Banki nie chcą już płacić za upadłości SKOK-ów

Sektor bankowy jest głównym płatnikiem składek, z których wydano już 4,66 mld zł na gwarantowanie depozytów kas spółdzielczych.

– Nie chcemy wyłączenia SKOK-ów z systemu gwarantowania depozytów przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Chcemy, aby znaleziono inne źródło finansowania gwarantowania depozytów kas spółdzielczych. Nie może być dłużej tak, że banki będą płacić za błędy konkurencyjnego sektora, na który przecież nie mają żadnego wpływu – mówi Jerzy Bańka, wiceprezes Związku Banków Polskich.

Niesprawiedliwy podział

ZBP wystąpił z takim postulatem do Ministerstwa Finansów i Komitetu Stabilności Finansowej. Od 2014 r. problemy SKOK kosztowały BFG już 4,2 mld zł (razem ze SKOK Nike i Wybrzeże). Poza tym fundusz udzielił bankom wsparcia na przejęcie pięciu kas w wysokości 460 mln zł. Ale głównie składki na BFG (rzędu 2 mld zł rocznie) ponoszą banki. Kasy spółdzielcze wpłacą w tym roku niecałe 35,5 mln zł.

GG Parkiet

– Musimy szukać innych rozwiązań restrukturyzacji sektora SKOK i zaangażowania środków publicznych, np. pomocowych z UE lub z NBP. To, jak finansować gwarancje depozytów w SKOK-ach, to zadanie dla władz państwowych – rządu i ministra finansów. Przerzucanie tego kosztu na banki, które w żaden sposób nie przyczyniły się do pogorszenia sytuacji finansowej i upadłości kas, jest nieuzasadnione i niesprawiedliwie – uważa Bańka. Przekonuje, że obecne regulacje rodzą ryzyko powstania pokusy nadużycia, bo kasy wiedząc, że mają gwarancje depozytów w takiej samej wysokości jak banki i są chronione w razie upadłości, mogą oferować swoim członkom bardziej atrakcyjne lokaty i kredyty kosztem sektora bankowego.

– Nasze wystąpienie do ministra będzie wstępem do podjęcia nowych rozmów w tej sprawie. Ryzyko kolejnych upadłości kas jest niedoszacowane, więc tym bardziej trzeba rozwiązać sprawę sposobu gwarantowania depozytów w kasach – dodaje wiceprezes.

ZBP postuluje też uznanie kosztów składek na BFG za koszt uzyskania przychodu. – Chodzi zarówno o składki na fundusz gwarantowania depozytów, jak i uporządkowanej upadłości. To złagodziłoby skutki ponoszenia przez banki kosztów ratowania SKOK-ów – zaznacza Bańka.

Trudno uzdrowić sektor

Od przejęcia nadzoru przez KNF nad tym sektorem w 2013 r. do teraz upadło już 11 kas (wliczając w to SKOK Wybrzeże), a sześć zostało przejętych przez banki. Z 35 działających kas w pięciu kolejnych działa zarządca komisaryczny, a w ośmiu trwają postępowania administracyjne o ustanowienie zarządu komisarycznego.

– Problem tego sektora powinien być rozwiązany poprzez przejęcia SKOK-ów w złej sytuacji finansowej przez SKOK-i w dobrej sytuacji z ewentualną pomocą ze strony NBP czy BFG czy innych agencji rządowych w postaci niskooprocentowanych pożyczek czy dokapitalizowania na zasadach komercyjnych. Przejęcie wywołałyby pewne korzyści skali i oszczędności, które pozwoliłyby na ograniczenie strat – uważa Marcin Materna z Millennium DM.

– Problemem jest to, że biznes był źle prowadzony i w rezultacie sporo kas sobie nie radzi ze względu na słabą jakość portfela. To, jak trudna jest sytuacja, pokazuje fakt, że banki rzadko decydują się na przejęcie kas mających problemy, mimo że przejęcie dodatkowych aktywów jest dość proste i powinno być dla banków korzystne, gdyby kasy były w przyzwoitej kondycji. Nie widzę szans, aby jakikolwiek inwestor działający komercyjnie zainteresował się ratunkiem tego sektora – mówi Michał Sobolewski z DM BOŚ.

– Jeśli ewentualna analiza wykazałaby trwałą niezdolność SKOK-ów do opanowania sytuacji, może warto rozważyć powolne wygaszenie tego systemu i przejęcie obsługi aktywów oraz pasywów przez państwowe instytucje. Państwowe w 100 proc., a nie prywatno-państwowe typu PKO BP. Inaczej mogą nas czekać kolejne straty, zwłaszcza w razie spowolnienia – dodaje Materna.

[email protected]