#WykresDnia: Inflacyjny rekord strefy euro

Po tym, jak inflacja w strefie euro wzrosła w styczniu o 5,1 proc., rynki wyceniają obecnie blisko trzy podwyżki stóp EBC w tym roku.

Roczna inflacja w strefie euro osiągnęła rekordowy poziom trzeci miesiąc z rzędu, napędzana gwałtownie rosnącymi cenami energii, pogłębiając stres dla konsumentów i zwiększając presję na Europejski Bank Centralny.

Wskaźnik cen konsumpcyjnych (CPI) w 19 krajach stosujących euro wzrósł w styczniu o 5,1 proc. w skali roku, podała agencja statystyczna Unii Europejskiej Eurostat. Znacznie przewyższyło to oczekiwania w ankiecie analityków Reuters przewidujące spadek do 4,4 proc.

Inflacja pobiła rekord 5 proc. w grudniu i 4,9 proc. w listopadzie i była najwyższa od początku prowadzenia statystyk w 1997 roku. Po raz kolejny dużą rolę odegrały rosnące ceny energii. Ceny ropy wzrosły, gdy światowa gospodarka wychodzi z najgorszych ograniczeń związanych z COVID-19, podczas gdy ceny gazu ziemnego wzrosły w Europie z powodu wyczerpanych rezerw zimowych, niższych dostaw z Rosji i obaw przed ponownym działaniom wojskowym Moskwy przeciwko Ukrainie. Ceny nieprzetworzonej żywności również wzrosły o ponad 5 proc., co jest potencjalnym źródłem presji politycznej na EBC, ponieważ ceny paliw i żywności szybko wpływają na zwykłych wyborców. Inflacja jest obecnie ponad dwukrotnie większa od celu EBC na poziomie 2 proc.

Bank centralny, którego posiedzenie w sprawie polityki pieniężnej odbędzie się w czwartek, od miesięcy lekceważy dane wskazujące na wzrost cen argumentując, że za podwyżkami stoją czynniki przejściowe, a inflacja wkrótce sama osłabnie. Jednak wyniki EBC w prognozowaniu inflacji nie są zbyt dobre. Przewidywał szczyt najpierw w listopadzie, a następnie w grudniu i był zmuszony kilka razy w zeszłym roku gwałtownie podnieść swoje prognozy.

– Muszą zdać sobie sprawę, że istnieje ryzyko wzrostu, a ścieżka (inflacyjna), którą wyznaczyli w grudniu, wydaje się zbyt łagodna – powiedział Dirk Schumacher, ekonomista strefy euro we francuskim banku inwestycyjnym Natixis. – Podstawowa presja cenowa pozostaje wysoka i stawia EBC w niezręcznej sytuacji – dodał.

Podczas gdy Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych porzuciła narrację, że inflacja jest „przejściowa", EBC trzymał się tej oceny argumentując, że wzrost płac, warunek wstępny trwałej inflacji, jest nadal stłumiony, a wzrost cen jest słaby. Fed zasygnalizował, że może rozpocząć serię podwyżek stóp już w marcu przy inflacji, która jest najwyższa od 40 lat. EBC uważa, że ??inflacja gwałtownie spadnie w tym roku i spadnie do 1,8 proc. w 2023 i 2024 roku. Chociaż inflacja bazowa spowolniła w zeszłym miesiącu, pozostała powyżej celu EBC, a także znacznie przewyższyła oczekiwania rynkowe.

Inflacja po wyłączeniu cen żywności i paliw, bacznie obserwowana przez bank centralny, zwolniła do 2,5 proc. z 2,7 proc., podczas gdy węższa miara, która wyklucza również alkohol i wyroby tytoniowe, zwolniła do 2,3 proc. z 2,6 proc. Obie wartości były znacznie powyżej oczekiwań.

Wysoka inflacja jest powodem, dla którego rynki przewidują podwyżki stóp procentowych o 30 punktów bazowych do końca roku, pomimo zapewnień EBC, że jakakolwiek zmiana stóp jest „bardzo mało prawdopodobna".

– Inflacja bazowa w strefie euro jest na dobrej drodze, by w pierwszym kwartale przekroczyć prognozy ekspertów EBC o ponad 100 punktów bazowych – powiedział Frederik Ducrozet, strateg Pictet Wealth Management. – Oczekujemy, że EBC sprowadzi stopę depozytową z powrotem do zera w dwóch podwyżkach o 25 pb w marcu i czerwcu 2023 r. – prognozuje.

Analitycy ankietowani w zeszłym miesiącu spodziewali się, że pierwsza podwyżka stóp EBC nastąpi dopiero w drugiej połowie 2023 r., ale coraz więcej specjalistów zapowiada wcześniejsze ruchy, ponieważ inflacja pozostaje wysoka.

EBC spodziewa się, że do końca tego roku inflacja spadnie poniżej 2 proc., częściowo z powodu słabego wzrostu płac. Wielu wpływowych decydentów zakwestionowała jednak tę narrację ostrzegając, że ryzyko jest przesunięte w kierunku wyższych liczb.

Chociaż wzrost płac jest jak dotąd rzeczywiście słaby, bezrobocie spadło w grudniu do 7 proc., najniższego poziomu w historii strefy euro, i już jest znacznie poniżej własnych prognoz EBC, co sugeruje, że presja płacowa może również przekroczyć prognozy.

Decydenci EBC, którzy spotkają się w czwartek, są prawie pewne, że utrzymają politykę bez zmian po rozszerzeniu stymulacji za pomocą złożonego pakietu w grudniu. Chociaż szefowa EBC Christine Lagarde może przyznać, że presja cenowa nadal przewyższa prognozy, oczekuje się również, że sprzeciwi się narastającym oczekiwaniom podwyżek stóp, powtarzając swoje stanowisko, że jakiekolwiek zmiany stóp w tym roku są mało prawdopodobne.