Wysoka stawka WIBOR. Jak pomóc kredytobiorcom?

Osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji, mają do dyspozycji fundusz wsparcia kredytobiorców, którego instrumenty mogą być użyte przez blisko dwa lata. Niewykluczone może być pewne ustawowe uzupełnienie tego rozwiązania, aby było bardziej elastyczne.

Raty kredytów rosną w szybkim tempie i pojawiają się nowe pomysły dotyczące tego, jak ulżyć kredytobiorcom. Jeden z ekonomistów proponuje inne rozłożenie płatności w czasie wysokich stóp. Ponadto, wkrótce swoje stanowisko przedstawi KNF.

Kilkaset złotych drożej

Stopa referencyjna w Polsce wynosi już 2,75 proc., a prognozy wskazują, że będzie jeszcze rosła. Z kolei stawka WIBOR 3M, na której opartych jest większość kredytów, wynosi 3,44 proc. Oznacza to, że raty kredytów wzrosły o co najmniej kilkaset złotych w porównaniu ze stanem z września 2021 r., kiedy WIBOR 3M sięgał nieco ponad 0,2 proc.

Posłowie opozycji przedstawili niedawno swoje propozycje dotyczące tego, jak pomóc kredytobiorcom. Pojawiły się także pomysły ekonomistów.

– KNF/UKNF nie opiniuje i nie poddaje publicznej analizie autorskich pomysłów prezentowanych w mediach przez poszczególnych publicystów czy ekonomistów. Urząd przedstawi w najbliższym czasie swój komentarz na temat konstrukcji wskaźnika WIBOR, jego ostatnich zwyżek oraz pomysłów dotyczących jego „zamrożenia" – wskazuje Jacek Barszczewski, rzecznik KNF.

Pomóc kredytobiorcom

W piątkowym wydaniu „Rzeczpospolitej" ekonomista Stefan Kawalec zaproponował, że problem można złagodzić poprzez umożliwienie kredytobiorcom innego rozłożenia płatności w taki sposób, aby w okresie bardzo wysokich stóp procentowych ograniczyć spłaty kapitału kredytu. Oznaczałoby to, że w czasie, gdy kredytobiorcy obciążeni będą wysokimi odsetkami, dzięki spowolnieniu spłaty kapitału wysokość raty nie wzrośnie nadmiernie. Można sobie wyobrazić, że rozwiązanie takie zostałoby udostępnione w wyniku uzgodnienia między NBP, KNF i Związkiem Banków Polskich.

Krzysztof Pietraszkiewicz, prezes ZBP, przyznaje, że szybkie obniżenie inflacji leży w interesie nas wszystkich, ale do zwalczenia inflacji konieczne jest zapewnienie efektywnej transmisji impulsów płynących z NBP, ośrodka kształtowania polityki monetarnej.

– Te impulsy nie mogą być jakoś istotnie deformowane. Koszty dezinflacji muszą być rozważnie rozłożone na nas wszystkich i w odpowiednim czasie. Interwencje słowne i kształtowanie oczekiwań inflacyjnych przez wiarygodne instytucje i osoby są bardzo ważne. Zaproponowane przez pana Kawalca podejście mieści się w pakiecie znanych instrumentów działania banków, ale nie może być nadużywane i nie może doprowadzać do osłabienia dyscypliny płatniczej. W naszym kraju zbyt często mamy do czynienia z przerzucaniem kosztów na klientów banków, którzy ciężko pracowali i postępowali rozważnie. Takie działania bulwersują – mówi Pietraszkiewicz. Dodaje, że jest pewien, że banki wnikliwie analizują sytuację, a obecny poziom stóp referencyjnych, a co za tym idzie WIBOR, nie powinien w istotny sposób zagrażać terminowości regulowania zobowiązań.

– Kredyty w ostatnich kwartałach były bowiem udzielane po analizie zakładającej zdolność klientów do regulowania spłat przy uwzględnieniu wyższej wysokości rat. Oczywiście bankom zależy na tym, żeby klienci spłacali kredyty, w związku z tym każdego roku podejmowane są różne uzgodnienia z klientami, którzy mają przejściowe problemy z regulowaniem zobowiązań – mówi Pietraszkiewicz. Przypomina również, że klienci, którzy znajdują się w trudnej sytuacji, mają też do dyspozycji fundusz wsparcia kredytobiorców, którego instrumenty mogą być użyte przez blisko dwa lata.

– Oczywiście niewykluczone może być pewne ustawowe uzupełnienie tego rozwiązania, aby było ono bardziej elastyczne. Banki nie pozostają obojętne na sytuację klientów, natomiast najważniejsze jest, aby jak najszybciej doszło do zredukowania inflacji i ustały zasadnicze przyczyny wzrostu stóp procentowych – mówi.

NBP nie odpowiedział na prośbę o komentarz.