jak to było w 2022 r. W zakresie zapadających orzeczeń wyraźnie widać dominację rozstrzygnięć stwierdzających nieważność umowy kredytowej, co jest zgodne z ukształtowaną linią orzeczniczą przez sądy powszechne – komentuje Bochenek.

Podobnie kształtują się statystyki dotyczące poszczególnych banków. Przykładowo, wobec mBanku rozstrzygnęło się 1936 spraw (to najwięcej w zestawieniu za I–IX 2023 r.), z czego 92,5 proc. to unieważnienie umowy ( łącznie frankowicze wygrali w 97,6 proc. przypadków).

Klienci PKO BP uzyskali wyrok w 1744 sprawach, przy czym 95,4 proc. to unieważnienie umowy (a łącznie 97,1 proc. to wygrana frankowiczów). Bardzo dużo tegorocznych orzeczeń sądowych w sprawach kredytów CHF dotyczyło też Millennium (1693 wyroki), BPH (1413), Santandera BP razem z Santander Consumer Bank (1400) i Raiffeisena (1256).

Pozwów przybywa

W kolejnych miesiącach i kwartałach należy spodziewać się jeszcze większej liczby wyroków w sprawach frankowych. Nowych pozwów wciąż bowiem przybywa – według danych Związku Banków Polskich na koniec sierpnia było ich już prawie 140 tys. wobec 110 tys. na koniec 2022 r.

Kancelarie frankowe są przekonane, że kolejne rozstrzygnięcia sądowe będą równie korzystne dla ich klientów co dotychczas. Co prawda w ostatnim czasie pojawiły się trzy orzeczenia Sądu Najwyższego, które idą wbrew powszechnej wykładni przepisów. – Ale stanowią one odosobniony kierunek, nie będę miały wpływy na zapadające wyroki – uważa Bochenek.

Inne zdanie mają prawnicy reprezentujący banki. Ich zdaniem nowe orzeczenia SN mogą być na tyle ważne, że sądy mogą przestać „automatycznie” unieważniać umowy o kredyt CHF.