Pandemia koronawirusa zmusiła EBC do zapewnienia w zeszłym roku bezprecedensowego bodźca monetarnego. Skup obligacji przez frankfurcką instytucję i jej krajowe odpowiedniki wyniósł ponad 1 bln euro, a kolejne 1,6 bln euro zostało pożyczone bankom na trzy lata na wyjątkowo korzystnych warunkach.
Bilans EBC wzrósł w zeszłym roku do 569 miliardów euro. Bilans całego eurosystemu, obejmującego EBC i 19 krajowych banków centralnych strefy euro, podskoczył do prawie 7 bilionów euro w ramach programów stymulujących pandemię.
W centrum uwagi jest obecnie rozdźwięk między niezależnością banku centralnego, rachunkiem zysków i strat a strukturą eurosystemu. Jest to spowodowane wzrostem bilansu Europejskiego Banku Centralnego i jego rosnącą ekspozycją na obligacje skarbowe, często przynoszące ujemne dochody. Do tego dochodzi wprowadzenie przynoszących straty instrumentów polityki pieniężnej, takich jak ukierunkowane długoterminowe operacje refinansujące.
W oświadczeniu przed Parlamentem Europejskim w listopadzie 2020 r. prezes EBC Christine Lagarde stwierdziła, że ??„z definicji [Eurosystem] nie zbankrutuje ani nie zabraknie mu pieniędzy... a ponadto wszelkie straty finansowe, jeśli wystąpią, nie będą osłabiać naszej zdolności poszukiwania i utrzymywania stabilności cen".
Lagarde była być może zbyt pewna siebie. Możliwość utraty kapitału należy rozważyć w kontekście struktury eurosystemu i sposobu, w jaki ryzyko jest w niej rozłożone. W praktyce jest mało prawdopodobne, aby warunki do utraty kapitału się zmaterializowały. Nawet jeśli tak jest, istnieje kilka opcji zarządzania nimi. Co ważniejsze, traktaty europejskie jasno mówią, że polityka zarządzania zyskami banku centralnego nie powinna kolidować z mandatem EBC polegającym na utrzymaniu stabilności cen. Jednak kwestia możliwych strat i sposobów ich pokonywania prawdopodobnie wzrośnie na znaczeniu w przyszłych latach, ponieważ eurosystem rozważa normalizację polityki i stopniowe zmniejszanie swojego bilansu.
Tymczasem Kurs EURUSD osiągnął miesięczne maksimum w okolicach 1,2161 w związku z osłabieniem dolara amerykańskiego w wyniku skoordynowanego działania (w oryginale "jawboning" - w ekonomii i polityce nieoficjalna technika publicznych i prywatnych dyskusji i skręcania rąk, które mogą działać poprzez ukryte zagrożenie przyszłymi regulacjami rządowymi). zarówno Yellen (sekretarz skarbu USA), jak i Lagarde, aby powstrzymać wyższe rentowności obligacji po obu stronach Atlantyku. Lagarde powiedziała, że EBC uważnie obserwuje kształtowanie się długoterminowych nominalnych rentowności obligacji i będzie nadal wspierać wszystkie sektory gospodarki, utrzymując korzystne warunki finansowania w okresie pandemii.
